دانلود محصول: بررسی تحولات تاریخی ارّجان از قرن اول هجری تا پایان حکومت آل بویه

تعداد 292  صفحه فایل word قابل ویرایش

Site: www.filenaab.ir

دانشکده علوم انسانی

گروه تاریخ

کارشناسی ارشد در رشته تاریخ (گرایش ایران اسلامی)

عنوان :

بررسی تحولات تاریخی ارّجان از قرن اول هجری تا پایان حکومت آل بویه

چکیده

ارّجان در حوالي بهبهان كنوني و ميانة راه شيراز و اهواز قرار گرفته بود. این کورۀ تاریخی در قرون نخستین اسلامی وسعتی حدود 15000 کیلومتر مربع داشت، که شهر ارّجان مرکز آن محسوب می شد. بیشتر منابع دوره‌ی اسلامی برآنند که شهر ارّجان به وسیله‌ی قباد ساسانی در سال 502 میلادی ساخته شده، امّا کشف گور باستانی کتین هوتران در سال 1361 ه ش گویای قدمت این شهر در دوره­ی قبل از ورود آریایی ها به ایران است. در اواخر عصر ساسانی ارّجان به شهری مهّم تبدیل گردید، به‌طوری که یکی‌ از ایالات پنجگانه فارس محسوب می‌شد. مسلمانان در دوره خلافت عمر به فرماندهی عثمان بن ابی العاص و ابوموسی اشعری این شهر را تصرف نمودند و عصر طلایی رونق اقتصادی و اجتماعی ارّجان در دوره‌ی آل بویه‌ رقم زده شد.  بطور کلی ارّجان در دوره اسلامی، گذشته از عظمت و رونق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی خود، محل برخورد بازرگانان، تاجران، شاعران، دانشمندان و حتی موسیقیدانان بوده است. این کوره به عنوان واسطه ارتباطی بین فلات ایران و بین النهرین عمل می­کرد، که این عمل آن را به مرکز تجاری و استراتژیکی مهّمی تبدیل نموده بود و اهمیت راهبردی غیر قابل انکاری را برای آن به ارمغان می آورد. قرار گرفتن در دامنه­های پر آب زاگرس زمینۀ کشاورزی پر رونق را در ارّجان فراهم نموده بود، که نتیجه این امر افزایش و جذب جمعیّت‌ و رونق و آبادی در اوایل دوره‌ی اسلامی بود. امّا این رونق‌ دیری نپاید و از اواخر سده‌ی پنجم هجری به دلایل متعدد طبیعی و انسانی رونق‌ و شکوفایی ارّجان رو به انحطاط نهاد، امّا به‌زودی در چند کیلومتری ارّجان قدیم، از نیمه دوم قرن هشتم هجری شهر بهبهان ساخته شد، که همچنان میراث‌دار دیار فراموش شده‌ی‌ ارّجان است.

واژگان کلیدی: ارّجان، دورۀ اسلامی، آل بویه، سیاست، اقتصاد، فرهنگ