%41تخفیف

دانلود پروژه:برآورد شاخص بیماری هلندی در کشور ایران، با رویکرد فازی

تعداد 149صفحه در فایل word

چکیده

     یکی از ویژگی های اقتصاد های نفتی وجود بیماری هلندی در این اقتصاد ها است. اقتصاد ایران نیز به دلیل اتکا بیش از حد به درآمدهای نفتی، همواره با این بیماری و پیامدهای آن مواجه بوده است. این بیماری همراه با نوسانات درآمدهای نفتی، همواره با شدت متفاوتی در اقتصاد ایران رخ داده است. مطالعات انجام شده در زمینه بیماری هلندی، عمدتا به بررسی تبعات و پیامدهای این بیماری معطوف شده اند. اما تا کنون شیوه ی خاصی برای مدل سازی ابعاد و اندازه گیری روند این پدیده اقتصادی ارائه نشده است. با توجه به اینکه بیماری هلندی مفهومی ذهنی و چند بعدی است برای اندازه گیری و برآورد روند آن از منطق فازی استفاده شده است. برآورد شاخص بیماری هلندی در ایران می تواند منعکس کننده آثار سیاست های اعمال شده در کشور باشد.

    این تحقیق به برآورد شاخص بیماری هلندی و مشخص نمودن روند آن طی دوره 1357 تا 1387 اختصاص داده شده است. برای این منظور براساس شواهد و مطالعات تجربی تعداد 7 متغیر عمده بیماری هلندی شناسایی شده و در 3 دسته تقسیم می شوند و 3 زیر شاخص اصلی  بیماری هلندی را تولید می کنند. سپس با ترکیب این سه شاخص، شاخص نهایی بیماری هلندی برآورد می گردد. بدین ترتیب که با استفاده از متغیرهای قیمت نسبی کالاهای غیر قابل مبادله به قابل مبادله و نرخ رشد نقدینگی،  شاخص بخش پولی بیماری هلندی، با استفاده از متغیرهای تراز بازرگانی منهای نفت،  نسبت ارزش افزوده بخش ساختمان به GDP بدون نفت و نسبت ارزش افزوده بخش کشاورزی بهGDP بدون نفت، شاخص بخش واقعی و با استفاده از متغیرهای نسبت درآمد نفت به درآمدهای عمومی بودجه و نسبت درآمدهای نفتی به تولید ناخالص داخلی، شاخص بخش مالی بیماری هلندی بدست می آید. که با ترکیب آنها با استفاده از نرم افزار(MATLAB) شاخص بیماری هلندی برآورد می گردد.

    نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد، که بعد از وقوع هر شوک نفتی بیماری هلندی در مقیاس متفاوتی در اقتصاد ایران رخ داده، به گونه ای که پس از شوک نفتی اول در دهه 50  بطور بی سابقه ای بیشترین مقیاس بیماری هلندی در کشور رخ داده است. در دهه 60  به دلیل رونق کمتر درآمدهای نفتی آثار بیماری هلندی در مقیاس کمتری بوقوع پیوسته است. وقوع شوک نفتی در دهه 70 میزان بیماری هلندی را در اواسط این دهه تشدید کرده است. همچنین با بروز شوک نفتی 80-85 به دلیل وجود حساب ذخیره ارزی در اوایل دهه میزان بیماری هلندی با شدت کمتری بوقوع می پیوندد، اما از سال 83 به بعد به دلیل تغییر ماهیت این حساب و برداشت های بی رویه از آن میزان بیماری هلندی نیز شدت گرفته است.

واژگان کلیدی: بیماری هلندی، درآمدهای نفتی، نظریه فازی، روند بیماری هلندی

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

1- فصل اول-  مقدمه وکلیات طرح تحقیق

1-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………2

1-2 تعریف مسئله……………………………………………………………………………………………………………………………………………….3

1-2-1 اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………..7

1-2-2 سوال تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………….8

1-2-3 فرضیه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………..8

1-3 سابقه تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………………….8

1-4 روش انجام تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………..10

1-5 جنبه جدید بودن و نوآوری تحقیق………………………………………………………………………………………………………………12

1-6 محدودیت های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………13

1-7 ساختار تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………..13

2- فصل دوم- ادبیات موضوع

2-1مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..14

2-2 بررسی ادبیات نفرین منابع طبیعی……………………………………………………………………………………………………………….14

2-2-1نفرین منابع و کاهش رشد اقتصادی…………………………………………………………………………………………………………18

2-3 مکانیزم های سیاسی نفرین منابع طبیعی…………………………………………………………………………………………………..20

4-2 مکانیزم های اقتصادی نفرین منابع………………………………………………………………………………………………………………23

2-4-1 بیماری هلندی………………………………………………………………………………………………………………………………………….23

2-4-2 بیماری هلندی در کشورهای صادرکننده نفت………………………………………………………………………………………..33

2-4-3 آثار و پیامدهای تقویت نرخ ارز حقیقی…………………………………………………………………………………………………..34

2-4-3-1 تقویت نرخ ارز حقیقی و تاثیر آن بر قدرت رقابت خارجی………………………………………………………………..35

2-4-3-2 تقویت نرخ ارز حقیقی و تاثیر آن بر اشتغال و درآمد ملی………………………………………………………………….35

2-4-3-3 تقویت نرخ ارز حقیقی و تاثیر آن بر تخصیص منابع…………………………………………………………………………..36

2-4-3-4 تقویت نرخ ارز حقیقی و تاثیر آن بر  بازار کالا……………………………………………………………………………………36

2-4-3-5 تقویت نرخ ارز حقیقی و تاثیر آن بر بازار داخلی………………………………………………………………………………..37

2-4-4 سایر پیامدهای بیماری هلندی………………………………………………………………………………………………………………. 38

2-5 مروری بر مطالعات انجام شده………………………………………………………………………………………………………………………41

2-5-1 مطالعات خارجی……………………………………………………………………………………………………………………………………….42

2-5-2 مطالعات داخلی…………………………………………………………………………………………………………………………………………45

3- فصل سوم- ابعاد و مولفه های بیماری هلندی در اقتصاد ایران

3-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 48

3-2 بیماری هلندی در اقتصاد ایران…………………………………………………………………………………………………………………….48

3-3 روند درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت و گاز……………………………………………………………………………………..51

3-4 بیماری هلندی در بخش مالی………………………………………………………………………………………………………………………53

3-4-1 سهم نفت از درآمدهای عمومی بودجه…………………………………………………………………………………………………….55

3-4-1-1 رانتی شدن اقتصاد……………………………………………………………………………………………………………………………….56

3-4-2پرداخت های جاری و عمرانی…………………………………………………………………………………………………………………..60

3-4-3 سهم نفت از تولید ناخالص داخلی……………………………………………………………………………………………………………62

3-5  بیماری هلندی دربخش پولی……………………………………………………………………………………………………………………..65

3-5-1 رشد نقدینگی ………………………………………………………………………………………………………………………………………….62

3-5-2 قیمت نسبی کالاهای غیر قابل مبادله به قابل مبادله…………………………………………………………………………….64

3-6 بیماری هلندی در بخش واقعی…………………………………………………………………………………………………………………..66

3-6-1 واردات …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….66

3-6-2 صادرات غیر نفتی……………………………………………………………………………………………………………………………………..70

3-6-3 سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی بدون نفت………………………………………………………………………71

3-6-4 سهم بخش ساختمان از تولید ناخالص داخلی بدون نفت……………………………………………………………………….73

3-7 صندوق ذخیره ارزی……………………………………………………………………………………………………………………………………..75

4- فصل چهارم- برآورد روند بیماری هلندی در اقتصاد ایران با استفاده از منطق فازی

4-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………79

4-2 معرفی متغیرهای مدل…………………………………………………………………………………………………………………………………80

4-3 مراحل انجام کار…………………………………………………………………………………………………………………………………………..82

4-4 روش شناسی مدل………………………………………………………………………………………………………………………………………..98

4-5 جزئیات تحلیل……………………………………………………………………………………………………………………………………………..90

4-6 فازی سازی متغیرها……………………………………………………………………………………………………………………………………..90

4-7 ایجاد پایگاه قواعد فازی براساس شواهد تجربی……………………………………………………………………………………………92

4-8 شبیه سازی سیستم های فازی بیماری هلندی در اقتصاد ایران…………………………………………………………………94

4-8-1استخراج روند شاخص مالی بیماری هلندی……………………………………………………………………………………………..94

4-8-2 استخراج روند شاخص پولی بیماری هلندی………………………………………………………………………………………….95

4-8-3 استخراج روند شاخص واقعی بیماری هلندی………………………………………………………………………………………..97

4-8-4 استخراج روند شاخص بیماری هلندی…………………………………………………………………………………………………..98

4-9 آزمون فرضیه………………………………………………………………………………………………………………………………………………100

5- فصل پنجم- جمع بندی و نتیجه گیری

5-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….102

5-2 خلاصه و نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………..102

5-3 پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………………………………….108

ضمیمه الف……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 118

فهرست جداول

جدول(3-1) سهم(درصد) کالاها در ترکیب کالاهای وارداتی………………………………………………………………………………67

جدول(3-2) صادرات غیر نفتی کشور…………………………………………………………………………………………………………………..70

جدول(الف-1) قواعد تصمیم گیری شاخص مالی…………………………………………………………………………………………….118

جدول( الف-2) قواعد تصمیم گیری شاخص پولی…………………………………………………………………………………………….119

جدول(الف-3) قواعد تصمیم گیری شاخص واقعی…………………………………………………………………………………………..120

جدول( الف-4) قواعد تصمیم گیری شاخص بیماری هلندی……………………………………………………………………………122

ارها

 

نمودار(2-1) اثر رونق بخش انرژی بر بازار نیروی کار………………………………………………………………………………………….27

نمودار(2-2) اثر رونق بخش انرژی بر بازار کالا…………………………………………………………………………………………………….28

نمودار(3-1) سازوکار بیماری هلندی در اقتصاد ایران…………………………………………………………………………………………50

نمودار (3-2) درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت و گاز( میلیارد دلار)………………………………………………………..52

نمودار(3-3) سهم درآمدهای نفتی از درآمدهای بودجه عمومی در سال های 1352 تا 1387………………………..54

نمودار(3-4) مقایسه روند درآمدهای نفتی و هزینه های جاری و عمرانی در سال های 1352تا 1371………….58

نمودار(3-5) مقایسه روند درآمدهای نفتی و هزینه های جاری و عمرانی در سال های 1372 تا 1387………..58

نمودار(3-6)سهم(درصد) درآمدهای نفتی از تولید ناخالص داخلی در سال های 1350 تا 1387…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….61

نمودار(3-7) روند رشد نقدینگی اقتصاد ایران در سال های 1353 تا 1387……………………………………………………..63

نمودار(3-8) روند شاخص قیمت نسبی کالاهای غیر قابل مبادله به قابل مبادله……………………………………………….65

نمودار(3-9) روند واردات کشور در سال های 1352 تا 1387……………………………………………………………………………69

نمودار(3-10) روند صادرات غیر نفتی کشور در سال های 1352 تا 1387……………………………………………………….71

نمودار(3-11) سهم (درصد) ارزش افزوده بخش کشاورزی از GDP بدون نفت…………………………………………………73

نمودار(3-12) سهم (درصد) ارزش افزوده بخش ساختمان از GDP بدون نفت………………………………………………..75

نمودار(4-1) روش انجام کار…………………………………………………………………………………………………………………………………87

نمودار(4-2) روش محاسبه شاخص بیماری هلندی…………………………………………………………………………………………….89

نمودار(4-3) تابع عضویت مثلثی…………………………………………………………………………………………………………………………..91

نمودار(4-4) روند سری زمانی مقادیر عددی حاصل از برآورد شاخص بیماری هلندی در بخش مالی………………94

نمودار(4-5) روند سری زمانی مقادیر عددی حاصل از برآورد شاخص بیماری هلندی در بخش پولی……………..96

نمودار(4-6) روند سری زمانی مقادیر عددی حاصل از برآورد شاخص بیماری هلندی در بخش واقعی…………….97

نمودار(4-7) روند سری زمانی مقادیر عددی حاصل از برآورد شاخص بیماری هلندی ………………………………….97

فهرست شکل ها

شکل(4-1) تابع عضویت نرمال گوسی…………………………………………………………………………………………………………………84

شکل(4-2) تابع عضویت مثلثی……………………………………………………………………………………………………………………………85

شکل(4-3) تابع عضویت ذوزنقه ای……………………………………………………………………………………………………………………..85

شکل(4-4) موتور استنتاج شاخص بیماری هلندی در بخش واقعی……………………………………………………………………93

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo