%53تخفیف

بررسی اثربخشی درمان شناختی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCGT) بر افزایش خودکارآمدی و کاهش نشانه های افسردگی درافراد وابسته به مواد مخدر تحت درمان مراکزMMT شهر تهران

تعداد 98 صفحه فایل word

چکیده

اعتیاد یکی از شایعترین بیماری­های مزمن روانی اجتماعی است و افسردگی یکی از شایعترین بیماری­های روانی همراه در بیماران مبتلا به این بیماری است که خود مداخلات روان­شناختی مجزایی را طلب می­کند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناخت گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT) بر افزایش خودکارآمدی و کاهش نشانه­های افسردگی بر روی افراد وابسته به مواد مخدر بوده است. روش تحقیق از نوع نیمه آزمایشی همراه با آزمایش و کنترل بوده است. جامعه آماری تحقیق شامل 30 نفر از بین افرادوابسته به مواد مخدر تحت درمان که تمایل خود را برای شرکت در پژوهش اعلام کرده بودند، بوده است.

پس از انتخاب نمونه و گمارش تصادفی آزمودنی­ها در گروه­های آزمایش و کنترل، پرسشنامه­های پیش آزمون افسردگی و خودکارآمدی توسط آنان تکمیل شد. سپس برای شرکت کنندگان در پژوهش گروه آزمایش8 جلسه درمانی شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT) به صورت گروهی(هر جلسه به مدت 90 تا 120 دقیقه) در مرکز سوء مصرف مواد آناهیتا شهر تهران برگزار شد. در جلسه هشتم نیز از افراد خواسته شد تا پرسشنامه­های افسردگی و خودکارآمدی را مجدداً تکمیل نمایند. در طی هشت جلسه دوره کارگاه، نتایج حاصل از آزمون آنالیز کوواریانس نشان می­دهد بین نمره خودکارآمدی در گروه کنترل و گروه آزمایش تفاوت معنی داری وجود ندارد. به عبارت دیگر آموزش گروه درمانی شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افزایش خودکارآمدی موثر نبوده است(078/0=F؛ 782/0=SIG، 01/0<P). ولی همین آنالیز نشان می­دهد بین نمره افسردگی در گروه کنترل و گروه آزمایش تفاوت معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر آموزش گروه درمانی شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش نشانه­های افسردگی موثر بوده است(68/10=F؛ 003/0=SIG، 01/0>P).

با توجه به نتایج بدست آمده می­توان نتیجه گرفت که درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی در مورد افسردگی  موثر و مفید بوده ولی در مورد خودکارآمدی این چنین نبوده که می­توان این عدم تاثیر را مربوط به شرایط محیطی و یا عدم همکاری آزمودنی­ها دانست. در کل از این رویکرد می­توان برای افزایش کیفیت زندگی و بهره­وری شخصی و البته اجتماعی افراد بیمار و همچنین افزایش کیفیت زندگی افراد عادی استفاده کرد.

کلید واژگان: اعتیاد، درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT)، افسردگی، خودکارآمدی،ذهن آگاهی.

فهرست مطالب

چکیده 1

فصل اول. 2

کلیات تحقیق.. 2

1-1- مقدمه. 3

1-2- بیان مسئله. 4

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق. 7

1-4- اهداف پژوهش… 7

1-5- سوالات پژوهش… 8

1-6- فرضیه های پژوهش… 8

1-7- تعاریف متغیرها 8

1-7-1- اعتیاد. 9

1-7-2- افسردگی.. 9

1-7-3- خودکارآمدی.. 9

1-7-4- درمان شناختی گروهی.. 10

1-7-5- ذهن آگاهی.. 10

1-7-6- درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT) 10

1-8- تعاریف عملیاتی.. 11

اعتیاد: 11

افسردگی: 11

فصل دوم. 12

مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق.. 12

2-1- مقدمه. 13

2-2- پیام دبیر کل سازمان ملل متحد(26 ژوئن 2005) 13

2-3- تعاریف و مفاهیم اعتیاد. 14

2-3-1-  ماده 14

2-3-2- وابستگی.. 16

2-3-3- معتاد. 17

2-3-4- پیشگیری.. 17

2-3-5-  نظریه های سوء مصرف مواد، وابستگی و درمان آن. 18

-3-5-1-  نظریه های علوم اعصاب.. 18

2-3-5-2-  نظریه های زیست شناختی.. 19

2-3-5-3-  نظریه های روانشناختی.. 20

2-3-5-4-نظریه دو وجهی اعتیاد. 25

2-3-6-علل خانوادگی.. 27

2-3-7-عوامل فرهنگی و اجتماعی.. 28

2-3-8-مواد اعتیاد آور. 29

2-3-9- تقسیم بندی انواع مواد. 29

2-3-9-1- تحریک کننده های سیستم عصبی مرکزی CNS ) ) 29

2-3-9-2- کند کننده های سیستم عصبی مرکزی.. 30

2-3-9-3- شبه افیونها 32

2-3-9-4- توهم زاها 34

2-3-10- سوء مصرف مواد و سلامت روانی.. 35

2-3-11-آزمایش های ترک اعتیاد. 35

2-3-12- چرا جامعه ایران در مقایسه با سایر جوامع بیشترین معتاد را دارد؟. 37

2-4- درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT) 38

2-4-1حضور ذهن.. 39

2-4-2- اهداف MBCT.. 42

2-4-3- ملاحظاتی در ارتباط با کاربرد حضور ذهن برای متخصصین.. 44

2-4-4- آیا حضور ذهن در گروه یاد گرفته می شود یا در درمان انفرادی؟. 44

2-4- 5-دستورالعمل جلسات MBCT.. 45

2 – 4 – 6 – کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی.. 50

2 – 5- افسردگی.. 52

2 – 5 –1- شیوع افسردگی.. 53

2 – 5 – 2- سبب شناسی.. 53

2 – 5 – 3- طبقه بندی و نشانه های افسردگی.. 55

2 – 5 – 4- ملاکهای DSM-4-TR در مورد دوره افسردگی اساسی.. 57

2 – 5 – 5- خصایص بالینی.. 58

2 – 5 – 6- سیر و پیش آگهی افسردگی.. 59

2 – 5 – 7- معنای نابهنجاری.. 59

2 – 5 – 8- مفهوم افسردگی.. 59

2 – 5 – 9- عارضه­های افسردگی.. 60

2 – 5 – 10- ویژگیهای افراد افسرده 61

2 – 5 – 11- همه گیر شناسی.. 63

2 – 5 – 12- تحریفهای شناختی در افسردگی.. 63

2 – 5 – 13- تبیین مکاتب مختلف در مورد افسردگی.. 65

2 – 6- خودکارآمدی.. 69

2 – 6 – 1- مفهوم خودکارآمدی.. 69

2 – 6 – 2 – خودکارآمدی و سلامت روانی.. 70

2 – 6 – 3 – مولفه ها و ساختار خودکارآمدی.. 71

2 – 6 – 4 – منابع خودکارآمدی.. 72

2 – 6 – 6- خودکارآمدی و جنسیت.. 74

2 – 6 – 7- نظریه خودکارآمدی.. 75

2 – 6 – 8 – مراحل رشد خودکارآمدی.. 76

2 – 7- درمانهای رایج.. 78

2 – 7 – 1 -شناخت درمانی.. 78

2 – 7 – 2 – جلسات شناخت درمانی.. 78

2 – 7 – 3 -روانکاوی.. 79

2 – 7 – 4 – نور درمانی.. 80

2 – 7 – 5 – الکترو شوک درمانی.. 80

2 – 7 – 6 – موسیقی درمانی.. 80

2 – 7 – 7 – حرکت یا رقص درمانی.. 81

2 – 7 – 8 – درمان شناختی- رفتاری.. 81

2 – 7 – 9 – واقعیت درمانی.. 81

2 – 7 – 10 – گروه درمانی.. 83

2 – 7 – 11 – روان درمانی حمایتی.. 84

2 – 7 – 12- رواندرمانی خانواده 84

2 – 7 – 13 – درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. 86

2 – 7 – 14 – یادگیری مهارتهای اجتماعی.. 87

2 – 7 – 15 – مهارت دهگانه زندگی.. 88

2-8-1-پیشینه تحقیقات انجام شده 90

2-8-2- پیشینه مربوط به ذهن آگاهی.. 90

2 – 8 – 3- پیشینه تحقیقات مربوط به افسردگی.. 97

2– 8– 4- پیشینه تحقیقات مربوط به خودکارآمدی.. 100

فصل سوم. 104

روش اجرای تحقیق.. 104

3-1- مقدمه. 105

3-2- طرح پژوهش… 105

3-3-جامعه آماری.. 105

3-4- حجم نمونه و شیوه نمونه گیری.. 105

3-5- روش جمع آوری داده­ها 106

3-6- ابزار گردآوری داده­ها 106

3-6-1-  پرسشنامه خودکارآمدی شرر. 106

3-6-2- پرسشنامه افسردگی بک۲ (BDI-II) 107

3-6-3-  پرسشنامه خصوصیات جمعیت شناختی.. 108

3-8- روش تجزیه وتحلیل داده ها 108

3-9- نحوه رعایت نکات اخلاقی.. 108

فصل چهارم. 109

تجزیه و تحلیل دادهها(یافته­ها) 109

یافته­های توصیفی.. 110

تحلیل داده ها 114

بررسی فرضیه­های پژوهش… 114

فرضیه اول. 115

فرضیه دوم. 116

فصل پنجم. 117

نتیجه گیری و پیشنهادات… 117

5-1-مقدمه. 118

5-2-تبیین فرضيات پژوهش… 118

5-3-محدودیت­های پژوهش… 121

5-4- پیشنهادات.. 122

منابع و مآخذ. 123

پیوست 1. 132

خلاصه راهنمای جلسات.. 132

پیوست 2. 137

پیوست 3. 139

پرسشنامه افسردگی بک… 139

چکیده انگلیسی.. 150

فهرست جداول

جدول 2-1-مراحل دهگانه مهارت زندگی………………………………………………………………………………….89

جدول 3-1-سیمای کلی پژوهش……………………………………………………………………………………………. 105

جدول 4-1-فراوانی و درصد میزان تحصیلات در دو گروه آزمایش و کنترل…………………………………..110

جدول 4-2-فراوانی و درصد میزان تاهل در دو گروه آزمایش و کنترل………………………………………….111

جدول 4-3-فراوانی و درصد نوع ماده مصرفی در دو گروه آزمایش و کنترل…………………………………..112

جدول 4-4-میانگین و انحراف استاندارد سن و سال مصرف ………………………………………………………..113

جدول 4-5-میانگین و انحراف استاندارد مولفه­های افسردگی و خودکارآمدی در پیش­آزمون و پس­آزمون …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 114

جدول 4-6-میانگین وانحراف استاندارد مولفه­های افسردگی وخودکارآمدی درگروه آزمایش و کنترل…114

جدول4-7-آزمون لوین در بررسی شاخص­های مورد بررسی………………………………………………………..115

جدول 4-8-نتایج آزمون تحلیل واریانس تک متغیره در بررسی متغیر خودکارآمدی………………………….115

جدول4-9-آزمون لوین در بررسی شاخص های مورد بررسی……………………………………………………….116

جدول 4-10-نتایج آزمون تحلیل واریانس تک متغیره در بررسی متغیر افسردگی………………………………116

 

فهرست نمودارها

نمودار 4-1-فراوانی و درصد میزان تحصیلات در دو گروه آزمایش و کنترل…………………………………..111

نمودار 4-2-فراوانی و درصد میزان تاهل در دو گروه آزمایش و کنترل………………………………………….112

نمودار 4-3-فراوانی و درصد نوع ماده مصرفی در دو گروه آزمایش و کنترل………………………………….113

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “بررسی اثربخشی درمان شناختی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCGT) بر افزایش خودکارآمدی و کاهش نشانه های افسردگی درافراد وابسته به مواد مخدر تحت درمان مراکزMMT شهر تهران”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo