%34تخفیف

بازسازی زندگی پس از طلاق (300صفحه ای)

تعداد 300صفحه فایل word قابل ویرایش

Site: www.filenaab.ir

دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

گروه جامعه­ شناسی

      كارشناسي ارشد در رشته پژوهشگری علوم اجتماعی

 

عنوان:

بازسازی زندگی پس از طلاق

چکیده

این پژوهش با هدف درک تفاسیر افراد از زندگی پس از طلاق و نحوه مواجهه و بازسازی زندگی آنان صورت گرفته است. در این راستا، با استفاده از روش نظریه زمینه­ای و تکنیک مصاحبه کیفی عمیق نیمه­ساختاریافته، به مطالعه فرایند بازسازی زندگی پس از طلاق 36 زن و مرد طلاق­گرفته پرداختیم و در انتها مدل پارادایمی حاصل از داده­ها را ترسیم نمودیم. نتایج این تحقیق نشان می­دهد که افراد بازسازی زندگی پس از طلاق خود را با توجه به شرایط زمینه­ای، علّی و مداخله­گری چون دارا بودن انواع سرمایه­ها، زمینه­های ازدواج و پیشا ازدواج، زمینه­های طلاق، متعین­های زمانی، عادتواره­های عقیدتی و فرهنگی، به شیوه­های گوناگونی تجربه می­کنند. همچنین کنشگران از استراتژی­های کنش- واکنش­ متفاوتی در مواجهه با زندگی پس از طلاق استفاده می­کنند. نحوه مدیریت نیازها و چالش­های پس از طلاق، چگونگی بازتعریف «خود»، نحوه تعاملات و مواجهه با فشارهای اجتماعی پس از طلاق منجر به پیامدهای متفاوتی برای آنان می­گردد که این پیامدها می­تواند تیپ بازسازی زندگی کنشگران را رقم زند. بر این اساس سه تیپ اصلی شامل بازسازی فعالانه(پیشروانه)، بازسازی دوگانه(انتقالی) و بازسازی منفعلانه(واپس­گرایانه)، از عمده تیپ­های بازسازی بدست آمده در این تحقیق است. از سویی یافته­های این پژوهش نشان می­دهد بازسازی فرآیندی ترکیبی و دو وجهی است. از این رو، سوژه­هایی که بازسازی موفقی را تجربه کرده­اند از دو جنبه ذهنی و عینی موفق عمل کرده­اند و آنهایی که روند زندگی پس از طلاق­شان واپس­گرایانه و با شکست همراه بوده است، در این دو جنبه ناموفق عمل کرده­اند. همچنین عده­ای نیز در مرحله انتقالی به سر می­برند و  از جنبه­ای موفق و از جنبه­ای دیگر ناموفق عمل کرده­اند. یافته­های این پژوهش در مجموع نشان می­دهد پدیده طلاق و زندگی پس از آن شامل مجموعه­ای از پیوستگی­ها و انفصالات است. از این رو سوژه­هایی که به لحاظ عینی و ذهنی قادر به خلق اتصالات و پیوستگی­های جدید باشند، بازسازی مثبت و پیشروانه­ای را خواهند داشت، این در حالی است که برای کنشگرانی که انفصالات مضاعفی را پس از طلاق تجربه کرده­اند و امکان خلق اتصالات جایگزین را نداشته­اند، فرآیند بازسازی زندگی پس از طلاق به شیوه­ای منفی و واپس­گرایانه خواهد بود.

واژگان کلیدی: طلاق، بازسازی، نظریه زمینه­ای، سرمایه، عادت­واره، عاملیت

 

فهرست مطالب

 عنوان                                                                                                                  صفحه

فصل اول: کلیات ……………………………………………………………………………………………….. 1

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………… 2

طرح مسأله …………………………………………………………………………………………………………….. 4

سوالات تحقیق …………………………………………………………………………………………………………6

اهداف تحقیق …………………………………………………………………………………………………………. 6

ضرورت و اهمیت پژوهش ………………………………………………………………………………………..6

فصل دوم: حساسیت نظری…………………………………………………………………………………… 8

مقدمه­ای بر فصل……………………………………………………………………………………………………… 9

مفاهیم حساس نظری………………………………………………………………………………………………. 11

ادبیات تجربی…………………………………………………………………………………………………………. 22

نگاهی به مطالعات ایران ……………………………………………………………………………………….. 22

نگاهی به مطالعات سایر کشورها……………………………………………………………………………… 26

2-3-2-1- مروری بر تاریخچه طلاق در جهان؛ علل و زمینه­ها………………………………………………… 26

2-3-2-2- مروری بر مطالعات پس از طلاق…………………………………………………………………………. 29

2-3-2-2-1- پیامدهای منفی طلاق……………………………………………………………………………………… 29

2-3-2-2-2- تفاوت­های جنسیتی در مواجهه با طلاق……………………………………………………………..30

2-3-2-2-3- طلاق و ازدواج مجدد……………………………………………………………………………………. 31

2-3-2-2-4- طلاق و روابط والد فرزندی……………………………………………………………………………. 32

2-3-2-2-5- اثرات مثبت طلاق…………………………………………………………………………………………. 33

2-3-2-2-6- مروری بر چند تحقیق کیفی……………………………………………………………………………. 33

فصل سوم: روش­شناسی تحقیق …………………………………………………………………………. 36

مقدمه­ای بر فصل …………………………………………………………………………………………………… 37

روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………………… 38

فرایند کدگذاری در نظریه زمینه­ای ……………………………………………………………………. 39

3-2-1-1- کدگذاری باز………………………………………………………………………………………………….. 39

3-2-1-2- کدگذاری محوری…………………………………………………………………………………………… 40

3-2-1-3- کدگذاری گزینشی…………………………………………………………………………………………… 40

میدان تحقیق……………………………………………………………………………………………………….. 41

حجم نمونه و روش نمونه­گیری…………………………………………………………………………….. 41

تکنیک جمع­آوری داده­ها………………………………………………………………………………………. 43

زمان و مکان مصاحبه………………………………………………………………………………………….. 44

محدودیت­های تحقیق…………………………………………………………………………………………… 45

اعتمادپذیری………………………………………………………………………………………………………… 46

باورپذیری………………………………………………………………………………………………………….. 46

اطمینان پذیری……………………………………………………………………………………………………. 47

تأییدپذیری…………………………………………………………………………………………………………. 48

انتقال­پذیری………………………………………………………………………………………………………… 49

فصل چهارم: یافته­های پژوهش ………………………………………………………………………… 51

مقدمه­ای بر فصل ………………………………………………………………………………………………….. 52

یافته­های توصیفی …………………………………………………………………………………………………. 53

یافته­های تحلیلی …………………………………………………………………………………………………… 58

4-3-1- مقولات مرتبط با شرایط علّی…………………………………………………………………………………. 60

4-3-1-1- زمینه­های ازدواج و پیشاازدواج……………………………………………………………………………. 60

4-3-1-1-1- تیپ­های ازدواج……………………………………………………………………………………………. 61

4-3-1-1-2- تأثیر تعاملات خانوادگی بر ازدواج سوژه………………………………………………………….. 66

4-3-1-1-3- طول مدت آشنایی پیش از ازدواج……………………………………………………………………. 66

4-3-1-1-4- تجربه رابطه عاطفی- جنسی پیش از ازدواج……………………………………………………… 68

4-3-1-1-5- معیارهای ازدواج و تغییرات آن………………………………………………………………………. 70

4-3-1-1-6- زمینه فردی و خانوادگی سوژه……………………………………………………………………… 71

4-3-1-1-6-1- محدودیت­های پیشاازدواجی سوژه……………………………………………………………. 71

4-3-1-1-6-2- انتظارات از ازدواج و ریسک طلاق……………………………………………………………. 72

4-3-1-1-6-3- سابقه طلاق در خانواده و آشنایان……………………………………………………………… 73

4-3-1-2- زمینه­های طلاق………………………………………………………………………………………………. 74

4-3-1-2-1- تیپ­های طلاق……………………………………………………………………………………………. 74

4-3-1-2-1-1- طلاق عقلانی………………………………………………………………………………………….. 75

4-3-1-2-1-1-1- طلاق عقلانی جاه­طلبانه………………………………………………………………………… 77

4-3-1-2-1-1-2- طلاق عقلانی فاعلانه……………………………………………………………………………. 78

4-3-1-2-1-1-3- طلاق عقلانی توافقی…………………………………………………………………………….. 79

4-3-1-2-1-1-4 طلاق عقلانی منفعلانه…………………………………………………………………………….. 80

4-3-1-2-1-2- طلاق اجباری…………………………………………………………………………………………. 80

4-3-1-2-1-3- طلاق شتاب­زده………………………………………………………………………………………. 81

4-3-1-2-2- احساسات و موضع­گیری نسبت به طلاق……………………………………………………….. 82

4-3-1-2-2-1-احساسات مثبت پس از طلاق……………………………………………………………………. 82

4-3-1-2-2-2- احساسات منفی پس از طلاق……………………………………………………………………. 83

4-3-1-2-2-2-1- احساس گناه، تقصیر یا پشیمانی از طلاق………………………………………………… 84

4-3-1-2-2-2-2- احساس فقدان…………………………………………………………………………………….. 85

4-3-1-2-2-2-3-احساس کینه، نفرت، خشم و انتقام نسبت به همسر…………………………………… 86

4-3-1-2-2-2-4- بی­اعتمادی و بدبینی نسبت به جنس مخالف……………………………………………..87

4-3-1-2-3- علل طلاق………………………………………………………………………………………………….. 90

4-3-2- مقولات مرتبط با شرایط زمینه­ای…………………………………………………………………………… 93

4-3-2-1- سرمایه اقتصادی………………………………………………………………………………………………. 93

4-3-2-1-1- میزان درآمد و سرمایه­های شخصی و خانوادگی………………………………………………. 95

4-3-2-1-2- وضعیت اشتغال…………………………………………………………………………………………… 96

4-3-2-1-3- حمایت­های مالی بیرونی………………………………………………………………………………… 97

4-3-2-1-4- وضعیت مسکن…………………………………………………………………………………………….. 98

4-3-2-2- مقوله سرمایه اجتماعی……………………………………………………………………………………….. 99

4-3-2-2-1- حمایت­های خانوادگی…………………………………………………………………………………. 100

4-3-2-2-2- حمایت­های شبکه­های دوستان و آشنایان……………………………………………………….. 101

4-3-2-2-3- عضویت در شبکه­های اجتماعی……………………………………………………………………. 102

4-3-2-3- متعین­های زمانی……………………………………………………………………………………………… 104

4-3-2-3-1- طول دوره ازدواج……………………………………………………………………………………….. 105

4-3-2-3-2- طول دوره پس از طلاق……………………………………………………………………………….. 108

4-3-2-3-3- سن به هنگام ازدواج و طلاق……………………………………………………………………….. 110

4-3-2-3-4- تفسیر طلاق در گذر زمان…………………………………………………………………………….. 113

4-3-3- مقولات مرتبط با شرایط مداخله­گر………………………………………………………………………… 115

4-3-3-1- عادت­واره­های فرهنگی و عقیدتی……………………………………………………………………… 115

4-3-3-1-1- اعتقادات مذهبی………………………………………………………………………………………….. 116

4-3-3-1-2- نگاه سنتی یا مدرن به زندگی اجتماعی…………………………………………………………… 119

4-3-3-1-3- سرمایه فرهنگی…………………………………………………………………………………………… 121

4-3-4- مقولات مرتبط با عمل- تعامل­ها……………………………………………………………………………..124

4-3-4-1- بازتعریف خود………………………………………………………………………………………………….125

4-3-4-1-1- بازتعریف نقش­های جدید……………………………………………………………………………. 126

4-3-4-1-2- بازتعریف سبک زندگی جدید………………………………………………………………………. 129

4-3-4-1-3- بازتعریف روابط جدید و خودهای ارتباطی…………………………………………………….. 131

4-3-4-1-4- بازسازی خود……………………………………………………………………………………………… 134

4-3-4-2- مدیریت نیازها و چالش­ها………………………………………………………………………………… 136

4-3-4-2-1- مدیریت نیازهای عاطفی………………………………………………………………………………. 137

4-3-4-2-2- مدیریت نیازهای جنسی………………………………………………………………………………. 141

4-3-4-2-3- مدیریت نیازهای اقتصادی……………………………………………………………………………. 147

4-3-4-2-4- مدیریت چالش­های روانشناختی و جسمانی…………………………………………………… 154

4-3-4-2-5- مدیریت فرزند……………………………………………………………………………………………. 159

4-3-4-2-6- مدیریت خانه……………………………………………………………………………………………… 165

4-3-4-3- بازخوردها و تعاملات اجتماعی………………………………………………………………………… 168

4-3-4-3-1- بازخورد طلاق در میان خانواده و دیگران مهم………………………………………………… 169

4-3-4-3-2- بازخورد طلاق در میان دیگری تعمیم­یافته……………………………………………………… 174

4-3-4-3-2-1- طلاق و داغ ننگ…………………………………………………………………………………….. 174

4-3-4-3-2-2- کاهش اعتبار اجتماعی……………………………………………………………………………… 176

4-3-4-3-2-3- تهدید برای روابط سایرین………………………………………………………………………… 177

4-3-4-3-2-4- کاهش سرمایه اجتماعی……………………………………………………………………………. 179

4-3-4-3-2-5- مقایسه با دیگران و احساس محرومیت نسبی……………………………………………… 180

4-3-4-3-2-6- بازخورد منفی جامعه و فشار بر اطرافیان سوژه­های طلاق­گرفته……………………… 181

4-3-4-3-2-7- گفتمان مقابل و تأیید سوژه­ها……………………………………………………………………. 181

4-3-4-3-3- فرهنگ جنسیتی………………………………………………………………………………………….. 183

4-3-4-3-3-1- مقصرانگاری بیشتر زنان در امر طلاق…………………………………………………………..183

4-3-4-3-3-2- زنان مطلقه به مثابه ابژه­های جنسی………………………………………………………………184

4-3-4-3-3-3- احساس عدم امنیت…………………………………………………………………………………. 185

4-3-4-3-3-4- محدودیت در اشتغال………………………………………………………………………………. 185

4-3-4-3-3-5- محدودیت در مکان یابی جدید…………………………………………………………………. 186

4-3-4-3-3-6- محدودیت در زمینه ازدواج………………………………………………………………………. 187

4-3-4-3-3-7-  دخالت و کنترل مضاعف از سوی خانواده…………………………………………………. 189

4-3-5- مقولات مرتبط با پیامدها………………………………………………………………………………………. 194

4-3-5-1- تیپ­های بازسازی……………………………………………………………………………………………. 194

4-3-5-1-1. تیپ اول: بازسازی فعالانه/ پیشروانه……………………………………………………………….. 196

4-3-5-1-2. تیپ­های دو و سه: بازسازی­های دوگانه…………………………………………………………… 199

4-3-5-1-3. تیپ 4: بازسازی منفعلانه/پس­روانه/واپس گرایانه……………………………………………… 202

4-3-6. مقوله مرکزی……………………………………………………………………………………………………….. 205

4-3-6-1. توضیح مقوله مرکزی(مقوله هسته)……………………………………………………………………… 206

4-3-7. خط سیر داستان……………………………………………………………………………………………………. 210

فصل پنجم: نتیجه­گیری ………………………………………………………………………………….. 214

جمع­بندی مباحث …………………………………………………………………………………………………. 215

نتیجه­گیری …………………………………………………………………………………………………………… 217

ارائه راهکارها و پیشنهادات ……………………………………………………………………………………. 220

5-3-1- راهکارها به هنگام ازدواج……………………………………………………………………………………… 220

5-3-2- راهکارها به هنگام طلاق ………………………………………………………………………………………. 221

5-3-3- راهکارها به هنگام بازسازی پس از طلاق ……………………………………………………………….. 223

منابع فارسی …………………………………………………………………………………………………………………………… 228

    منابع لاتین ……………………………………………………………………………………………………………………………… 231

فصل ششم: پیوست …………………………………………………………………………………………………………. 241

جداول مربوط به نرخ طلاق در تهران و کل کشور……………………………………………………… 242

پروفایل پاسخگویان……………………………………………………………………………………………….. 243

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo