بررسی تأثیر اندازه رس (میکرومتر تا نانومتر) در بهسازی خصوصیات مهندسی ماسه کوارتزی
چكيده
ماسه کوارتزی معمولاً به عنوان خاکهاي مشکل آفرین در حین اجراي طرحهای مهندسی شناخته میشوند. خصوصيات مهم اين نوع خاكها تخلخل زياد، وزن مخصوص كم و چسبندگي صفر و يا ناچيز ميباشد. كشور ايران در زمره كشورهايي قرار گرفته كه داراي این نوع خاکها ميباشد اینگونه خاکها گسترش زیادی در مناطق کویری و حاشیه آن، نوار ساحلی دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان و پیرامون دریاچهها و باطلاق ها دارند. پراکندگی و رخنمون ماسههای کوارتزی در بخشهای وسیعی از کشور ضرورت بهسازی آنها در محل اجرای طرحهای توسعهای مانند راه سازی، شبکههای مواصلاتی، احداث و توسعه مناطق مسکونی و غیره را ایجاب میکند.
در این پژوهش مجموعهای از آزمایشهای تراکم استاندارد، برش مستقیم، مقاومت فشاری و رمبندگی بر روی خاک موردنظر و مخلوطهای آن با 4 درصد مختلف میکروکائولینیت و نانوکائولینیت(100، 50 و 25 نانومتر)، جهت بررسی میزان تغییرات به وجود آمده در خواص خاک با افزایش درصد نانوکائولینیت و میکروکائولینیت انجام شده است. به منظور خرد کردن ذرات کانی رسی کائولینیت و رساندن آن به ابعاد نانو از دستگاه آسیاب گلولهای سیارهای استفاده شد سپس بهمنظور پراکنده سازی نانوذرات از دستگاه حمام مافوق صوت و برای بدست آوردن ترکیبی یکنواخت از نانو و میکروذرات کائولینیت با ماسه کوارتزی از دستگاه همگن ساز استفاده گردید. نتایج نشان دهنده افزایش تراکم پذیری و مقاومت فشاری و برشی تا مقدار 5/0 درصد وزنی میکروکائولینیت میباشد که در درصدهای بیشتر سبب کاهش خواص مهندسی ماسه کوارتزی میباشد اما در مقیاس نانومتر با افزایش درصد نانوکائولینیت تا 4 درصد وزنی تراکم پذیری و مقاومت فشاری ماسه کوارتزی افزایش مییابد همچنین در آزمایش برش مستقیم با افزایش درصد نانوکائولینیت هم چسبندگی و هم زاویه اصطکاک داخلی خاک افزایش مییابد به طوریکه در ماسه کوارتزی شامل 4درصد نانوکائولینیت، بیشترین مقاومت برشی را دارا میباشد. در نهایت به دلیل روند صعودی افزایش مقاومت تا 4درصد با افزایش نانوکائولینیت، برای مشخص کردن پیک آن در مقیاس 25نانومتر آزمایشها با درصدهای 6، 8، 10، 12و 14 ادامه داده شد که در مقدار 10درصد حداکثر مقاومت بدست آمد و در درصدهای 12و 14 مقاومت خاک کاهش یافت. اطلاعات بدست آمده از مطالعه روشن میگردد که نانوکائولینیت نسبت به میکروکائولینیت اثر بهتری بر خواص مهندسی ماسه کوارتزی دارد بنابراین نانوکائولینیت میتواند کاندیدای مناسبی جهت بهسازی خصوصیات مهندسی ماسه کوارتزی باشد.