%37تخفیف

اثر تنظيم كننده هاي رشد گياهي بر رشد اوليه ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت شرایط تنش خشکی

تعداد 143 صفحه در فایل word

کارشناسی ارشد (زراعت)

اثر تنظيم كننده هاي رشد گياهي بر رشد اوليه ارقام گلرنگ

 (Carthamus tinctorius L.) تحت شرایط تنش خشکی

 

چکیده

امروزه استفاده از تنظیم­کننده­های رشد يكي از مهم­ترین راه­های مؤثر برای غلبه بر خشكی به شمار می­آید. این آزمایش با هدف بررسی اثر تنظیم­کننده­های رشد در بهبود اثرات تنش خشكی در مراحل جوانه زني و رشد اوليه ي گلرنگ در دو بخش آزمايشگاهي و گلداني كه هر بخش با سه آزمايش انجام شد. بخش آزمايشگاهي با ارقام اصفهان 28 و گلدشت به عنوان فاكتور اول و فاكتور دوم در آزمايش اول اسيد آبسزيك با غلظت هاي (0، 5/1، 3 و 5/4 میلی­گرم بر لیتر) و فاكتور دوم در آزمايش دوم غلظت هاي (0، 50، 100، 150 و 200 ميلي گرم بر ليتر) پكلوبوترازول و فاكتور دوم در آزمايش سوم غلظت هاي (0، 5/1، 3 و 5/4 میلی­گرم بر لیتر)، اسيد جيبرليك بود كه در هر سه آزمايش فاكتور سوم سطوح مختلف خشكي (0، 25/0-، 5/0-، 75/0- و 1- مگاپاسكال) بود كه توسط پلي اتيلن گلايكول در آزمايشگاه اعمال شد. اين سه آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با سه تكرار در سال 1388 در آزمايشگاه تحقيقاتي دانشكده ي كشاورزي بيرجند انجام شد. بخش گلداني نيز با سه آزمايش انجام شد كه در آن فاكتور اول در آزمايش اول اسيد آبسزيك با غلظت هاي (0، 5/1، 3 و 5/4 میلی­گرم بر لیتر) بود و در آزمايش دوم غلظت هاي مختلف پكلوبوترازول (0، 50، 100، 150 و 200 ميلي گرم بر ليتر) به عنوان فاكتور اول و در آزمايش سوم نيز غلظت هاي مختلف اسيد جيبرليك (0، 5/1، 3 و 5/4 میلی­گرم بر لیتر)  به عنوان فاكتور اول بود. فاكتور دوم در هر سه آزمايش سطوح تنش خشكي (FC، FC75%، FC50% و FC25%) بود. اين مرحله به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در بهار 1389 در كاشمر انجام شد. نتایج بخش آزمايشگاهي آزمايش نشان داد که با افزایش سطوح خشكی صفات مورد اندازه گیری شامل: درصد جوانه­زنی، طول ریشه­چه و ساقه­چه، وزن خشک ریشه­چه و وزن خشک ساقه­چه به طور معني داري کاهش یافت. تیمار اسيد جيبرليك باعث افزايش معني­دار طول و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه، گردید. اسیدآبسزیک و پکلوبوترازول با داشتن اثری مشابه، افزایش معني دار طول، وزن خشک ریشه­چه و کاهش طول و وزن خشک ساقه­چه را موجب شدند. نتايج بخش گلداني نيز در مواردي مشابه بخش آزمايشگاهي بود. به اين صورت كه سطوح خشكي طول و وزن خشك ساقه و در مواردي طول و وزن خشك ريشه را به طور معني داري كاهش داد. تيمار اسيد آبسزيك و پكلوبوترازول براي ساقه به عنوان بازدارنده عمل كردند و طول و وزن خشك ساقه را به طور معني داري كاهش داد ولي طول و وزن ريشه را افزايش داد. تيمار اسيد جيبرليك نيز باعث افزايش معني دار طول و وزن خشك ساقه شد. میزان پرولین با تیمار تنظیم کننده­های رشد و خشكي افزایش یافت. در مجموع تیمار بذرها با تنظیم کننده­های رشد در بهبود اثرات منفی تنش خشكي مؤثر بود.

کلمات کلیدی: جوانه­زنی، اسيد جيبرليك، اسیدآبسزیک، پکلوبوترازول، پرولین.

فهرست مطالب

 

1-     مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2

2-     بررسي منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 9

2-1    گلرنگ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 9

2-2    انواع خشکی در طول زندگی گیاه……………………………………………………………………………………………………….. 10

2-3    اثر خشکی بر رشد گیاه………………………………………………………………………………………………………………………. 10

2-4    پلی اتیلن گلایکول و خشکی………………………………………………………………………………………………………………. 14

2-5    مکانیسمهای مقاومت به خشکی………………………………………………………………………………………………………….. 14

2-5-1    فرار از خشکی………………………………………………………………………………………………………………………… 14

2-5-2    تحمل خشکی………………………………………………………………………………………………………………………… 14

2-5-3    تحمل خشکی با حفظ ذخیره آب…………………………………………………………………………………………….. 15

2-5-4    تحمل خشکی با عدم ذخیره آب……………………………………………………………………………………………… 15

2-6    تنظیم اسمزی با محلولهای آلی…………………………………………………………………………………………………………… 15

2-7    تنظيم كننده هاي رشد گياهي……………………………………………………………………………………………………………. 17

2-8    هورمونهاي گياهي……………………………………………………………………………………………………………………………… 19

2-8-1    اسيد جيبرليك………………………………………………………………………………………………………………………. 19

2-8-2    اسيد آبسزيك………………………………………………………………………………………………………………………… 21

3-     مواد و روشها………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 25

3-1    بخش آزمايشگاهي…………………………………………………………………………………………………………………………….. 25

3-1-1    تيمار بذور با تنظيم كننده هاي رشد در مرحله ي جوانه زني……………………………………………………… 25

3-2    بخش گلداني……………………………………………………………………………………………………………………………………. 28

3-3    تجزیه و تحلیل آماری………………………………………………………………………………………………………………………… 29

4-     نتايج و بحث…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 32

4-1    اثر تیمار با اسید آبسزیک تحت تنش خشكی……………………………………………………………………………………….. 33

4-1-1    بخش آزمایشگاهی…………………………………………………………………………………………………………………. 33

4-1-2    بخش گلدانی…………………………………………………………………………………………………………………………. 54

4-2    اثر تیمار با پكلوبوترازول تحت تنش خشكی………………………………………………………………………………………….. 63

4-2-1    بخش آزمايشگاهي………………………………………………………………………………………………………………….. 63

4-2-2    بخش گلداني…………………………………………………………………………………………………………………………. 80

4-3    اثر تیمار با اسید جيبرلیک تحت تنش خشكی……………………………………………………………………………………… 85

4-3-1    بخش آزمايشگاهي…………………………………………………………………………………………………………………. 85

4-3-2    بخش گلداني………………………………………………………………………………………………………………………. 100

نتیجه گیری کلی………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 108

پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 111

منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 113

پيوست ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2

جدول 1 پيوست: مقادير ميانگين مربعات حاصل از تجزيه واريانس صفات مورد بررسي در آزمايش اول (بخش آزمايشگاهي). 2

جدول 2 پيوست: مقادیر میانگین مربعات حاصل از تجزیه واریانس اثر تیمارهای آزمایش بر صفات مورد بررسی آزمايش اول (گلداني). 3

جدول 3 پيوست: مقادیر میانگین مربعات حاصل از تجزیه واریانس اثر تیمارهای آزمایش بر صفات مورد بررسی در آزمايش دوم (بخش آزمايشگاهي). 4

جدول 4 پيوست: مقادیر میانگین مربعات حاصل از تجزیه واریانس اثر تیمارهای آزمایش بر صفات مورد بررسی آزمايش دوم (گلداني). 5

جدول 5 پيوست: مقادیر میانگین مربعات حاصل از تجزیه واریانس اثر تیمارهای آزمایش بر صفات مورد بررسی درآزمايش سوم (آزمايشگاهي). 6

جدول 6 پيوست: مقادیر میانگین مربعات حاصل از تجزیه واریانس اثر تیمارهای آزمایش بر صفات مورد بررسی آزمايش سوم (گلداني). 7

فهرست اشكال

 

شکل 4-1- 1 اثرغلظت هاي مختلف اسيد آبسزيك بر درصد جوانه زني گلرنگ… 34

شکل 4-1- 2 اثر سطوح مختلف خشكي بر درصد جوانه زني گلرنگ… 35

شکل 4-1- 3 درصد جوانه زني دو رقم (اصفهان 28) و گلدشت(IL111 )گلرنگ… 36

شکل 4-1- 4 تأثير اسيد آبسزيك بر درصد جوانه زني گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 37

شکل 4-1- 5 تأثير تنش خشكي بر درصد جوانه زني ارقام اصفهان 28 و گلدشت گلرنگ. 37

شکل 4-1- 6 اثر غلظتهاي مختلف اسيد آبسزيك بر سرعت جوانه زني بذور گلرنگ. 38

شکل 4-1- 7 اثر سطوح مختلف خشكي بر سرعت جوانه زني بذور گلرنگ. 40

شکل 4-1- 8 سرعت جوانه زني دو رقم اصفهان 28 و گلدشت گلرنگ. 40

شکل 4-1- 9 تأثير اسيد آبسزيك بر سرعت جوانه زني گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 41

شکل 4-1- 10 اثر غلظتهاي مختلف اسيد آبسزيك بر طول ريشه چه ي گلرنگ. 42

شکل 4-1- 11 اثر تنش خشكي بر طول ريشه چه گلرنگ. 43

شکل 4-1- 12 تأثير اسيد آبسزيك بر طول ريشه چه گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 44

شکل 4-1- 13 اثر غلظتهاي مختلف اسيد آبسزيك بر طول ساقه چه گلرنگ. 45

شکل 4-1- 14 اثر تنش خشكي بر طول ساقه چه گلرنگ. 46

شکل 4-1- 15  تأثير اسيد آبسزيك بر طول ساقه چه گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 47

شکل 4-1- 16 اثر غلظتهاي مختلف اسيد آبسزيك بر وزن خشك ريشه چه گلرنگ. 48

شکل 4-1- 17 اثر تنش خشكي بر وزن خشك ريشه چه گلرنگ. 49

شکل 4-1- 18 تأثير اسيد آبسزيك بر وزن خشك ريشه چه در سطوح مختلف تنش خشكي. 50

شکل 4-1- 19 اثر غلظت هاي مختلف اسيد آبسزيك بر وزن خشك ساقه چه گلرنگ. 51

شکل 4-1- 20 اثر تنش خشكي بر وزن خشك ساقه چه گلرنگ. 52

شکل 4-1- 21 تأثير اسيد آبسزيك بر وزن خشك ساقه چه در سطوح مختلف تنش خشكي. 53

شکل 4-1- 22 اثر تنش خشكي بر طول ريشه گلرنگ. 54

شکل 4-1- 23  اثر غلظت هاي مختلف اسيد آبسزيك بر طول ساقه گلرنگ. 55

شکل 4-1- 24 طول ساقه گياهچه هاي گلرنگ در سطوح مختلف خشكي. 56

شکل 4-1- 25  تأثير اسيد آبسزيك بر طول ساقه گلرنگ درسطوح مختلف تنش خشكي. 57

شکل 4-1- 26 اثر غلظت هاي مختلف اسيد آبسزيك بر وزن خشك ريشه گلرنگ. 58

شکل 4-1- 27 اثر تنش خشكي بر وزن خشك ريشه گلرنگ. 58

شکل 4-1- 28 تأثير اسيد آبسزيك بر وزن خشك ريشه گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 59

شکل 4-1- 29 اثر غلظت های مختلف اسيد آبسزيك بر وزن خشك ساقه گلرنگ. 60

شکل 4-1- 30 اثر تنش خشكي بر وزن خشك ساقه گلرنگ. 60

شکل 4-1- 31 تأثير اسيد آبسزيك بر وزن خشك ساقه گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 61

شکل 4-1- 32 اثر تنش خشكي بر ميزان پرولين برگ گلرنگ. 62

شکل 4-2- 1 اثر غلظت هاي مختلف پكلوبوترازول بر درصد جوانه زني گلرنگ. 64

شکل 4-2- 2 اثر تنش خشكي بر درصد جوانه زني گلرنگ. 65

شکل 4-2- 3 تأثير پكلوبوترازول بر درصد جوانه زني گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 66

شکل 4-2- 4 اثر غلظت هاي مختلف پكلوبوترازول بر سرعت جوانه زني گلرنگ. 67

شکل 4-2- 5 اثر تنش خشكي بر سرعت جوانه زني گلرنگ. 68

شکل 4-2- 6  تأثير پكلوبوترازول بر سرعت جوانه زني گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 69

شکل 4-2- 7 اثر غلظت هاي مختلف پكلوبوترازول بر طول ريشه چه گلرنگ. 70

شکل 4-2- 8 اثر تنش خشكي بر طول ريشه چه گلرنگ. 70

شکل 4-2- 9 تأثير پكلوبوترازول بر طول ريشه چه گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 72

شکل 4-2- 10 اثر غلظت هاي مختلف پكلوبوترازول بر طول ساقه چه گلرنگ. 73

شکل 4-2- 11 اثر تنش خشكي بر طول ساقه چه گلرنگ. 74

شکل 4-2- 12 تأثير پكلوبوترازول بر طول ساقه چه گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 75

شکل 4-2- 13 اثر غلظت هاي مختلف پكلوبوترازول بر وزن خشك ريشه چه گلرنگ. 76

شکل 4-2- 14 اثر تنش خشكي بر وزن خشك ريشه چه گلرنگ. 76

شکل 4-2- 15 تأثير پكلوبوترازول بر وزن خشك ريشه چه گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 77

شکل 4-2- 16 اثر غلظت هاي مختلف پكلوبوترازول بر وزن خشك ساقه چه گلرنگ. 78

شکل 4-2- 17 اثر تنش خشكي بر وزن خشك ساقه چه گلرنگ. 78

شکل 4-2- 18 تأثير پكلوبوترازول بر وزن خشك ساقه چه گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 79

شکل 4-2- 19 اثر غلظت هاي مختلف پكلوبوترازول بر طول ريشه گلرنگ. 80

شکل 4-2- 20 اثر غلظت هاي مختلف پكلوبوترازول بر وزن خشك ريشه گلرنگ. 81

شکل 4-2- 21 اثر تنش خشكي بر وزن خشك ريشه گلرنگ. 81

شکل 4-2- 22  وزن خشك ساقه گياهچه هاي گلرنگ در غلظتهاي مختلف پكلوبوترازول. 82

شکل 4-2- 23  ميزان پرولين برگ گلرنگ در سطوح مختلف خشكي. 83

شکل 4-2- 24 تأثير پكلوبوترازول بر ميزان پرولين برگ گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 84

شکل 4-3- 1 اثر غلظت هاي مختلف اسيد جيبرليك بر درصد جوانه زني گلرنگ. 86

شکل 4-3- 2 اثر تنش خشكي بر درصد جوانه زني گلرنگ. 87

شکل 4-3- 3 تأثير اسيد جيبرليك بر درصد جوانه زني گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 88

شکل 4-3- 4  سرعت جوانه زني گياهچه هاي گلرنگ در غلظتهاي مختلف اسيد جيبرليك. 88

شکل 4-3- 5  سرعت جوانه زني گياهچه هاي گلرنگ در سطوح مختلف خشكي. 89

شکل 4-3- 6 تأثير اسيد جيبرليك بر سرعت جوانه زني گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 90

شکل 4-3- 7 طول ريشه چه گياهچه هاي گلرنگ در سطوح مختلف خشكي. 91

شکل 4-3- 8 تأثير اسيد جيبرليك بر طول ريشه چه گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 92

شکل 4-3- 9 اثر غلظت هاي مختلف اسيد جيبرليك بر طول ساقه چه گلرنگ. 93

شکل 4-3- 10 اثر تنش خشكي بر طول ساقه چه گلرنگ. 94

شکل 4-3- 11 اثر غلظت هاي مختلف اسيد جيبرليك بر وزن خشك ريشه چه گلرنگ. 95

شکل 4-3- 12 اثر تنش خشكي بر وزن خشك ريشه چه گلرنگ. 95

شکل 4-3- 13 تأثير اسيد جيبرليك بر وزن خشك ريشه چه گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 96

شکل 4-3- 14 اثر غلظت هاي مختلف اسيد جيبرليك بر وزن خشك ساقه چه گلرنگ. 97

شکل 4-3- 15 اثر تنش خشكي بر وزن خشك ساقه چه گلرنگ. 98

شکل 4-3- 16 تأثير اسيد جيبرليك بر وزن خشك ساقه چه گلرنگ در سطح مختلف تنش خشكي. 99

شکل 4-3- 17 اثر غلظت هاي مختلف اسيد جيبرليك بر طول ريشه گلرنگ. 100

شکل 4-3- 18 اثر تنش خشكي بر طول ريشه چه گلرنگ. 101

شکل 4-3- 19 تأثير اسيد جيبرليك بر طول ريشه گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 101

شکل 4-3- 20 اثر غلظت هاي مختلف اسيد جيبرليك. بر طول ساقه گلرنگ. 102

شکل 4-3- 21 اثر تنش خشكي بر وزن خشك ريشه گلرنگ. 103

شکل 4-3- 22 تأثير اسيد جيبرليك بر وزن خشك ريشه گلرنگ در سطوح مختلف تنش خشكي. 104

شکل 4-3- 23 اثر غلظت هاي مختلف اسيد جيبرليك بر وزن خشك ساقه گلرنگ. 104

شکل 4-3- 24 اثر تنش خشكي بر وزن خشك ساقه گلرنگ. 105

شکل 4-3- 25 اثر تنش خشكي بر ميزان پرولين برگ گلرنگ. 106

فهرست روابط

 

( رابطه 3- 1 )    C1V1=C2V2 26

( رابطه 3- 2 ) سرعت جوانه زنی.. 26

( رابطه 3- 3 )           100 × (تعداد نهایی بذور جوانه زده / تعداد کل بذور) = درصد جوانه زني.. 27

( رابطه 3- 4 )    c2t (7-10 × 39/8) + ct (4-10 × 67/2) + c2 (4-10 × 18/1) – c (2-10 × 18/1)- = Ys. 27

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo