%37تخفیف

ارزیابی صفات و ویژگی های زراعی و فیزیولوژیکی عدس تحت سایه اندازی و بیوپرایمینگ

تعداد 168صفحه در فایل word

کارشناسي ارشد در رشته زراعت

ارزیابی صفات و ویژگی های زراعی و فیزیولوژیکی عدس تحت سایه اندازی و بیوپرایمینگ   

چکیده

نور از ­عوامل محدود کننده ­رشد گیاهان زراعی در­سیستم­های کشت مخلوط و زراعت-جنگل محسوب می‌شود، از طرفی باکتری­های محرک رشد گیاه به عنوان مکمل و جایگزین کودهای شیمیایی شناختی می­شوند که می‌توانند سبب افزایش حاصلخیزی خاک و تولید محصول شوند. به همین دلیل آزمایشی جهت تاثیر شدت‌‌های نوری مختلف و بیوپرایمینگ در دو رقم عدس مورد بررسی قرارگرفت تا بهترین رقم معرفی­گردد. آزمایش در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزي دانشگاه ایلام در سال زراعی 92-1391 بصورت فاکتوریل در­قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار اجراگردید. تیمارهای آزمایشی شامل سایه‌اندازی (عدم سایه، 25، 50، 75و 100% سایه اندازی)، بیوپرایمینگ (تلقیح با باکتری آزوسپیریلیوم Azospirillum و عدم تلقیح) و دو رقم عدس( زیبا و ILL4400) بود. نتایج نشان داد که سایه­اندازی باعث کاهش عملکرد و اجزای عملکرد آن (تعداد دانه در بوته، تعداد غلاف دربوته،تعداد غلاف پر در بوته،وزن صد دانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت) و کاهش برخی صفات مرفولوژیک (تعداد برگ در بوته، تعداد شاخه در بوته، تعداد گل در بوته، تعداد کل گره فعال در بوته ،وزن خشک ساقه) گردید و همچنین سبب افزایش زیست توده، شاخص سطح برگ، محتوی کل آب برگ، سطح ویژه برگ گردید. اما کاربرد باکتری آزوسپیریلیوم منجر به کاهش خسارت ناشی از سایه­اندازی و افزایش رشد و عملکرد گیاه عدس گردید. دو رقم عدس تلقیح شده با باکتری spp Azospirillum از میزان عملکرد و اجزای عملکرد (تعداد دانه در بوته، ،تعداد غلاف پر در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه­، زیست توده)، صفات مرفولوژیک (ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، تعداد گره ریشه و تعداد گره فعال ریشه، وزن خشک ریشه)، شاخص سطح برگ و سطح ویژه برگ بیشتری برخوردار بودند. رقم زیبا در­سطوح بالاتر سایه در مقایسه با رقم ILL4400 ازعملکرد دانه بیشتر برخوردار بود. اثر متقابل سایه وبیوپرایمینگ و رقم نشان داد که با عدم سایه (شاهد) و انتخاب رقم زیبا و تلقیح با باکتری Azospirillum می‌توان به عملکرد دانه قابل قبولی دست یافت اما در­شرایط کشت مخلوط و کشاورزی-جنگل( آگروفارستري) که نور­یک عامل محدودکننده می­باشد، کشت عدس رقم زیبا همرا با تلقیح با باکتری Azospirillum نسبت به رقم ILL4400 موفقیت آمیزتر خواهد بود.

 

کلید واژه: عدس، بیوپرایمینگ، سایه اندازی، عملکرد، باکتری Azospirillum.

                                           فهرست مطالب

صفحه

عنوان

فهرست جدول­ها……………………………. ی

فهرست شکل­ها…………………………….. ک

فهرست نمودار­ها………………………….. ل

فصل اول (مقدمه و اهداف)

 1-1- مقدمه…………………………….. 2

1-2- اهداف تحقیق………………………… 9

1-3-فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………………………..9       فصل دوم (کليات و بررسی منابع) 

2-1-کلیات.. 11

2-1-1-تاریخچه.. 11

2-1- 2-گیاه شناسی و طبقه بندی انواع عدس.. 12

 2-1-3-ریخت شناسی.. 14

2-1-4-بوم شناسی.. 15

2-1-5-درجه حرارت.. 16

2-1-6- نیاز رطوبتی.. 16

2-1-7-فتوپریود .. 17

2-1-8-فنولوژی.. 17

2-1-9-میزان تولید .. 18

2-1-10- موارد مصرف عدس….. 20

2-1- 11-عملیات زراعی.. 21

2-1-11-1- آماده سازی زمین….. 21

2-1-11-2-آبیاری…………………………………………………………………………. 22

2-1-11-3-برداشت…………………………………………………………………………. 22

2-1-12- علف های هرز، آفات و بیماری های عدس………. 22

2-1-12-1-علف های هرز عدس…………………………………………………… 22

2-1-12 -2-آفات عدس…………………………………………………………………. 23

2-1-12-3-بیماری های عدس……………………………………………………… 23

2-2- مروری بر تحقیقات انجام شده………………………………….. 24

2-2-1- تابش….. 24

2-2-2-طیف نوری(کیفیت نوری).. 24

2-2-3-دوام و چرخش روزانه نور.. 25

2-2-4-تاثیر نور در جوانه زنی بذر.. 25

2-2-5-سایه و رشد اندام های رویشی.. 27

2-2-6-نقش نور در استقرار گیاهچه ها و رشد رویشی. 30

2-2-7- ریخت شناسی برگ و ساختار سایه انداز…………. 33

2-2-8- چگونگی توزیع نور با ارتفاع بوته………………… 36

2-2-9-پوشش سبز و سایه………………………………………………………….. 38

2-2-10- اثرهای فتومورفوژنیکی در رشد رویشی…………. 40

2-2-11- رابطه سایه با گلدهی……………………………………………. 41

2-2-12-ارزیابی سایه بر عملکرد و اجزای آن…………… 2 4

2-2-13- تاثیر سایه بر ماده خشک.. 47

2-2-14- رفتار سایه بر توزیع مواد.. 47

2-2-15-تاثیر نور بر سنتز آنتوسیانین ها و سایر فلاونوییدها   48

2-2-16- تاثیر سایه بر فتوسنتز.. 49

2-2-17- مکانیسم پرایمینگ بذر.. 52

2-2-18- انواع پرایمینگ.. 54

2-2-18-1-  بیوپرایمینگ……………………………………………………….. 54

2-2-18-2-  هیدروپرایمینگ(پیش تیمار آبی)………………. 54

2-2- 18-3-اسمو پرایمینگ(پیش تیمار اسمزی)……………. 54

2-2-18-3- هالوپرایمینگ(پیش تیمار نمکی)………………… 55

2-2-18-4-  هورمونال پرایمینگ(پیش تیمار هورمونی) 55

2-2-18-5- ماتریک پرایمینگ(پیش تیمار جامد ماتریکی)         55

2-2-18-6- پیش تیمار بخار.. 56

2-2-18-8-عوامل موثر در پرایمینگ(پیش تیمار).. 56

2-2-18-8-1-دما.. 56

2-2-18-8-2-زمان .. 56

2-2-18-8- 3-خشک کردن بذر.. 56

2-2-19-باکتری های افزاینده رشد گیاه  PGPR ( Azospirillum spp)     57

2-2-19-1- تاریخچه.. 57

2-2-19-2-طبقه بندی.. 58

2-2-19-3- مشخصات مرفولوژیکی.. 59

2-2- 19-4-اکولوژی و گیاه میزبان.. 61

2-2- 19-5-کلونیزاسیون ریشه….. 61

2-2-19-6-تثبیت نیتروژن.. 63

2-2- 19-7-تولید مواد تنظیم کننده رشد گیاه.. 63

2-2- 19-8-افزایش جریان پروتون از ریشه.. 65

2-2-19-9- روابط سینرژیستی با سایر ارگانیسم ها و تاثیر آن بر رشد و عملکرد گیاه.. 65

2-2-19-10-نتایج آزمایشات گلخانه ای و مزرعه ای.. 66

2 -2-19-11-کاربرد Azospirillium .. 67

2-2-19-12- کاربرد کودهای زیستی در تولید گیاه زراعی   69

2-2-19-13- مهم ترین سازوکارهای تاثیر PGPR.. 70

فصل سوم(مواد و روش ها(

3 -1- آزمایشات درون شیشه ای.. 73

3 -1-1- جداسازی، خالص سازی و شناسایی باکتری های  Azospirillum   73

3 -1-2-تهیه مایع تلقیح باکتری Azospirillum spp. 74

3-2-مشخصات محل اجرای آزمایش و موقعیت جغرافیای آن.. 75

3 -3- مشخصات خاک مورد آزمایش.. 75

3 -4- مشخصات هواشناسی منطقه ای ایلام در سال 1391-1392   76

3 -5 -طرح آزمایشی و مشخصات تیمارها.. 76

3-6-معرفی ارقام.. 78

3 -7-اجرای طرح.. 78

4 -7-1-آماده سازی زمین.. 78

3-7-2 -آماده سازی پوشش سایه انداز.. 80

3-8- تلقیح بذرهای عدس با مایع تلقیح  Azospirillum.. 82

3-9-کاشت.. 82

3-10-مبارزه با علف های هرز.. 82

3 -11-اندازه گیری صفات  فیزیولوژیک.. 82

3 -11-1-محتوی کل آب برگ(TWC).. 82

3 -11-2-سطح برگ(LA).. 83

3-11-3- شاخص سطح برگ(LAI).. 83

3 -11-4- نسبت سطح برگ(LAR).. 83

3 -11-5- سطح ویژه برگ(SLA).. 83

3 -12- اندازه گیری های زراعی.. 84

3-12-1- ارتفاع بوته.. 84

3 -12-2-تعداد شاخه در بوته.. 84

3 -12-3- تعداد کل گل در بوته.. 84

3 -12-4- تعداد برگ در بوته.. 84

3-12-5- تعداد کل گره ها و گره های فعال در بوته.. 84

3 -13-صفات فنولوژیک.. 85

3-13-1 تعداد روز تا 50 درصد گلدهی.. 85

3 -13-2-تعداد روز تا 50 درصد غلاف دهی.. 85

3-14- عملکرد و اجزای آن.. 85

3-14-1-تعداد غلاف در بوته.. 85

3-14-2-تعداد غلاف پر در بوته.. 85

3-14-3- وزن صد دانه.. 86

3-14-4 تعداد دانه در بوته و عملکرد دانه .. 86

3-14-5- زیست توده.. 86

3-14-6- شاخص برداشت (HI).. 86

3-15- محاسبات آماری.. 86

فصل چهارم(بحث و نتیجه­گیری)

 4-1- صفات مرفولوژیک.. 88

4-1-1- ارتفاع بوته.. 88

4-1-2- تعداد برگ در بوته.. 91

4-1-3- تعداد کل شاخه در بوته.. 92

4-1-4- تعداد گل در بوته .. 93

4-1-5-تعداد گره فعال ریشه در بوته.. 94

4-1-6-تعداد کل گره ریشه در بوته….. 96

4-1-7- وزن خشک ساقه.. 97

4-2- صفات فنولوژیک….. 98

4-2-1- تعداد روز تا 50 درصد گلدهی.. 98

4-2-2- تعداد روز تا 50 درصد غلاف دهی.. 99

4-3-عملکرد و اجزای آن……. 102

4-3-1-تعداد کل غلاف در بوته……………………………………………. 102

4-3-2-تعداد غلاف پر در بوته……………………………………………. 106

4-3- 3-تعداد دانه در بوته……………………………………………… 107

4-3-4-وزن صد دانه…………………………………………………………………. 109

4-3-5-عملکرد زیست توده……………………………………………………… 110

4-3-6-شاخص برداشت…………………………………………………………………. 114

4-3-7-عملکرد دانه…………………………………………………………………. 111

4-4- صفات فیزیولوژیک…………………….. 116

4-4-1- محتوی کل آبTWC))………………… 116

4-4-2- شاخص سطح برگ (LAI)………………… 116

4-4-3- سطح ویژه برگ (SLA)………………… 120

4-4-4-نسبت سطح برگLAR))…………………. 121

5-نتیجه گیری و پیشنهادات……………………………………………………………………………….123

منابع .. 125

فهرست جدول­ها

عنوان و شماره

صفحه

 

 

جدول 2-1- میزان سطح زیر کشت، تولید و عملکرد عدس در کل کشور از سال 78تا90…………………………….. 17

جدول 2-2- گونه های مختلف باکتری  Azospirillium spp.. 59

جدول 3-1- خصوصیات مرفولوژی و فیزیولوژی گونه های Azospirillium spp    74

جدول 3-2- نتیجه تجزیه خاک محل اجرای آزمایش… 75

جدول 3-3- آمار هواشناسی در طول اجرای طرح………………………………………………………….76

جدول 3-4- نقشه طرح آزمایشی.. 77

جدول 3-5- تیمارهای آزمایشی.. 78

جدول 4-1-تجزیه واریانس برخی صفات مرفولوژیکی دو رقم عدس تحت سطوح مختلف    سایه اندازی و بیوپرایمینگ.. 89

جدول4-2- مقایسه میانگین اثرات ساده صفات مرفولوژیک دو رقم عدس تحت سایه اندازی و بیو پرایمینگ.. 90

جدول 4-3-تجزیه واریانس صفات فنولوژیک دو رقم عدس تحت سایه اندازی و بیوپرایمینگ…. 100

جدول4-4- مقایسه میانگین اثرات ساده صفات فنولوژیک دو رقم عدس تحت سایه اندازی و بیوپرایمینگ.. 101

جدول4-5- تجزیه واریانس عملکرد و اجزای عملکرد  دو رقم عدس تحت سطوح مختلف    سایه اندازی و بیوپرایمینگ.. …104

جدول4-6- مقایسه میانگین اثرات ساده عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم عدس تحت             سایه اندازی و بیو پرایمینگ.. 105

جدول4-7-تجزیه واریانس برخی صفات فیزیولوژیک دو رقم عدس تحت سایه اندازی و بیوپرایمنگ.. 118

جدول4-8-مقایسه میانگین اثرات ساده برخی صفات فیزیولوژیک دو رقم عدس تحت سایه اندازی و بیوپرایمینگ.. 119

صفحه

                                    فهرست شکل­ها

عنوان و شماره

شکل 2-1- روند تغییرات در الگوی سه مرحله ای جوانه زنی و رشد ریشه چه در بذرهای

 پرایم شده و پرایم نشده…………………. 53

شکل 2-2- مسیرهای تولید IAA توسط باکتری Azospirillum  65

شکل3-1 – آماده سازی زمین  و طراحی آزمایش در قالب طرح فاکتوریل بر

 پایه بلوک های کامل تصادفی………………. 79

شکل3-2- اعمال فاکتور سایه اندازی در مزرعه آزمایشی   80

شکل 3-3-نمایی از مزرعه آزمایشی عدس در هنگام اعمال فاکتور سایه اندازی………………………………… 81

صفحه

فهرست نمودارها

عنوان و شماره

نمودار 4-1- اثر متقابل سایه اندازی، بیوپرایمینگ و رقم بر تعداد برگ در بوته……………………………. 92

نمودار4-2- اثر متقابل سایه اندازی، بیوپرایمینگ و رقم بر تعداد کل شاخه در بوته…………………………… 93

نمودار4-3 – اثر متقابل سایه اندازی، بیوپرایمینگ و رقم بر تعدادگل در بوته……………………………….. 94

نمودار 4-4- اثر متقابل سایه اندازی، بیوپرایمینگ و رقم بر تعدادگره فعال ریشه در بوته………………………. 96

نمودار 4-5- اثر متقابل بیوپرایمینگ و رقم بر تعداد کل گره ریشه در بوته………………………………….. 97

نمودار 4-6-اثر متقابل سایه اندازی وبیوپرایمینگ بر تعداد کل گره ریشه در بوته…………………………… 97

نمودار4-7 – اثر متقابل سایه اندازی،بیوپرایمینگ و رقم بر وزن خشک ساقه………………………………….. 98

نمودار4-8 – اثر متقابل سایه اندازی و رقم بر تعداد روز تا 50 درصد غلاف دهی………………………………. 102

نمودار 4-9-اثر متقابل سایه اندازی،بیوپرایمینگ و رقم بر تعداد کل غلاف در بوته…………………………… 106

نمودار4-10 – اثر متقابل سایه اندازی،بیوپرایمینگ و رقم بر تعدادغلاف پر در بوته……………………………. 107

نمودار 4-11-اثر متقابل سایه اندازی،بیوپرایمینگ و رقم بر تعداددانه در غلاف در بوته………………………… 109

نمودار 4-12- اثر متقابل سایه اندازی،بیوپرایمینگ و رقم بر عملکرد زیست توده…………………………….. 111

نمودار4-13 – اثر متقابل سایه اندازی،بیوپرایمینگ و رقم بر عملکرد دانه…………………………………. 113

نمودار 4-14- اثر متقابل سایه اندازی،بیوپرایمینگ و رقم بر شاخص برداشت……………………………….. 115

نمودار4-15 – اثر متقابل سایه اندازی،بیوپرایمینگ و رقم بر شاخص سطح برگ………………………………….. 117

نمودار 4-16-اثر متقابل سایه اندازی،بیوپرایمینگ و رقم بر سطح ویژه برگ………………………………….. 121

نمودار4-17–اثر متقابل سایه اندازی،بیوپرایمینگ و رقم بر نسبت سطح برگ…………………….122

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo