%37تخفیف

اثر محلول پاشی برگی و خوشه¬ای با اسید بوریک و سولفات روی بر میوه نشینی و خصوصیات کمی و کیفی میوه درختان خرمای برحی حاصل از کشت بافت

تعداد 105صفحه در فایل word

 

کارشناسی ارشد در رشته علوم باغبانی- فیزیولوژی و اصلاح درختان میوه

اثر محلول پاشی برگی و خوشه­ای با اسید بوریک و سولفات روی بر میوه نشینی و خصوصیات کمی و کیفی میوه درختان خرمای برحی حاصل از کشت بافت

 

چکیده

 خرما یک محصول مهم در مناطق خشک و نیمه خشک جهان است. نخل خرما یکی از درختان میوه اهلی باستانی در کشورهای خاورمیانه است و میوه های آن نقش مهمی در الگوی تغذیه ای بسیاری از مردم دارد. میوه خرما به عنوان میوه تازه در لیست تولید میوه های گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان پس از مرکبات، انبه، موز، آناناس در رتبه پنجم قرار دارد. محدودیت ازدیاد نخل خرما از طریق پاجوش بخصوص در مورد ارقام مرغوب مانند برحی، مانعی جدی در برنامه توسعه کشت این درخت می باشد. امروزه تکنولوژی کشت بافت گیاهی به عنوان یک روش تجاری ازدیاد، مواد گیاهی مورد نیاز تعدادی از ارقام برای توسعه نخلستان­ها را تأمین می­نماید. با وجود این، یکی از نقاط ضعف اصلی ازدیاد توسط تکنولوژی، ظهور فنوتیپ­های غیرطبیعی مانند تأخیر در گلدهی، سطوح پایین میوه­نشینی و تشکیل میوه­های چند برچه­ای پارتنوکارپیک است. سطوح پایین میوه­نشینی طبیعی به واسطه تولید بالای میوه­های سه برچه­ای و ریزش زیاد  میوه­چه­ها بویژه در گیاهان کشت بافتی رقم برحی و تعدادی از ارقام مستعد دیگر معمول است که منجر به زیان اقتصادی به باغداران  می­شود. هدف از این مطالعه بررسی اثرات محلول پاشی برگی و خوشه­ای با اسید بوریک و سولفات روی بر میوه نشینی و خصوصیات کمی و کیفی میوه درختان خرمای برحی حاصل از کشت بافت بود. این تحقیق در سال زراعی91-90 در ایستگاه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری دشتستان  بر روی نخل های خرمای 12 ساله برحی حاصل از کشت بافت به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. جهت محلول پاشی از اسید بوریک و سولفات روی هر یک با   غلظت های 5/0، 1 و 2 گرم در لیتر و تیمارهای ترکیبی اسید بوریک و سولفات روی با غلظت های 5/0+ 5/0، 1+1، 2+ 2 گرم در لیتر و برای تیمار شاهد از آب مقطر استفاده شد. محلول پاشی برگی در سه نوبت، نوبت اول حدود 2 هفته قبل از ظهور اسپات ها، نوبت دوم و سوم 4 و 8 هفته پس از گرده افشانی انجام شد. محلول پاشی خوشه­ای در سه نوبت، نوبت اول 4 ساعت قبل از گرده افشانی، نوبت دوم و سوم 4 و 8 هفته پس از گرده افشانی انجام شد. پنج هفته پس از گرده­افشانی، صفات میوه­نشینی، در مرحله خلال صفات فیزیکی میوه و بذر و پس از برداشت میوه­های رسیده، ویژگی­های شیمیایی میوه اندازه­گیری شدند. نتایج نشان داد که هم محلول پاشی خوشه­ای و هم برگی با   اسید بوریک و سولفات روی باعث افزایش میوه نشینی طبیعی، عملکرد  خوشه و ویژگی های کمی و کیفی میوه شدند. از بین دو نوع محلول­پاشی، محلول­پاشی برگی برتری مشهودی را در مجموع صفات اندازه گیری شده نسبت به محلو­پاشی خوشه­ای نشان داد. تیمار برتر تیمار ترکیبی اسید بوریک و سولفات روی با غلظت      ( 2 + 2 گرم در لیتر) بود که بعد از تیمار 2 گرم در لیتر اسید بوریک و 2 گرم در لیتر سولفات روی در           محلول پاشی برگی بیشترین درصد تشکیل میوه طبیعی، و همچنین باعث بیشترین اندازه  و وزن میوه، وزن خوشه، درصدTSS  و  قند کل  میوه شد.

اثر محلول پاشی برگی و خوشه¬ای با اسید بوریک و سولفات روی بر میوه نشینی

فهرست مطالب

عنوان                                                                                              صفحه

 

فصل اول : مقدمه …………………………………………………………………………………………………………

1

    1-1- اهمیت خرما در جهان………………………………………………………………………………………

2

    1-2- جایگاه خرما در ایران ………………………………………………………………………………………

5

       1-2-1- استان های خرما خیز ایران ……………………………………………………………………

5

       1-2-2- جایگاه خرما در استان بوشهر  ………………………………………………………………..

8

          1-2-2-1- موقعیت جغرافیایی، وسعت و اقلیم استان بوشهر ………………………….

8

             1-2-2-1-1- شهرستان دشتستان  …………………………………………………………….

8

        1-2-3- ارقام مهم خرمای ایران  ………………………………………………………………………..

9

    1-3- ارزش اقتصادی و موارد استفاده از نخل خرما ………………………………………………..

10

    1-4- ترکیبات غذایی خرما ………………………………………………………………………………………

12

    1-5- گیاهشناسی نخل خرما ……………………………………………………………………………………

12

    1-6 – گرده افشانی خرما…………………………………………………………………………………………..

15

    1-7- ازدیاد خرما به روش کشت بافت………………………………………………………………………

15

        1-7-1- فواید ازدیاد  نخل خرما به روش کشت بافت…………………………………………

        1-7-2- معایب ازدیاد نخل خرما به روش کشت بافت………………………………………..

16

17

       1-7-3- ازدیاد به روش اندام زایی………………………………………………………………………..

17

       1-7-4- ازدیاد به روش رویان زایی بدنی……………………………………………………………..

18

    1-8- تغذیه نخل خرما با عناصر بور و روی به روش محلول پاشی……………………………

21

   1-9- اهمیت پژوهش …………………………………………………………………………………………………

22

    1-10- اهداف پژوهش ………………………………………………………………………………………………

22

 

 

 

 

عنوان                                                                                             صفحه                          

فصل دوم : مروری بر تحقیقات انجام شده ……………………………………………………………..

23

    2-1- اثر عناصر غذایی بر تشکیل میوه……………………………………………………………………..

24

     2-1-1- اثر عناصر معدنی بر تشکیل میوه……………………………………………………………….

24

        2-1-1-2-بور………………………………………………………………………………………………………..

24

          2-1-1-2-1-نقش فیزیولوژیکی بور در گیاه…………………………………………….

25

        2-1-1-3- روی……………………………………………………………………………………………………

30

           2-1-1-3-1-نقش فیزیولوژیکی روی در گیاه…………………………………………..

30

فصل سوم : روش انجام کار………………………………………………………………………………………

37

        3-1- موقعیت جغرافیایی طرح ……………………………………………………………………………

38

        3-2- مراحل مختلف پژوهش مزرعه ای ……………………………………………………………..

40

           3-2-1- انتخاب درخت…………………………………………………………………………………….

40

           3-2-2- روش تهیه محلول غذایی……………………………………………………………………

40

           3-2-3- تیمارهای آزمایشی و روش اعمال آنها……………………………………………….

41

           3-2-4- طرح آماری پژوهش……………………………………………………………………………

41

           3-2-5- اندازه گیری تغییر محتوی عناصر ریز مغذی برگ…………………………….

42

           3-2- 6- روش نمونه برداری از میوه و اندازه گیری صفات……………………………..

43

          3-2-7- محاسبات آماری…………………………………………………………………………………..

53

فصل چهارم : نتایج، بحث و پیشنهادها ……………………………………………………………………

54

   4-1- تغییر محتوی عناصر ریز مغذی برگ متأثر از محلول پاشی برگ با        بوریک اسید و سولفات  روی…………………………………………………………………………….

55

         4-1-1- تجزیه واریانس……………………………………………………………………………………….

55

         4-1-2-مقایسه میانگین……………………………………………………………………………………….

56

            4-1-2-1-بور………………………………………………………………………………………………….

56

            4-1-2-2- روی……………………………………………………………………………………………….

57

            4-1-2-3- آهن………………………………………………………………………………………………..

58

            4-1-2-4- مس………………………………………………………………………………………………..

59

             4-1-2-5- منگنز……………………………………………………………………………………………

59

      4-2- اثر محلول پاشی برگی و خوشه ای  اسید بوریک و  سولفات روی  بر تشکیل میوه و صفات فیزیکی میوه و بذر ………………………………………………………

61

        4-2-1- تجزیه واریانس…………………………………………………………………………………………

61

        4-2-2-مقایسه میانگین اثرات متقابل………………………………………………………………….

63

            4-2-2-1- صفات میوه نشینی………………………………………………………………………..

63

            4-2-2-2- صفات فیزیکی میوه و بذر……………………………………………………………..

66

               4-2-2-2-1- عملکرد خوشه……………………………………………………………………….

66

               4-2-2-2-2- اندازه میوه……………………………………………………………………………..

66

               4-2-2-2-3- وزن میوه……………………………………………………………………………….

67

               4-2-2-2-4- نسبت طول به قطر میوه………………………………………………………

67

               4-2-2-2-5- نسبت وزنی گوشت به بذر میوه……………………………………………

67

               4-2-2-2-6- اندازه بذر……………………………………………………………………………….

68

               4-2-2-2-7- وزن بذر…………………………………………………………………………………

68

        4-2-3- مقایسه میانگین اثرات ساده……………………………………………………………………

71

            4-2-3-1- نوع محلول پاشی…………………………………………………………………………..

71

            4-2-3-1- تیمار تعذیه ای………………………………………………………………………………

71

     4-3- اثر محلول پاشی برگی و خوشه ای بر صفات شیمیایی میوه………………………….

74

        4-3-1- تجزیه واریانس…………………………………………………………………………………………

74

        4-3-2-مقایسه میانگین اثرات متقابل………………………………………………………………….

76

            4-3-2-1- میزان مواد جامد محلول……………………………………………………………….

76

             4-3-2-2- درصد رطوبت گوشت میوه…………………………………………………………..

76

            4-3-2-3- قند کل…………………………………………………………………………………………..

76

        4-3-3- مقایسه میانگین اثرات ساده……………………………………………………………………

79

            4-3-3-1- نوع محلول پاشی…………………………………………………………………………..

79

            4-3-3-1- تیمار تعذیه ای………………………………………………………………………………

79

      نتیجه­گیری کلی ………………………………………………………………………………………………………

81

پیشنهادها ………………………………………………………………………………………………………………………..

83

منابع ………………………………………………………………………………………………………………………………..

84

پیوست­ها …………………………………………………………………………………………………………………………

92

 

 

فهرست جدول ها

عنوان                                                                                                    صفحه

 

 جدول1-1- سطح برداشت، عملکرد بر هکتار و میزان تولید خرما در جهان و  قاره های     مختلف در سال 2011………………………………………………………………………………………………………

3

 جدول1-2- سطح برداشت، عملکرد بر هکتار و میزان تولید خرما درکشور های اصلی تولیدکننده خرما در سال 2011 ……………………………………………………………………………………..

4

جدول 1-3-سطح زیر کشت، میزان تولید و عملکرد خرما کشور به تفکیک استان در سال 1390………………………………………………………………………………………………………………………………….

6

 جدول1- 4- ارزش غذایی100 گرم قسمت خوراکی میوه خرما…………………………………………….

12

 جدول1-5- درصد میوه نشینی قابل قبول ارقام خرما در تولید تجاری ………………………………..

20

جدول 3-1- برخی از خصوصیات فیزیکی خاک محل اجرای طرح…………………………………………………

39

جدول 3-2- برخی از خصوصیات شیمیایی خاک محل اجرای طرح……………………………………..

39

جدول 3-3- برخی از خصوصیات شیمیایی آب مورد استفاده………………………………………………..

39

جدول 4-1- نتایج تجزیه واریانس اثر محلول پاشی برگ با تیمار های تغذیه ای اسید بوریک و سولفات روی بر تغییر  غلظت عناصر ریز مغذی برگ…………………………………….

55

جدول 4-2- مقایسه میانگین  تیمار تغذیه ای اسید بوریک و سولفات روی به صورت محلول پاشی برگی بر میزان تغییر محتوای عناصر ریز مغذی برگ………………………….

60

جدول4-3- نتایج تجزیه واریانس صفات میوه نشینی و صفات فیزیکی میوه و بذر درختان خرمای برحی حاصل از کشت بافت محلول پاشی شده با اسید بوریک و سولفات روی به صورت برگی و خوشه ای…………………………………………………………………..

62

جدول 4-4- مقایسه میانگین اثر متقابل محلول پاشی برگ و خوشه با عناصر اسید بوریک و سولفات روی بر میوه نشینی نخل خرمای برحی حاصل از کشت بافت 5 هفته پس از گرده افشانی…………………………………………………………………………………

65

جدول 4-5- مقایسه میانگین اثر متقابل محلول پاشی برگ و خوشه با عناصر سولفات روی و اسید بوریک بر خصوصیات فیزیکی میوه و بذر درختان خرمای برحی حاصل از    کشت­بافت………………………………………………………………………………………

69

جدول4-6- مقایسه میانگین اثر مستقل نوع محلول پاشی برخصوصیات فیزیکی میوه و بذر.

جدول4-7- مقایسه میانگین اثر مستقل تیمار تغذیه ای  برخصوصیات فیزیکی میوه و بذر…

جدول4-8- تجزیه واریانس صفات شیمیایی میوه  درختان خرمای برحی محلول پاشی شده با تیمار بوریک اسید و سولفات روی به صورت برگی و خوشه ای……………………………………

72

73

75

جدول 4-9- مقایسه میانگین اثر متقابل محلول پاشی خوشه­ای و برگی با تیمار تغذیه ای  بور و روی بر خصوصیات شیمیایی میوه……………………………………………………………………………

77

جدول4-10-  مقایسه میانگین اثر نوع  محلول پاشی برخصوصیات شیمیایی میوه……………..

80

جدول4-11- مقایسه میانگین اثر مستقل تیمار تغذیه ای برخصوصیات فیزیکی میوه و بذر..

80

فهرست شکل ها

عنوان                                                                                                   صفحه

 

شکل 1-1- توزیع سطح باور خرما استان ها نسبت به کل کشور……………………………………..

7

شکل 1-2- توزیع میزان تولید خرما استان ها نسبت به کل کشور…………………………………..

7

شکل 3-1- اندازه گیری طول میوه………………………………………………………………………………………

45

شکل 3-2-اندازه گیری وزن میوه………………………………………………………………………………………..

45

شکل 3-3- اندازه گیری درصد کل مواد جامد محلول عصاره میوه…………………………………….

46

شکل 3-4- اندازه گیری pH عصاره میوه…………………………………………………………………………….

47

شکل 3-5- تیتراسیون اسید عصاره میوه با سود 01/0نرمال………………………………………………

48

شکل 3-6-  احیای یون مس محلول فهلینگ توسط قندهای احیا کننده و تشکیل رسوب آجری رنگ (تیتراسیون قبل از هیدرولیز) …………………………………………………………………..

51

شکل 3-7- تبدیل قندهای غیر احیا کننده عصاره میوه به قندهای احیا کننده در مجاورت اسید کلریدریک بر روی حمام بن­ماری …………………………………………………………

51

شکل 3-8-  احیای یون مس محلول فهلینگ توسط قندهای احیا کننده و تشکیل رسوب آجری رنگ (تیتراسیون بعد از هیدرولیز)……………………………………………………………………..

52

شکل 4-1- اثر مستقل نوع محلول پاشی بر وزن خوشه…………………………………………………….

70

شکل 4-2- اثر مستقل تیمار تغذیه ای بر وزن خوشه……………………………………………………….

70

شکل 4-3- اثر مستقل نوع محلول پاشی بر حجم میوه……………………………………………………..

70

شکل 4-4- اثر مستقل نوع محلول پاشی بر pH عصاره میوه…………………………………………….

78

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo