%34تخفیف

اثر روشهای مختلف استخراج و انبارداری بر مقدار و ترکیبات اسانس و گلاب گل محمدی (Rosa damascena Mill.)

تعداد 32 صفحه در فایل word

کارشناسی ارشد در رشته­ی

 علوم باغبانی – فیزیولوژی و اصلاح گیاهان دارویی، ادویه­ای و عطری

اثر روشهای مختلف استخراج و انبارداری بر مقدار و ترکیبات اسانس و گلاب گل محمدی (Rosa damascena Mill.)

چکیده

اثر روشهای مختلف استخراج و انبارداری بر مقدار و ترکیبات اسانس و گلاب گل محمدی (Rosa damascena Mill.)

 

این پژوهش به منظور بررسی اثر روش­های مختلف استخراج و انبارداری بر مقدار و ترکیبات اسانس و گلاب گل محمدی (Rosa damascena Mill.) انجام گرفت. سه روش آزمایشگاهی تقطیر با آب (HD)، اهمیک (OAHD) و مایکروویو (SFME) جهت استخراج اسانس و دو روش صنعتی  تقطیر با آب و بخار مستقیم (DISH) و تقطیر با آب و بخار غیر مستقیم (IISH) جهت استخراج اسانس و گلاب از گلبرگ تازه گل محمدی مقایسه شدند. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش کوتاه­ترین زمان آغاز (50/2 دقیقه) و انجام استخراج (67/24 دقیقه) و بیشترین بازده اسانس (056/0 %) از روش مایکروویو حاصل شد. افزایش در میزان اسانس و رسیدن به ترکیبات اسانس با کیفیت بالا به طور همزمان با استفاده از مایکروویو امکان پذیر نبوده و اسانس حاصل از روش مایکروویو دارای میزان بالاتر هیدروکربن­های آلیفاتیک و میزان پایین­تر مونوترپن نسبت به دو روش دیگر آزمایشگاهی بود. با توجه به نتایج مشخص گردید روش اهمیک باعث کاهش مدت زمان لازم جهت انجام استخراج و افزایش بازده اسانس می­شود و تفاوت چندانی بین ترکیبات اسانس حاصل از این روش با روش تقطیر با آب مشاهده نمی­شود. با بررسی نتایج استنباط می­گردد تفاوتی بین دو روش استخراج صنعتی در فاکتورهای مختلف و ترکیبات اسانس و گلاب آن­ها مشاهده نمی­گردد. جهت بررسی اثر انبارداری، اسانس و گلاب حاصل از روش تقطیر با آب و بخار مستقیم به مدت 9 ماه به ترتیب در شرایط دمای اتاق و نور (RTL)، دمای اتاق و تاریکی (RTD)، یخچال (R) و فریزر (F) انبار گردیدند. آنالیز اسانس و گلاب هر سه ماه یکبار انجام گرفت. طبق نتایج حاصل از انبارداری اسانس و گلاب مشخص گردید وجود نور در انبارهای اسانس باعث تجزیه ترکیبات مفید و سنتز ترکیبات مومی و سنگین  در اسانس و گلاب می­شود و هم­چنین کیفیت گلاب طی انبارداری به دلیل افزایش میزان فنیل اتیل الکل (از 08/38 % به 83/65 %) افزایش می­یابد.

کلید واژگان: گل محمدی، روش استخراج، انبارداری، اسانس، کیفیت گلاب.

 

عنوان                                                                                                     صفحه

فصل اول ………………………………………………………………………………………………….. 1

مقدمه………… 2

1-1- کلیات.. 2

1-2- گیاهان دارویی.. 5

1-2-1- خواص و کاربرد گیاهان دارویی.. 5

1-3- گل محمدی.. 6

1-3-1- خاستگاه پراکنش گل محمدی.. 6

1-3-2- گیاهشناسی گل محمدی.. 7

1-3-3- وضعیت تولید گل محمدی کشور 7

1-3-4- خواص دارویی و موارد استفاده گل محمدی و مشتقات آن. 9

1-4- مواد موثره گیاهان دارویی.. 10

1-4-1- طبقه بندی مواد موثره 10

1-4-2- اسانس‌ها 11

1-4-3- شیمی اسانس‌ها 12

1-4-4- طبقه‌بندی ترکیب‌های شیمیایی موجود در اسانس‌ها 12

1-4-5- خواص بیولوژیک اسانس‌ها 13

1-4-6- مزیت اسانس‌های گیاهی.. 14

1-4-7- محل تجمع اسانس‌ها 14

1-5- مواد موثره گل محمدی.. 15

1-5-1- سیترونلول. 15

1-5-2- جرانیول. 16

1-5-3- فنیل اتیل الکل. 16

1-6- اهمیت پژوهش… 16

1-7- اهداف پژوهش… 18

فصل دوم ……………………………………………………………………………………………….. 19

مروری بر پژوهش‌های پیشین.. 20

2-1- استخراج اسانس‌ها 20

2-1-1- تقطیر با آب.. 21

2-1-2- مایکروویو. 22

2-1-3- استخراجگر مقاومتی.. 25

2-1-4- تقطیر با آب و بخار 26

2-1-5- تقطیر با بخار 27

2-1-6- سایر روشهای استخراج اسانس… 27

2-1-7- تقطیر اسانسها در مقیاس صنعتی.. 28

2-2- نگهداری اسانس و عرق. 29

فصل سوم ………………………………………………………………………………………………. 32

مواد و روشها…………………………………..…………………………………………………………………..33

3-1- مواد و دستگاه­های مورد نیاز 33

3-1-1- مواد لازم. 33

3-1-2- وسایل و دستگاه­های مورد نیاز 33

3-1-3- تهیه گیاه 34

3-2- روش کار 35

3-2-1- استخراج اسانس به روش آزمایشگاهی.. 35

3-2-2- استخراج گلاب و اسانس به روش صنعتی.. 38

3-3- تعیین زمان آغاز استخراج اسانس… 40

3-4- اندازه­گیری زمان کل استخراج اسانس… 40

3-5-  بازده استخراج. 40

3-6- تعیین وزن مخصوص اسانس… 41

3-7-  بررسی خاصیت آنتی اکسیدانی اسانس گل محمدی.. 41

3-8- تعیین میزان فنول کل تفاله. 42

3-9- انبارداری.. 42

3-10- استخراج اسانس از گلاب.. 43

3-11-1- دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) 43

3-11-2- دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC-MS) 44

3-11-3- شناسایی ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس… 44

3-12- آنالیز آماری.. 45

فصل چهارم ……………………………………………………………………………………………. 45

نتایج…….…….. 46

بخش اول. 49

4-1-1- اثر روش­های مختلف استخراج بر زمان آغاز استخراج. 49

4-1-2- اثر روش­های مختلف استخراج بر مدت زمان استخراج. 50

4-1-3- اثر روش­های مختلف استخراج بر بازده اسانس… 51

4-1-4- اثر روش­های مختلف استخراج صنعتی بر دانسیته نسبی اسانس… 51

4-1-5- اثر روش­های مختلف استخراج  بر فعالیت آنتی­اکسیدانی اسانس… 52

4-1-6- اثر روش­های مختلف استخراج بر میزان فنول تفاله گل محمدی.. 54

4-1-7- اثر روش­های مختلف استخراج بر ترکیبات موجود در اسانس و گلاب.. 55

بخش دوم. 86

4-2-1- اثر شرایط انبارداری بر ترکیبات اسانس طی سه ماه انبارداری.. 86

4-2-2- اثر شرایط انبارداری بر ترکیبات گلاب طی سه ماه انبارداری.. 93

4-2-3- اثر شرایط انبارداری بر ترکیبات اسانس طی شش ماه انبارداری.. 99

4-2-4-اثر شرایط انبارداری بر ترکیبات گلاب طی شش ماه انبارداری.. 106

4-2-5- اثر شرایط انبارداری بر ترکیبات اسانس طی نه ماه انبارداری.. 112

4-2-6- اثر شرایط انبارداری بر ترکیبات گلاب طی نه ماه انبارداری.. 118

4-2-7-روند تغییر ترکیبات اسانس طی انبارداری.. 124

4-2-8-روند تغییر ترکیبات گلاب طی انبارداری.. 132

فصل پنجم …………………………………………………………………………………………… 152

بحث……….…………………………………………………………………………………….…………………153

بخش اول. 153

5-1-1- اثر روش­های مختلف استخراج بر زمان آغاز استخراج. 153

5-1-2- اثر روش­های استخراج بر مدت زمان استخراج. 155

5-1-3- اثر روش­های استخراج بر بازده اسانس… 157

5-1-4- اثر روش­های مختلف استخراج بر فعالیت آنتی­اکسیدانی اسانس… 159

5-1-5- اثر روش­های مختلف استخراج بر میزان فنول کل تفاله. 160

5-1-6- اثر روش­های مختلف استخراج بر ترکیبات اسانس و گلاب گل محمدی.. 161

بخش دوم. 175

5-2-1- اثر شرایط مختلف انباری بر ترکیبات اسانس گل محمدی.. 175

5-2-4- اثر شرایط مختلف انبارداری بر ترکیبات گلاب.. 187

نتیجه گیری.. 191

پیشنهادها 194

منابع.. 195

فهرست جدول­ها

عنوان                                                                                                    صفحه

جدول 1-1- وضعیت تولید گل محمدی در سال 1392. 8

جدول 4-1- اثر روش استخراج اسانس بر زمان شروع اسانس­گیری در گل محمدی.. 49

جدول 4-2- اثر روش استخراج اسانس بر میانگین زمان استخراج اسانس در گل محمدی.. 50

جدول 4-3- اثر روش استخراج اسانس بر بازده تولید اسانس گل محمدی.. 51

جدول 4-4- اثرروش­های مختلف استخراج صنعتی بر دانسیته نسبی گل محمدی.. 52

جدول 4-5- اثر روش­های مختلف استخراج صنعتی بر فعالیت آنتی­اکسیدانی اسانس گل محمدی   53

جدول 4-6- اثر روشهای مختلف استخراج بر میزان فنول کل تفاله گل محمدی.. 54

جدول 4-7- ترکیبات شیمیایی اسانس گل محمدی حاصل از روش­های مختلف استخراج به روش­های آزمایشگاهی و صنعتی   68

جدول 4-8- ترکیبات شیمیایی گلاب گل محمدی حاصل از روش­های صنعتی.. 78

جدول 4-10- ترکیبات اسانس حاصل از تقطیر DISH و پس از 3، 6 و 9 ماه انبارداری.. 140

جدول 4-11- ترکیبات گلاب حاصل از تقطیر DISH و پس از 3، 6 و 9 ماه انبارداری.. 145

جدول 5-1- مقایسه ترکیبات اسانس(%) حاصل از روش­های مختلف آزمایشگاهی و صنعتی با استانداردهای بین­المللی   166

جدول 5-2- مقایسه ترکیبات مهم اسانس (%) حاصل از DISH پس از 3 ماه انبارداری با استانداردهای بین المللی   177

جدول 5-3- مقایسه ترکیبات مهم اسانس (%) حاصل از DISH پس از 6 ماه انبارداری با استانداردهای بین المللی   178

جدول 5-4- مقایسه ترکیبات مهم اسانس (%) حاصل از DISH پس از 9 ماه انبارداری با استانداردهای بین المللی   179

فهرست نگاره­ها

عنوان                                                                                                     صفحه

نگاره 3-1- (الف): طرح شماتیک دستگاه تقطیر با آب و (ب): تقطیر با آب به وسیله دستگاه کلونجر. 36

نگاره 3-2- (الف): طرح شماتیک دستگاه مایکروویو و (ب): تقطیر با آب به وسیله دستگاه مایکروویو. 37

نگاره 3-3- (الف): طرح شماتیک دستگاه استخراجگر مقاومتی و (ب):تقطیر با آب دستگاه استخراجگر مقاومتی. 38

نگاره 3- 4- (الف): طرح شماتیک دستگاه تقطیر صنعتی و (ب): دستگاه تقطیر صنعتی. 39

نگاره 4-1- بخش اول آزمایشات انجام شده: 47

نگاره 4-2- بخش دوم آزمایشات انجام شده. 48

نگاره 4-3- درصد مهارکنندگی اسانس به دست آمده از روشهای مختلف استخراج صنعتی.. 53

نگاره4-4- درصد سیترونلول و جرانیول و نسبت سیترونلول به جرانیول اسانس حاصل از روش­های آزمایشگاهی   56

نگاره 4-5- درصد فنیل اتیل الکل اسانس حاصل از روش­های آزمایشگاهی.. 57

نگاره 4-6- درصد هیدروکربن­های عمده اسانس حاصل از روش­های آزمایشگاهی.. 58

نگاره 4-7- درصد متیل اژنول اسانس حاصل از روش­های آزمایشگاهی.. 58

نگاره 4-8- درصد ترکیبات اسانس حاصل از روش­های آزمایشگاهی.. 59

نگاره4-9- دندروگرام آنالیز خوشه­ای ترکیبات اسانس حاصل از روش­های آزمایشگاهی.. 61

نگاره 4-10- درصد هیدروکربن­های عمده اسانس حاصل از روش­های صنعتی.. 63

نگاره 4-11- درصد سیترونلول و جرانیول و نسبت سیترونلول به جرانیول اسانس حاصل از روش­های صنعتی   63

نگاره 4-12- درصد فنیل اتیل الکل اسانس حاصل از روش­های صنعتی.. 64

نگاره 4-13- درصد متیل اژنول اسانس حاصل از روش­های صنعتی.. 64

نگاره 4-14- درصد ترکیبات اسانس حاصل از روش­های صنعتی.. 65

نگاره 4-15- دندروگرام آنالیز خوشه­ای ترکیبات اسانس حاصل از روش­های صنعتی.. 67

نگاره  4-16- مقایسه درصد ترکیبات عمده اسانس حاصل از روش­های آزمایشگاهی و صنعتی.. 74

نگاره 4-17- نقشه حرارتی ترکیبات اسانس حاصل از روش­های مختلف استخراج.. 75

نگاره 4-18- درصد فنیل اتیل الکل گلاب حاصل از روش­های صنعتی.. 77

نگاره4-19- درصد سیترونلول و جرانیول حاصل از روش­های صنعتی.. 77

نگاره 4-20- درصد هیدروکربن­های عمده گلاب حاصل از روش­های مختلف صنعتی.. 80

نگاره 4-21- درصد متیل اژنول گلاب حاصل از روش­های مختلف صنعتی.. 80

نگاره4-22- درصد ترکیبات گلاب حاصل از روش­های مختلف صنعتی.. 81

نگاره 4-23- دندروگرام آنالیز خوشه­ای ترکیبات گلاب حاصل از روش­های صنعتی.. 82

نگاره 4-24- نقشه حرارتی ترکیبات گلاب حاصل از دو روش استخراج.. 83

نگاره 4-25- مقایسه ترکیبات عمده اسانس و گلاب حاصل از روش تقطیر با آب و بخار مستقیم   85

نگاره 4-26- مقایسه ترکیبات عمده اسانس و گلاب حاصل از روش تقطیر با آب و بخار غیرمستقیم   85

نگاره4-27- درصد هیدروکربن­های عمده اسانس پس از سه ماه انبارداری. 88

نگاره4-28- درصد سیترونلول، جرانیول، نرول و نسبت سیترونلول به جرانیول اسانس پس از سه ماه انبارداری. 88

نگاره4-29- درصد فنیل اتیل الکل اسانس پس از سه ماه انبارداری. 89

نگاره4-30- درصد متیل اژنول اسانس پس از سه ماه انبارداری. 90

نگاره4-31- درصد ترکیبات اسانس پس از سه ماه انبارداری. 91

نگاره 4-32- دندروگرام آنالیز خوشه­ای ترکیبات اسانس انبارشده پس از 3 ماه. 92

نگاره 4-33- میزان ترکیب فنیل اتیل الکل گلاب بعد از سه ماه انبارداری.. 94

نگاره 4-34- میزان ترکیب سیترونلول و جرانیول و نسبت سیترونلول به جرانیول گلاب بعد از سه ماه انبارداری   94

نگاره 4-35- میزان هیدروکربن­های اصلی گلاب بعد از سه ماه انبارداری.. 95

نگاره 4-36- میزان متیل اژنول گلاب بعد از سه ماه انبارداری.. 96

نگاره 4-37- میزان ترکیبات گلاب بعد از سه ماه انبارداری در شرایط مختلف… 97

نگاره 4-38- دندروگرام آنالیز خوشه­ای ترکیبات گلاب انبار شده بعد از سه ماه. 98

نگاره 4-39- میزان هیدروکربن­های اصلی اسانس پس از 6 ماه انبارداری.. 100

نگاره 4-40- میزان سیترونلول، جرانیول، نرول و نسبت سیترونلول به جرانیول اسانس پس از 6 ماه انبارداری   101

نگاره 4-41- میزان فنیل اتیل الکل اسانس پس از 6 ماه انبارداری.. 102

نگاره 4-42- میزان متیل اژنول اسانس پس از 6 ماه انبارداری.. 102

نگاره 4- 43- میزان ترکیبات اسانس پس از 6 ماه انبارداری.. 104

نگاره 4-44- دندروگرام آنالیز خوشه­ای ترکیبات اسانس انبارشده پس از 6 ماه. 105

نگاره 4-45- میزان فنیل اتیل الکل گلاب پس از 6 ماه انبارداری.. 107

نگاره 4-46- میزان سیترونلول، جرانیول، نرول و نسبت سیترونلول به جرانیول گلاب پس از 6 ماه انبارداری   107

نگاره 4-47- میزان هیدروکربن­های اصلی گلاب پس از 6 ماه انبارداری.. 108

نگاره 4-48- میزان متیل اژنول گلاب پس از 6 ماه انبارداری.. 109

نگاره 4-49- میزان ترکیبات گلاب پس از 6 ماه انبارداری.. 110

نگاره 4-50- دندروگرام آنالیز خوشه­ای ترکیبات گلاب انبار شده بعد از شش ماه. 111

نگاره 4-51- میزان هیدروکربن­های اصلی اسانس پس از 9 ماه انبارداری.. 113

نگاره 4-52- میزان سیترونلول، جرانیول، نرول و نسبت سیترونلول به جرانیول اسانس پس از 9 ماه انبارداری   114

نگاره 4-53- میزان فنیل اتیل الکل اسانس پس از 9 ماه انبارداری.. 115

نگاره 4-54-میزان متیل اژنول اسانس پس از 9 ماه انبارداری.. 115

نگاره 4-55- میزان ترکیبات اسانس پس از 9 ماه انبارداری.. 116

نگاره 4-56- دندروگرام آنالیز خوشه­ای ترکیبات اسانس انبارشده پس از 6 ماه. 117

نگاره 4-57-میزان فنیل اتیل الکل گلاب پس از 9 ماه انبارداری.. 119

نگاره 4-58- میزان سیترونلول، جرانیول، نرول و سیترونلول به جرانیول گلاب پس از 9 ماه انبارداری   120

نگاره 4-59- میزان هیدروکربن­های اصلی گلاب پس از 9 ماه انبارداری.. 121

نگاره 4-60- میزان متیل اژنول گلاب پس از 9 ماه انبارداری.. 122

نگاره 4-61- میزان ترکیبات گلاب پس از 9 ماه انبارداری.. 122

نگاره 4-63- دندوگرام آنالیز خوشه­ای ترکیبات گلاب انبار شده بعد از نه ماه. 123

نگاره 4-64- تغییر ترکیب سیترونلول اسانس طی انبارداری.. 124

نگاره4-65- تغییر ترکیب جرانیول اسانس طی انبارداری.. 125

نگاره 4-66- تغییر ترکیب نرول اسانس طی انبارداری.. 126

نگاره 4-67- تغییر فنیل اتیل الکل اسانس طی انبارداری.. 127

نگاره 4-68- تغییر متیل اژنول اسانس طی انبارداری.. 128

نگاره 4-69- تغییر ان-نونادکان اسانس طی انبارداری.. 129

نگاره 4-70- تغییر ان-هنی­کوزان اسانس طی انبارداری.. 129

نگاره 4-71- تغییر نسبت سیترونلول به جرانیول اسانس طی انبارداری.. 130

نگاره 4-72- تغییرات فنیل اتیل الکل گلاب طی انبارداری.. 132

نگاره 4-73- تغییر نرول گلاب طی انبارداری.. 133

نگاره 4-74- تغییر سیترونلول گلاب طی انبارداری.. 134

نگاره 4-75- تغییر جرانیول گلاب طی انبارداری.. 135

نگاره 4-76- تغییر متیل اژنول گلاب طی انبارداری.. 136

نگاره 4-77- تغییر اژنول گلاب طی انبارداری.. 136

نگاره 4-78- تغییر نسبت سیترونلول به جرانیول گلاب طی انبارداری.. 137

نگاره 4-79- تغییرات ان-نونادکان طی 9 ماه انبارداری.. 138

نگاره 4-80- تغییرات ان-هنی­کوزان طی 9 ماه انبارداری.. 138

نگاره 4-81- نقشه حرارتی ترکیبات اسانس حاصل از DISH و پس از 3، 6 و 9 ماه انبارداری.. 149

نگاره 4-82- نقشه حرارتی ترکیبات گلاب حاصل از DISH و پس از 3، 6 و 9 ماه انبارداری.. 151

نگاره 5-1- قسمت جداکننده دستگاه تقطیر در صنعت… 155

نگاره 5-2- تبدیل سیترونلول به سیترونلال.. 181

نگاره 5-3- تبدیل جرانیول به جرانیال و جرانیال به نرول و نرال.. 182

نگاره 5-4- تبدیل اژنول به متیل اژنول.. 184

نگاره 5-5- بیوسنتز و تجزیه آلکان­ها 185

نگاره 5-6- سنتز فنیل اتیل الکل از فنیل آلانین.. 188

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo