%34تخفیف

” ارزیابی محیط کار کارکنان شعب بانک تجارت از بعد ارگونومی”

تعداد 108 صفحه در فایل word

کارشناسی ارشد رشته مدیریت صنعتی گرایش  تحقیق در عملیات

 

ارزیابی محیط کار کارکنان شعب بانک تجارت از بعد ارگونومی

 

چکیده

مقدمه: شرایط کار در ایستگاه­های کاری مرتبط با مشتریان در بانک، باعث تشدید عوامل تهدید­کننده سلامتی می­شود. در این پژوهش، سعی می­شود تا با بررسی عوامل ریسک اسکلتی – عضلانی و تحلیل آنها، راهکارهای مشخصی برای بهبود وضعیت ارگونومیکی این ایستگاه­ها ارائه گردد.

مواد و روشها: اطلاعات دموگرافیکی، وضعیت جسمی-­ حرکتی و نحوه ارتباط با مشتریان از طریق پرسشنامه، مصاحبه، چک لیست و تصویربرداری جمع­آوری شد. سپس با یک رویه ترکیبی شامل تحلیل آماری شاخص­های ارگونومیک، ارزیابی مشاهده­ای و شبیه­سازی سه بعدی، نواحی بحرانی شناسایی شدند. راهکارهای کاهش ریسک اسکلتی – عضلانی با استفاده از نرم­افزار CATIA  و روش RULA جستجو و ارائه گردید. همچنین راهکارهایی به منظور افزایش فرهنگ بهبود سلامت جسمی کارکنان در سازمان نیز بیان شده است.

یافته‌ها: مقایسه شاخص­های ارگونومیکی، بالاترین میزان مواجهه شغلی را برای عوامل جسمی­- حرکتی (5/52) نشان می­دهند. همچنین بالاترین ریسک با پرسشنامه نوردیک و روش QEC در نواحی بازو/شانه و کمر شناسایی شده است. مدل سه بعدی شبیه سازی کارکنان در وضعیت فعلی سطح ریسک اسکلتی – عضلانی کارکنان را با استفاده از تحلیل رولا امتیاز 6 و 5 برآورده کرده است که این امتیاز در طراح­های پیشنهادی به امتیاز 2 بهبود یافته­است.

بحث و نتیجه‌گیری: کارکنان ایستگاه­های کاری مرتبط با مشتری در شعب بانک تجارت در معرض آسیبهای اسکلتی-عضلانی و مخاطرات ناشی از شرایط محیطی نامناسب هستند. برخی تغییرات پیشنهادی در این پژوهش مانند کاهش ارتفاع سطح پیشخوان، تاستفاده از وسایل قابل تنظیم و تغییر ماهیت ایستگاه کاری از حالت نشسته به حالت ایستاده/ نشسته، ریسک این مخاطرات را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.

کلید واژه‌ها: ارگونومی، آنتروپومتری، آنالیز RULA، چک لیست QEC، پرسشنامه نوردیک، نرم­افزار CATIA.

 

فهرست

فصل اول کلیات تحقیق.. 1

1-1مقدمه. 3

2-1بیان مسئله. 3

3-1اهمیت و ضرورت پژوهش… 5

4-1اهداف پژوهش… 6

5-1پرسش های پژوهش… 6

6-1قلمرو پژوهش… 6

7-1 جامعه و نمونه آماری.. 7

8-1 روش تحقیق.. 7

9-1تعریف کلیدواژه ها 7

1-9-1 ارگونومی (مهندسی فاکتور های انسانی) 7

2-9-1آنتروپومتری.. 8

3-9-1نرم افزار کتیا (CATIA V5 R20) 8

4-9-1روش تحلیل پوزیسیون رولا. 8

5-9-1پرسشنامه نوردیک… 9

6-9-1چک لیست QEC.. 9

فصل دوم مبانی نظری و پیشینه. 11

1-2 مقدمه. 13

2-2 برآورد حوادث و بیماری های ناشی از کار در جهان. 13

3-2 تعاریف ارگونومی. 17

4-2 تاریخچه ارگونومی. 19

5-2 شاخه های دانش ارگونومی. 19

1-5-2 روانشناسی مهندسی. 20

2-5-2 فیزیولوژی کار. 20

3-5-2 بیومکانیک شغلی. 20

4-5-2 آنتروپومتری.. 20

6-2 چگونگی اجرای ارگونومی. 21

7-2 مقدمه ای بر سیستم کار. 22

8-2 تاریخچه بهداشت و ایمنی کار از دیدگاه سازمانی. 22

1-8-2 جنبش سازماندهی علمی کار. 23

2-8-2جریانات روانشناسی صنعتی. 23

3-8-2 گرایشات جامعه شناسی سازمانی. 24

9-2 طراحی محل کار به صور نشسته. 29

10-2 طراحی یک پست کار. 30

11-2 کارهای نشسته. 32

1-11-2 نشستن و پیامدهای آن بر جریان گردش خون. 32

2-11-2 نشستن و آسیب های حرکتی. 33

3-11-2 اثرات سوء دیگر ناشی از کار در وضعیت نشسته. 33

12-2 تکنیک های شناسایی،  ارزیابی و کنترل عوامل ریسک ارگونومیکی محیط کار. 36

1-12-2روشهای مشاهده ای.. 37

2-12-2 روش پوزیسیونگرام. 37

3-12-2 روش اواس… 37

4-12-2 روش جهت یابی وضعیت بدنی. 37

5-12-2 روش رولا. 38

6-12-2 روش هاما 39

7-12-2 روش REBA.. 39

8-12-2 روش شاخص استرین.. 39

9-12-2 روش بررسی مواجهه سریع  (QEC) 40

13-2 روشهای مشاهده ای.. 41

1-13-2 روشهای مستقیم یا دستگاهی. 42

2-13-2 گونیو مترها 42

3-13-2 سیستم های اسکن نوری.. 43

4-13-2 سیستم های سونیک… 43

5-13-2 سیستم های الکترومغناطیسی. 43

6-13-2 وسائل مبتنی بر شتاب.. 44

7-13-2 روش گزارش دهی فردی.. 44

14-2 نرم افزار کتیا (CATIA V5) 44

15-2 پیشینه تحقیق.. 47

16-2 تاریخچه بانک تجارت.. 50

فصل سوم روش تحقیق.. 51

1-3 مقدمه. 53

2-3 روش تحقیق.. 53

3-3 روش و ابزار گرد آوری اطلاعات.. 54

3-4 اعتبار و روایی  ابزار تحقیق.. 56

5-3 جامعه و نمونه آماری.. 56

6-3 روش‌های تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 56

7-3 روش انجام کار. 57

فصل چهارم تجزیه و تحلیل دادهها 61

1-4 مقدمه. 63

2-4 ویژگی‌‌های جمعیت شناختی نمونه آماری.. 63

3-4 اطلاعات دمو گرافیک… 64

3-4 بررسی شاخصهای ارگونومی فشارهای جسمی کار. 66

4-4 بررسی امتیازات ارگونومی نحوه ارتباط با مشتری.. 67

5-4 بررسی شاخصهای ارگونومیک… 68

6-4 تحلیل چک لیست QEC.. 71

7-4 شبیه سازی سه بعدی.. 74

8-4 تجزیه و تحلیل  رولا. 77

1-8-4 تجزیه و تحلیل رولا به هنگام ثبت در سیستم بانکی. 77

2-8-4 تجزیه و تحلیل رولا به هنگام تبادل. 78

9-4 بررسی نظر کارکنان. 79

فصل پنجم بحث و نتیجه­گیری.. 81

1-5 مقدمه. 83

2-5 خلاصه فعالیت های صورت گرفته. 83

3-5 یافتهها و بحث.. 83

4-5 نتیجهگیری.. 87

5-5 پیشنهادهای پژوهش… 88

1-5-5 پیشنهادهای کاربردی.. 88

کاهش خم شدن گردن به سمت پایین برای خواندن اطلاعات مندرج بر روی فیش­ها. 91

2-5-5 پیشنهادهای پژوهشی. 91

منابع. 92

پیوست 1 (پرسشنامه و چک لیست) 97

پیوست 2  (تصاویر ایستگاههای کاری شعب مختلف بانک تجارت و شبیهسازیهای سه بعدی) 101

پیوست 3 (خروجی نرم افزار تحلیل پرسشنامه) 111

فهرست جداول

جدول1-2: نرخ آمار و شیوع حوادث در جهان. 14

جدول2-2: مقایسهای مرگ و میر ناشی از مواجهه با مواد خطرناک در محیطهای کاری.. 14

جدول 3-2: مقایسهای حوادث غیر کشنده منجر به غیبت 4 روز یا بیشتر از محیط کار. 15

جدول 4-2: تکنیکهای مشاهده ای مبتنی بر قلم و کاغذ برای اندازه گیری تنش های فیزیکی کار. 40

جدول 1-3: ابعاد و مؤلفه‌های پرسشنامه. 55

جدول 2-3: شاخصهای تعیین ریسک اسکلتی – عضلانی در چک لیست QEC.. 58

جدول 3-3: درجه بندی امتیازات تجزیه و تحلیل رولا. 59

جدول (1-4): شاخصهای سنی پاسخگویان بر حسب جنسیت.. 65

جدول (2-4): شاخصهای قد پاسخگویان بر حسب جنسیت.. 65

جدول (3-4): شاخصهای وزن پاسخگویان بر حسب جنسیت.. 65

جدول (4-4): شاخصهای راست/چپ دستی بر حسب جنسیت.. 65

جدول (5-4): درصد فراوانی شاخصهای ارگونومی حاصل از پرسشنامه. 69

جدول (6-4): درصد فراوانی سطوح مواجهه شغلی برای مفاصل مختلف بدن. 69

جدول 7-4: وضعیت چیدمان تجهیزات ایستگاههای کاری بر اساس سن اپراتورها 70

جدول 8-4: فراوانی شکایت از درد و ناراحتی ناشی از کار بر اساس سن اپراتورها 70

جدول 9-4: میزان درد و ناراحتی ناشی از کار در نواحی مختلف بدن بر اساس جنسیت.. 71

جدول 10-4: توزیع سطح مواجهه برای نقاط مختلف بدن با استفاده از چک لیست QEC.. 74

جدول 11-4: داده‌های آنتروپومتری به دست آمده از مقاله “طراحی صندلی ارگونومیک مطابق با ابعاد بدنی کارمندان ایرانی” (اندازه‌ها بر حسب میلی‌متر می‌باشد) 75

جدول 12-4: داده‌های آنتروپومتری به دست آمده از مقاله “آنتروپومتری استاتیک ایران” (اندازه‌ها بر حسب میلی‌متر می‌باشد) 76

جدول 13-4: داده‌های آنتروپومتری ملیت فرانسه برای صدک‌های پنجم پنجاهم و نود و پنج. 76

جدول (1-5): امتیاز ارگونومیک (درصد پاسخگویی به سوالات) فشارهای جسمی ناشی از کار. 83

جدول (2-5): امتیاز ارگونومیک (درصد پاسخگویی به سوالات) نحوه تبادل با مشتریان. 84

جدول 3-5: نتایج حاصل از آنالیز رولا. 86

جدول 4-5: تغییرات پیشنهادی برای کاهش مخاطرات شغلی. 90

 

فهرست اشکال و نمودارها

شکل 1-2: نمونه ای از فاصله ها و حدود ابعاد بدن فرد در وضعیت ایستاده و نشسته. 28

شکل 2-2: میانگین فعالیت های فیزیکی (ساعات بیداری) 35

شکل 3-2: نمونه ای از روش های تکنیک های کامپیوتری و ویدیویی. 41

شکل 4-2: نمایش چنگش انواع دست و ایجاد پوزیسیون مورد نظر در CATIA V5 R20. 45

شکل 5-2 الف) نمایش محدوده مناسب برای دست. ب) نمایش وضعیت دید راننده به هنگام استفاده از رادیو ضبط.. 46

شکل 1-3: مدل سه بعدی و برخی اندازه‌های آنتروپومتریک تعریف شده. 59

نمودار (4-1): توزیع فراوانی سن پاسخ‌گویان. 63

نمودار (4-2): توزیع فراوانی سابقه کار پاسخ‌گویان. 64

نمودار (4-3): توزیع فراوانی جنسیت پاسخ‌گویان. 64

شکل 1: ایستگاه کاری شعبه  037 بانک تجارت تهران. 103

شکل 2: شعبه 209 بانک تجارت تهران. 103

شکل 3: شعبه 037 بانک تجارت تهران. 103

شکل 4: ایستگاه کاری شعبه  211 بانک تجارت تهران. 104

شکل 5: شعبه 211 بانک تجارت تهران. 104

شکل 6: شبیه سازی شعبه 037. 104

شکل 7: شبیه سازی شعب جدید (شعبه 211) 105

شکل8: شبیه سازی شعبه مدیریت شعب جنوب شرق تهران. 105

شکل 9: شبیه سازی شعب طرح قدیم. 105

شکل 10: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رولا به هنگام ثبت اطلاعات به سیستم بانکی توسط کارکنان. 106

شکل 11: شبیه سازی فعالیت کارکنان در شعب با پیشخوان مرتفع (شعبه 037) 106

شکل 13: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رولا در شعبه طرح جدید به هنگام ثبت اطلاعات به سیستم بانکی توسط کارکنان. 106

شکل 14: شبیهسازی نحوه گرفتن وجوه و مدارک بانکی از مشتری توسط متصدی باجه در شعب طرح قدیم. 107

شکل 15: شبیهسازی نحوه گرفتن وجوه و مدارک بانکی از مشتری توسط متصدی باجه در شعب طرح جدید. 107

شکل 16: تجزیه و تحلیل رولا در شعب طرح قدیم (پوزیسیون تبادل مدارک) 107

شکل 17: تجزیه و تحلیل رولا در شعب طرح قدیم (پوزیسیون تبادل مدارک) 108

شکل 18: تفاوت وضعیت ثبت اطلاعات در دو ایستگاه قدیم و جدید. 108

شکل 19: سمت راست: وضعیت نامناسب کار؛ سمت چپ: وضعیت مناسبتر. 108

شکل 20: طراحی ارگونومیک نشسته. 109

شکل 21: آنالیز رولا در پوزیسیون نشسته پیشنهادی.. 109

شکل 22: پوزیسیون شبیه سازی نشسته / ایستاده. 109

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo