%31تخفیف

اثر توأم شوری و تراکم خاک بر برخی شاخص­های رشد ذرت

تعداد 119صفحه در فایلword

کارشناسی ارشد

در رشته­ی علوم خاک گرایش فیزیک و حفاظت خاک

عنوان فارسی

اثر توأم شوری و تراکم خاک بر برخی شاخص­های رشد ذرت

چکیده

     شوری و تراکم خاک از مهم‌ترین محدودیت‌های رشد و تولید گیاهان زراعی به حساب می‌آیند. کنترل این دو پدیده یکی از کلیدهای مدیریت تولید محصول است که پایداری و ثبات تولید و استفاده بهینه از زمین را تضمین می­نماید. در چنین شرایطی برای دستیابی به عملکرد مطلوب، ضمن شناخت ویژگی‌های آب و خاک، اطلاع از رفتار گیاهان مختلف در مقابل شوری و تراکم خاک می­تواند کاری بنیادی تلقی شود. در ارتباط با تأثیر توأم شوری و تراکم خاک مطالعات چندانی صورت نگرفته است و به خصوص در ايران اطلاعاتي در خصوص تأثیر تراکم خاك بر رشد و عملکرد محصول در خاک‌هاي شور وجود ندارد. لذا این تحقیق با هدف بررسی تأثیر توأم شوری خاک در سه سطح با EC عصاره گل اشباع 5/1، 5/2 و 5/4 دسی­زیمنس بر متر و تراکم خاک در سه سطح با جرم مخصوص ظاهری 3/1، 55/1 و 75/1 گرم بر سانتی­متر مکعب به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی و در سه تکرار روی برخی شاخص­های رشد از جمله: ارتفاع گیاه، وزن ماده خشک (اندام­های هوایی و ریشه)، سطح برگ و برخی خصوصیات فیزیولوژیک مرتبط مثل شاخص کلروفیل، پتانسیل آب برگ، RWC، مقاومت روزنه­ای، غلظت پرولین و غلظت سدیم و پتاسیم در ذرت انجام گرفت. این آزمایش به صورت گلدانی و در گلخانه انجام شد. برای ایجاد شوری، مقادیر مختلف NaCl در حجم آب مقطر لازم برای رساندن رطوبت جرمی به 16 درصد، حل و سپس به خاک اضافه گردید. برای ایجاد تراکم خاک، از وزنه 5/4 کیلوگرمی که از ارتفاع 45 سانتی‌متری بر سطح خاک درون گلدان‌ها رها می‌شد، استفاده گردید. آبیاری گلدان‌ها در طول سه ماه آزمایش از طریق توزین و با آب مقطر انجام گرفت. بعضی شاخص­ها مثل ارتفاع گیاه، مقاومت روزنه­ای، شاخص کلروفیل، RWC و پتانسیل آب برگ در طول مدت آزمایش و بقیه فاکتورها در پایان آزمایش اندازه­گیری شدند. تجزیه و تحلیل داده­ها نشان داد که شوری خاک باعث کاهش معنی­دار ارتفاع و وزن خشک بخش هوایی، وزن خشک و حجم ریشه، سطح برگ، شاخص کلروفیل و نسبت پتاسیم به سدیم و افزایش معنی­دار مقاومت روزنه­ای، غلظت پرولین و غلظت سدیم در بخش هوایی گردید. تراکم خاک باعث کاهش معنی­دار ارتفاع و وزن خشک بخش هوایی، وزن خشک و حجم ریشه، سطح برگ، شاخص کلروفیل و پتانسیل آب برگ و افزایش معنی­دار مقاومت روزنه­ای شد. اثر متقابل شوری و تراکم خاک بر ارتفاع و وزن خشک بخش هوایی، وزن خشک و حجم ریشه، شاخص کلروفیل و مقاومت روزنه­ای معنی­دار ولی بر بقیه صفات غیر معنی­دار شد. افزایش توأم جرم مخصوص ظاهری از 3/1 به 75/1 گرم بر سانتی­متر مکعب و EC از 5/1 به 5/4 دسی­زیمنس بر متر، باعث کاهش 22، 40، 39، 21، 29، 73، 22، 3 و 15 درصدی به ترتیب در ارتفاع، وزن خشک بخش هوایی، وزن خشک ریشه، حجم ریشه، سطح برگ، شاخص کلروفیل، پتانسیل آب برگ، RWC و غلظت پتاسیم و افزایش 65، 33 و 58 درصدی به ترتیب در مقاومت روزنه­ای، غلظت پرولین و غلظت سدیم گردید. با توجه به نتایج به دست آمده از این آزمایش می­توان گفت که شوری و تراکم خاک در تأثیر بر شاخص­ها و مولفه­های رشد ذرت اثر منفی همدیگر را تشدید کردند. بنابراین یکی از راههای غیر مستقیم تعدیل شوری، پایین نگهداشتن یا اجتناب از تراکم خاک می­تواند باشد.

واژه­های کلیدی: تراکم خاک، ذرت، شاخص­های رشد، شوری خاک

 

                                                            فهرست مطالب                                                           

مقدمه. 1

……… فصل اول: بررسی منابع

1-1 شوری خاک…    4

1-2 علل شوری خاک    4

1-2-1        نمک­های محلول.. 4

1-2-2        تبخیر و تعرق.. 5

1-2-3        زهکشی.. 5

1-2-4        کیفیت آب آبیاری… 5

1-3 منشأ نمک­های محلول   6

1-3-1        هوادیدگی کانی­ها 6

1-3-2        فروگذاشت اتمسفری… 7

1-3-3        نمکهای فسیل.. 7

1-3-4        فعالیت­های انسان.. 7

1-4 اثر شوری بر رشد گیاه  8

1-4-1        ارتفاع و وزن خشک بخش هوایی.. 9

1-4-2        رشد و توسعه ریشه. 10

1-4-3        سطح برگ… 11

1-4-4        شاخص کلروفیل برگ… 12

1-4-5        پتانسیل آب برگ و مقدار نسبی آب برگ… 13

1-4-6        مقاومت روزنه­ای… 14

1-4-7        تجمع پرولین.. 16

1-4-8        غلظت سدیم و پتاسیم.. 17

1-5 تراکم خاک….. 18

1-6 عوامل بوجود آورنده پدیده تراکم در خاک    19

1-7 اثرات تراکم بر خاک و محیط زیست   20

1-7-1        جرم مخصوص ظاهری و تخلخل کل.. 20

1-7-2        مقاومت خاک… 20

1-7-3        سرعت نفوذ آب و هدایت هیدرولیکی.. 21

1-7-4        کاهش تهویه. 21

1-7-5        شرایط احیا 21

1-7-6        چرخه کربن و نیتروژن.. 22

1-7-7        اثرات محیطی.. 22

1-8 اثرات تراکم خاک بر گیاه  23

1-8-1        ارتفاع گیاه و وزن خشک بخش هوایی.. 23

1-8-2        رشد و توسعه ریشه. 23

1-8-3        سطح برگ… 26

1-8-4        شاخص کلروفیل.. 27

1-8-5        پتانسیل آب برگ و مقدار نسبی آب برگ… 27

1-8-6        مقاومت روزنه­ای… 27

1-9 اثر توأم شوری و تراکم خاک بر رشد گیاه  28

1-10ذرت……………… 28

1-10-1     اهمیت غذایی و اقتصادی ذرت… 28

1-10-2     ویژگی­های گیاه­شناسی ذرت… 29

1-10-3     شرایط محیطی مناسب برای رشد ذرت… 30

1-10-4     واکنش ذرت به شوری خاک… 31

……… فصل دوم: مواد و روش­ها

2-1 محل انجام تحقیق   32

2-2 تعیین خصوصیات خاک    32

2-3 طرح آزمایشی و تیمارها 32

2-3-1        اعمال تیمار شوری… 33

2-3-2        اعمال تیمار تراکم خاک… 34

2-4 کاشت بذر……. 35

2-5 اندازه­گیری شاخص­های رشد  36

2-5-1        ارتفاع گیاه و وزن خشک بخش هوایی.. 36

2-5-2        وزن خشک و حجم ریشه. 36

2-5-3        سطح برگ… 37

2-5-4        شاخص کلروفیل.. 38

2-5-5        پتانسیل آب برگ و مقدار نسبی آب برگ… 39

2-5-6        مقاومت روزنه‌ای… 40

2-6 غلظت پرولین برگ    41

2-7 غلظت سدیم و پتاسیم در گیاه  44

2-7-1        اندازه­گیری غلظت سدیم.. 44

2-7-2        اندازه­گیری غلظت پتاسیم.. 45

2-8 تجزیه آماری.. 46

……… فصل سوم: نتایج و بحث

3-1 خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک مورد مطالعه  47

3-2 آزمون نرمال بودن داده­ها 48

3-3 نتایج تجزیه واریانس صفات مورد آزمایش    48

3-4 ارتفاع گیاه……  50

3-5 وزن خشک بخش هوایی   53

3-6 وزن خشک ریشه  55

3-7 حجم ریشه…..  58

3-8 نسبت وزن خشک بخش هوایی به ریشه (S/R) 60

3-9 سطح برگ…… 64

3-10شاخص کلروفیل   66

3-11پتانسیل آب برگ    68

3-12مقدار نسبی آب برگ    71

3-13مقاومت روزنه­ای   73

3-14غلظت پرولین برگ    77

3-15غلظت سدیم در بخش هوایی   79

3-16غلظت پتاسیم در بخش هوایی   81

3-17نسبت پتاسیم به سدیم در بخش هوایی   84

نتیجه­گیری کلی   87

پیشنهادات   88

منابع.. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………89

فهرست شکل­ها

شکل ‏2-1- رابطه مقدار NaCl اضافه شده به خاک و EC عصاره اشباع خاک… 33

شکل ‏2-2- وسیله مورد استفاده برای متراکم کردن خاک در گلدان­های (یا لوله‌های پی‌وی‌سی) کاشت گیاه  35

شکل ‏2-3- نحوه شستشو و جدا کردن ریشه از خاک (راست) و اندازه‌گیری حجم ریشه به وسیله استوانه (چپ) 37

شکل ‏2-4- نحوه اندازه‌گیری شاخص کلروفیل با دستگاه کلروفیل­متر. 38

شکل ‏2-5- دستگاه محفظه فشار برای اندازه‌گیری پتانسیل آب برگ… 39

شکل ‏2-6- دستگاه پورومتر (راست) و نحوه اندازه­گیری مقاومت روزنه­ای (چپ) 41

شکل ‏2-7- نمودار واسنجی برای اندازه‌گیری پرولین.. 43

شکل ‏2-8- نمودار واسنجی برای اندازه‌گیری سدیم.. 45

شکل ‏2-9- نمودار واسنجی برای اندازه‌گیری پتاسیم.. 46

شکل ‏3-1- مقایسه میانگین‌های ارتفاع ذرت در سطوح مختلف شوری خاک… 51

شکل ‏3-2- تغییرات ارتفاع گیاه در روزهای پس از کاشت در شوری‌های مختلف خاک… 51

شکل ‏3-3- مقایسه میانگین‌های ارتفاع ذرت در سطوح مختلف تراکم خاک… 52

شکل ‏3-4- تغییرات ارتفاع گیاه در روزهای پس از کاشت در سطوح مختلف تراکم خاک… 52

شکل ‏3‑5- مقایسه میانگین‌های ارتفاع ذرت در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک… 53

شکل ‏3-6-  مقایسه میانگین‌های وزن خشک بخش هوایی در سطوح مختلف شوری خاک… 54

شکل ‏3-7- مقایسه میانگین‌های وزن خشک بخش هوایی در سطوح مختلف تراکم خاک… 55

شکل ‏3-8- مقایسه میانگین‌های وزن خشک بخش هوایی در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک… 55

شکل ‏3-9- مقایسه میانگین‌های وزن خشک ریشه در سطوح مختلف شوری خاک… 57

شکل ‏3-10- مقایسه میانگین‌های وزن خشک ریشه در سطوح مختلف تراکم خاک… 57

شکل ‏3-11- مقایسه میانگین‌های وزن خشک ریشه در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک… 58

شکل ‏3-12- مقایسه میانگین‌های حجم ریشه ذرت در سطوح مختلف شوری خاک… 59

شکل ‏3-13- مقایسه میانگین‌های حجم ریشه ذرت در سطوح مختلف تراکم خاک… 59

شکل ‏3-14- مقایسه میانگین‌های حجم ریشه ذرت در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک… 60

شکل ‏3-15- مقایسه میانگین‌های نسبت وزن خشک بخش هوایی به ریشه در سطوح مختلف شوری خاک… 61

شکل ‏3-16- مقایسه میانگین‌های نسبت وزن خشک بخش هوایی به ریشه در سطوح مختلف تراکم خاک… 61

شکل ‏3-17- مقایسه میانگین‌های نسبت وزن خشک بخش هوایی به ریشه در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک    62

شکل ‏3-18- مقایسه میانگین‌های سطح برگ در گلدان در سطوح مختلف شوری خاک… 65

شکل ‏3-19- مقایسه میانگین‌های سطح برگ در گلدان در سطوح مختلف تراکم خاک… 65

شکل ‏3-20- مقایسه میانگین‌های سطح برگ در گلدان در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک… 66

شکل ‏3-21- مقایسه میانگین‌های شاخص کلروفیل در سطوح مختلف شوری خاک… 67

شکل ‏3-22- مقایسه میانگین‌های شاخص کلروفیل ذرت در سطوح مختلف تراکم خاک… 68

شکل ‏3-23- مقایسه میانگین‌های شاخص کلروفیل در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک… 68

شکل ‏3-24- مقایسه میانگین‌های پتانسیل آب برگ ذرت در سطوح مختلف شوری خاک… 70

شکل ‏3-25- مقایسه میانگین‌های پتانسیل آب برگ ذرت در سطوح مختلف تراکم خاک… 70

شکل ‏3-26- پتانسیل آب برگ ذرت در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک… 71

شکل ‏3-27- مقایسه میانگین‌های مقدار نسبی آب برگ ذرت در سطوح مختلف شوری خاک… 72

شکل ‏3-28- مقایسه میانگین‌های مقدار نسبی آب برگ در سطوح مختلف تراکم خاک… 72

شکل ‏3-29- مقایسه میانگین‌های مقدار نسبی آب برگ در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک… 73

شکل ‏3-30- مقایسه میانگین‌های مقاومت روزنه‌ای ذرت در سطوح مختلف شوری خاک… 74

شکل ‏3-31- مقایسه میانگین‌های مقاومت روزنه‌ای ذرت در سطوح مختلف تراکم خاک… 75

شکل ‏3-32- مقایسه میانگین‌های مقاومت روزنه‌ای ذرت در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک… 75

شکل ‏3-33- مقایسه میانگین‌های غلظت پرولین برگ در سطوح مختلف شوری خاک… 78

شکل ‏3-34- مقایسه میانگین‌های غلظت پرولین برگ در سطوح مختلف تراکم خاک… 78

شکل ‏3-35- مقایسه میانگین‌های غلظت پرولین برگ در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک… 79

شکل ‏3-36- مقایسه میانگین‌های غلظت سدیم در بخش هوایی در سطوح مختلف شوری خاک… 80

شکل ‏3-37- مقایسه میانگین‌های غلظت سدیم در بخش هوایی در سطوح مختلف تراکم خاک… 81

شکل ‏3-38- مقایسه میانگین‌های غلظت سدیم در بخش هوایی در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک… 81

شکل ‏3-39- مقایسه میانگین‌های غلظت پتاسیم در بخش هوایی در سطوح مختلف شوری خاک… 83

شکل ‏3-40- مقایسه میانگین‌های غلظت پتاسیم در بخش هوایی در سطوح مختلف تراکم خاک… 83

شکل ‏3-41- مقایسه میانگین‌های غلظت پتاسیم در بخش هوایی در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک… 84

شکل ‏3-42- مقایسه میانگین‌های نسبت پتاسیم به سدیم در بخش هوایی در سطوح مختلف شوری خاک… 85

شکل ‏3-43- مقایسه میانگین‌های نسبت پتاسیم به سدیم در بخش هوایی در سطوح مختلف تراکم خاک… 85

شکل ‏3-44- مقایسه میانگین‌های نسبت پتاسیم به سدیم در بخش هوایی در سطوح مختلف شوری و تراکم خاک    86

                                                           فهرست جدول­ها

جدول ‏2-1- نسبت میانگین مساحت دیسک­ها به میانگین وزن خشک دیسک­ها در ECeهای مورد نظر. 38

جدول ‏2-2- نحوه تهیه استانداردهای پرولین.. 43

جدول ‏3-1- خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک مورد مطالعه. 47

جدول ‏3-2- مقادیر عناصر غذایی اندازه‌گیری شده در خاک… 47

جدول ‏3-3- تجزیه واریانس اثر شوری و تراکم خاک بر روی ویژگی‌های رشدی بخش هوایی و ریشه ذرت… 49

جدول ‏3-4- تجزیه واریانس اثر شوری و تراکم خاک بر روی شاخص‌های رشد برگ… 63

جدول ‏3-5- تجزیه واریانس اثر شوری و تراکم خاک بر روی صفات مرتبط با شوری خاک    76

1 دیدگاه برای اثر توأم شوری و تراکم خاک بر برخی شاخص­های رشد ذرت

  1. RSFoGQix

    Among AC patients undergoing lumpectomies, 29 4 where to buy cialis online safely However, because there is primary pulmonary neoplasia and because other metastatic lesions are often already present, the prognosis for prolonged survival is very poor even with surgery

دیدگاه خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo