دانلود پروژه:بررسي ساختار و شيوه‌های مجلس‌گويي و سیر تحول آن با تکیه بر متون برجستة ادبی عرفانی تا ابتدای قرن دهم

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                       صفحه

 

فصل اول: مقدمه

1-1-کلیات…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2

1-2-اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………… 4

1-3-اهمیت تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………….. 4

1-4-گفتارهای پایان نامه………………………………………………………………………………………………………………. 5

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق

2-1-تعریف مفاهیم……………………………………………………………………………………………………………………….. 7

2-2-پرسش­های تحقیق………………………………………………………………………………………………………………… 8

2-3-پیشینة تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………….. 8

2-4-روش تحقیق  ……………………………………………………………………………………………………………………….. 10

فصل سوّم: تعریف وعظ و خطابه و سیر تاریخی- اجتماعی مجلس­گویی

3-1-خطابه و تعریف آن……………………………………………………………………………………………………………….. 14

3-2-اجزاء خطابه…………………………………………………………………………………………………………………………… 16

3-3-تاريخ خطابه در يونان ………………………………………………………………………………………………………….. 16

3-3-1- تفاوت خطابه و مجلس­گویی…………………………………………………………………………………… 22

3-4-سخنوری در ایران پیش از اسلام………………………………………………………………………………………… 23

3-5-فن خطابه در عصر جاهلی……………………………………………………………………………………………………. 34

3-5-1- ویژگی­های خطابه در عصر جاهلی………………………………………………………………………….. 36

3-6-خطابه در صدر اسلام……………………………………………………………………………………………………………. 38

3-6-1-خطبای صدر اسلام…………………………………………………………………………………………………… 44

3-6-1-1- تفاوت خطبه و خطابه……………………………………………………………………………………… 44

3-6-1-2- خطبه­های پیامبر اکرم (ص)…………………………………………………………………………… 45

عنوان                                                                                       صفحه

3-6-1-3- خطبه­های امام علی (ع)…………………………………………………………………………………………….. 51

3-7-زمينه‌هاي سياسي رواج خطابه در عصر اموي……………………………………………………………………. 56

3-7-1-ویژگی­های خطابة اموی……………………………………………………………………………………………. 58

3-8-دولت عباسي و ادب آن عصر………………………………………………………………………………………………. 58

3-8-1-خطابه در عهد عباسی………………………………………………………………………………………………. 60

3-9- مراکز و شیوه­های تعلیم در تمدن اسلامی………………………………………………………………………… 61

3-9-1- شیوه­های تعلیم……………………………………………………………………………………………………….. 66

3-9-1-1- املاء و استملاء…………………………………………………………………………………………………………… 66

3-10- مجالس سخنوری در قرن سوم و چهارم هجري …………………………………………………………… 69

3-11- ویژگی­ها و آداب خطبه­ها و مجالس وعظ ……………………………………………………………………… 76

3-11-1-کوتاهی خطبه­…………………………………………………………………………………………………………. 76

3-11-2- حمد، دعا و آیات قرآن…………………………………………………………………………………………. 76

3-11-3-  سجع در خطابه……………………………………………………………………………………………………. 78

3-11-4- موضوع خطبه­ها…………………………………………………………………………………………………….. 78

3-11-5-رسم پرسش و پاسخ………………………………………………………………………………………………. 79

3-11-6- قُرّا و قرائت قرآن…………………………………………………………………………………………………… 80

3-11-7- قوّالی …………………………………………………………………………………………………………………….. 85

3-11-8- حضور معرّف………………………………………………………………………………………………………….. 89

3-11-9- ذکر دعا و صلوات در آغاز و انجام مجلس…………………………………………………………… 90

3-11-10- برآوردن نیاز سائلان در میانة منبر ………………………………………………………………….. 90

3-11-11- ترک منبر و واگذاری آن به میهمان ……………………………………………………………….. 92

3-11-12- رسم تراشیدن موی در مجالس وعظ……………………………………………………………….. 92

3-11-13- حضور زنان در مجالس……………………………………………………………………………………….. 93

3-12- قصّاص در تمدن اسلامی………………………………………………………………………………………………….. 96

3-13- مقامه………………………………………………………………………………………………………………………………….. 99

3-14-ادبیات تصوف …………………………………………………………………………………………………………………….. 101

3-15- مجالس وعظ صوفیه…………………………………………………………………………………………………………. 104

3-16- ملفوظات…………………………………………………………………………………………………………………………….. 112

3-17- آداب و آسیب­شناسی مجالس وعظ………………………………………………………………………………… 114

3-17-1- شناخت قابلیت مخاطب ………………………………………………………………………………………. 115

عنوان                                                                                       صفحه

3-17-2- صفت واعظ……………………………………………………………………………………………………………. 116

3-17-3- آسیب­شناسی وعظ……………………………………………………………………………………………….. 118

3-17-4- آداب وعظ در بیان «ابن جوزی» و «عنصرالمعالی» ………………………………………… 121

فصل چهارم: ویژگی­های محتوایی مجالس

4-1- تفسیر ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 125

4-2-تأویل………………………………………………………………………………………………………………………………………. 128

4-3-دعا ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 134

4-3-1-مناجات………………………………………………………………………………………………………………………. 134

4-3-2-کاربرد آیه­های قرآن در دعا………………………………………………………………………………………. 136

4-3-3-موضوع دعا………………………………………………………………………………………………………………… 136

4-3-4-دعا برای  اقشار مردم، پادشاه و بزرگان  ………………………………………………………………… 137

4-3-5-دعا به فارسی و عربی……………………………………………………………………………………………….. 139

4-3-6-دعا با جمله­های کوتاه و موجز………………………………………………………………………………….. 139

4-3-7-دعا به عنوان فتح باب کلام……………………………………………………………………………………… 140

4-4- آداب سخنوری …………………………………………………………………………………………………………………… 140

4- 4-1- رعایت اقتضای حال شنونده………………………………………………………………………………….. 140

4-4-2-توصیف مخاطب حقیقی ………………………………………………………………………………………….. 145

4-4-3-شناخت ظرفیت و توانایی مخاطب …………………………………………………………………………. 146

4-4-4- سامان سخن گفتن با لب‏ها نیست…………………………………………………………………………. 151

4-4-5-شیوة اقناع مخاطب و طرح استدلال……………………………………………………………………….. 153

4-5-نقد اجتماعی…………………………………………………………………………………………………………………………. 154

4-6-نقد صوفيه، مشایخ و علماء …………………………………………………………………………………………………. 161

4-7-نقد قرّايان………………………………………………………………………………………………………………………………. 170

4-8-نقد سماع……………………………………………………………………………………………………………………………….. 173

4-9-نقد و نفي فلسفه…………………………………………………………………………………………………………………… 177

4-10- از تقلید تا تحقیق……………………………………………………………………………………………………………… 180

4-11-اتمام حجت…………………………………………………………………………………………………………………………. 183

4-12-طرح مسائل کلامی…………………………………………………………………………………………………………….. 185

4-12-1-رؤیت……………………………………………………………………………………………………………………….. 187

عنوان                                                                                       صفحه

4-12-2-بحث استطاعت یا  جبر و اختیار………………………………………………………………………….. 191

4-12-3-کلام الهی………………………………………………………………………………………………………………… 193

4-13-تأکید بر تلازم شريعت و طریقت………………………………………………………………………………………. 194

4-14-پرهیز  از تعصّب و داوری…………………………………………………………………………………………………… 196

فصل پنجم : ویژگی­های لفظی و زبانی مجالس

5-1-ندا یا خطاب­………………………………………………………………………………………………………………………….. 205

5-1-1-ندا با لحن إخوانی و دوستانه……………………………………………………………………………………. 206

5-1-2-تنبیه………………………………………………………………………………………………………………………….. 212

5-1-3-هشدار و تحذیر………………………………………………………………………………………………………….. 214

5-1-4-طنز و تهکّم……………………………………………………………………………………………………………….. 215

5-1-5-ندا با لحن تحقیر و اهانت…………………………………………………………………………………………. 216

5-1-6-ندا با لحن نقد و توبیخ……………………………………………………………………………………………… 218

5-1-7-ندا با لحن تعلیمی و رسمی……………………………………………………………………………………… 219

5-2-پرسش ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 221

5-2-1-پرسش ایجابی……………………………………………………………………………………………………………. 222

5-2-1-1-طرح پرسش­ از سوی گوینده  …………………………………………………………………………………… 222

5-2-1-2-پرسش از سوی حاضران مجلس………………………………………………………………………………… 223

5-2-1-3-پرسش مقدّر………………………………………………………………………………………………………………… 224

5-2-2-شیوة پاسخ­گویی……………………………………………………………………………………………………….. 225

5-2-3-پرسش بلاغی…………………………………………………………………………………………………………….. 227

5-2-4-جمله­های پرسشی در میان حکایت­ها …………………………………………………………………….. 234

5-3-شیوه­های امر و نهی و تنبی…………………………………………………………………………………………………. 234

5-3-1-امر …………………………………………………………………………………………………………………………….. 234

5-3-2-تنبیه و هشدار…………………………………………………………………………………………………………… 237

5-3-3-نهی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 238

5-4-تحمیدیه………………………………………………………………………………………………………………………………… 239

5-5-تخلّص در کلام……………………………………………………………………………………………………………………… 242

5-6- شگرد زبان حال……………………………………………………………………………………………………………………. 246

5-6-1-از زبان پروردگار خطاب به بنده ……………………………………………………………………………… 249

عنوان                                                                                       صفحه

5-6-2-زبان حال اشخاص ……………………………………………………………………………………………………. 252

5-6-3-از زبان حیوانات و اشیاء……………………………………………………………………………………………. 254

5-7-تمثيل و تشبیه……………………………………………………………………………………………………………………… 256

5-7-1-تمثیل­ معقول به محسوس……………………………………………………………………………………….. 261

5-7-2-تمثیل محسوس به محسوس……………………………………………………………………………………. 263

5-7-3-داستان تمثیلی………………………………………………………………………………………………………….. 264

5-7-4-تمثیل­های کوتاه و موجز…………………………………………………………………………………………… 267

5-7-5-تمثیل­های مفصل و مشروح……………………………………………………………………………………… 270

5-7-6-شروع کلام با تمثیل…………………………………………………………………………………………………. 272

5-7-7-تمثیل­های شعری……………………………………………………………………………………………………… 272

5-7-8-کاربرد عناصر  زندگی اجتماعی و طبیعت در تمثیل­ها…………………………………………. 273

5-7-9-ضرب­المثل…………………………………………………………………………………………………………………. 289

5-8-آغاز سخن با قرآن و حدیث نبوی ……………………………………………………………………………………… 293

5-9-گفت و گو………………………………………………………………………………………………………………………………. 295

5-9-1-گفت و گو  در نقل حکايت‌ها ………………………………………………………………………………….. 295

5-10-حکایت­ها و  قصه­ها …………………………………………………………………………………………………………… 298

5-10-1-قصص قرآنی و برگرفته از تفاسیر…………………………………………………………………………. 299

5-10-2- حکایات عرفا و بزرگان …………………………………………………………………………………………. 301

5-10-3-قصه­های عامیانة حِکمی…………………………………………………………………………………………. 303

5-10-4-قصه­های تاریخی و نیمه تاریخی……………………………………………………………………………. 306

5-10-5-حکایت­های عصری…………………………………………………………………………………………………. 307

5-10-6-حکایت‏های کوتاه …………………………………………………………………………………………………… 308

5-10-7-بیان هدف و نتیجة قصه………………………………………………………………………………………… 311

5-10-8-شیوۀ نقل قصه ………………………………………………………………………………………………………. 312

5-10-9-شرح و تفصیل در بیان قصه………………………………………………………………………………….. 313

5-10-10-بيان شاعرانه در نقل حكايات………………………………………………………………………………. 316

5-11-شیوة کاربرد آیات و روایات……………………………………………………………………………………………….. 317

5-12-ترجمه…………………………………………………………………………………………………………………………………. 323

5-12-1- ترجمة نوع اول……………………………………………………………………………………………………… 324

5-12-2- ترجمة نوع دوم……………………………………………………………………………………………………… 324

عنوان                                                                                       صفحه

5-12-3- همراهی تفسیر و ترجمه………………………………………………………………………………………. 325

5-12-4-گزینش­های به جا و دقیق در ترجمه……………………………………………………………………. 326

5-12-5-موسیقی کلام در ترجمه……………………………………………………………………………………….. 327

5-13-ایجاز و گزیده­گویی…………………………………………………………………………………………………………….. 328

5-14-جمله­های کوتاه …………………………………………………………………………………………………………………. 331

5-15-موسیقی سخن در مجالس………………………………………………………………………………………………… 335

5-15-1-سجع……………………………………………………………………………………………………………………….. 335

5-15-2-جناس …………………………………………………………………………………………………………………….. 341

5-15-3-تكرار بلاغی…………………………………………………………………………………………………………….. 342

5-15-4-استفاده از شعر……………………………………………………………………………………………………….. 343

5-16-خود اتّهامي ………………………………………………………………………………………………………………………… 349

5-17-ويژگي‌هاي زبان گفتار ……………………………………………………………………………………………………….. 352

5-18-طبقه­بندی عددی ……………………………………………………………………………………………………………… 360

فصل ششم: دستاوردها و پیشنهادها

6-1- دستاوردها ……………………………………………………………………………………………………………………………. 368

6-2- پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………………………… 385

فهرست منابع و مأخذ……………………………………………………………………………………. 387