%34تخفیف

اثرتيمارهاي هورموني در باززايي گياه زينتي سنبل از طريق كشت بافت

تعداد 101 صفحه در فایل word

گروه باغبانی (گرایش گل و گیاهان زینتی)

کارشناسی ارشد((M.Sc))

اثرتیمارهای هورمونی در باززایی گیاه زینتی سنبل از طریق کشت بافت

چکیده

این تحقیق به منظور بررسی اثر تیمارهای هورمونی در شرایط کشت درون شیشه ای روی باززایی و تولید پیازچه های سنبل (Hyacinthus orientalis  L.) با استفاده از ریزنمونه های برگ، فلس و طبق در قالب طرح فاکتوریل کاملاً تصادفی با 12 تکرار انجام شد. تیمارهای هورمونی شامل هورمون بنزیل آدنین(BA) در 5 سطح (0، 2/0، 5/0، 1 و 2 میلی گرم بر لیتر) و هورمون نفتالین استیک اسید(NAA) در 5 سطح (0، 1/0، 5/0، 1 و 2 میلی گرم بر لیتر) و اثرات متقابل آنها بودند. شاخص های اندازه گیری شامل تعداد پیازچه، قطر وطول پیازچه، درصد کالوس زایی، درصد ریشه زایی، طول ریشه، درصد ساقه زایی وطول ساقه بودند. نتایج اولیه نشان داد در شرایط باززایی آزمایشگاهی، ریزنمونه های حاصل از طبق در محیطهای هورمونی مختلف عکس العملی نشان ندادند. بیشترین تعداد سوخچه در ریزنمونه های برگی روی محیطی با mgL1 1BA  و mgL-11/0 NAA (میانگین43/7 سوخچه در ریزنمونه) و در ریزنمونه های فلس در محیطی با mgL-1 1BA  و mgL-15/0 NAA (میانگین53/6 سوخچه در ریزنمونه) حاصل شد. بزرگترین سوخچه ها از نمونه های برگی (با قطر 25/8 وطول 50/13میلی متر) در محیط mgL-11BA  و mgL-15/0 NAAو از نمونه های فلس (با قطر 33/9 وطول 33/11میلی متر) در محیطی حاوی  mgL-1 2BA  و mgL-15/0 NAA تولید شدند. میزان کالوس زایی در بافتهای برگی در مقایسه با فلسها، بیشتر بود و با افزایش مقدار NAA نسبت مستقیم داشت. بیشترین ریشه زایی مستقیم از بافت فلس در محیطی با  mgL-1 2BA  و mgL11 NAA ایجاد شد (% 73/84) اما طویلترین ریشه ها با میانگین 79/1 سانتی متر در محیطی با  mgL-11BA  و mgL-15/0 NAA ایجاد شدند. در مقایسه، ریشه زایی در بافتهای برگی بیشتر بوده و در کلیه محیطهای حاوی  mgL-15/0 NAAو بالاتر مشاهده شد. بیشترین ساقه ها از بافت فلس در محیط حاوی mgL-11/0 NAA ایجاد شدند اما طویلترین آنها با میانگین 47/1 سانتی متر در محیطی با  mgL11BA  و mgL-11/0 NAA ایجاد شدند. همچنین بیشترین درصد ساقه زایی به میزان % 73/71 از نمونه های برگی در محیط حاوی  mgL-12BA  و mgL12 NAA ایجاد شدند اما طویلترین آنها با میانگین 99/1 سانتی متر در محیطی با  mgL-12BA  و mgL-11/0 NAA مشاهده شدند. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد، که محیط هایی با غلظت بالای BA وغلطت کم NAA باززایی بیشتری را در ریزنمونه ها موجب شدند، به طوریکه با استفاده از این روش از هر پیازچه با قطر متوسط 4 سانتی متر حدود 250 پیازچه سنبل بدست آمد. در نهایت گیاهچه تشکیل شده با محیط بیرون خودهی و به گلخانه منتقل شدند.

واژه های کلیدی: تیمارهای هورمونی، باززایی، سنبل، سوخچه، کشت بافت.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                           صفحه

چکیده …………………………………………………………………………………………………………………… 1

 فصل اول: کلیات پژوهش

1-1: مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4

1-2: آمارجهانی پیازی ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 5

1-3: تاریخچه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 7

1-4: گیاهشناسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 8

1-4-1:  موروفولوژی ……………………………………………………………………………………………………………………………………..  9

1-4-2:  سوخ سنبل …………………………………………………………………………………………………………………………………………  11

1-4-3: فلس …………………………………………………………………………………………………………………………………………………  12

1-5: گلدهی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  12

1-6:گونه سنبل ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….  13

1-7: تقیسم بندی سنبل از نظر گل آذین ………………………………………………………………………………………………………………  14

1-8: کاربرد ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………  14

1-9: عوامل موثر در رشد ونمو سوخ ها وگلدهی …………………………………………………………………………………………………  15

1-9-1: اندازه سوخ …………………………………………………………………………………………………………………………………………  15

1-9-2: تشکیل برگ ……………………………………………………………………………………………………………………………………….  16

1-9-3: عوامل محیطی …………………………………………………………………………………………………………………………………….  16

1-10: روشهای تکثیر ……………………………………………………………………………………………………………………………………….  16

1-10-1: تکثیر جنسی ………………………………………………………………………………………………………………………………………  16

1-10-2: تکثیر غیر جنسی …………………………………………………………………………………………………………………………………  17

1-11: هدف …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  19

1-12: کشت بافت …………………………………………………………………………………………………………………………………………..  19

1-12-1: انواع کشت بافت ……………………………………………………………………………………………………………………………… 20

1-13: محیط کشت و بررسی اثرات فاکتورهای مختلف در محیط کشت ………………………………………………………………… 20

1-13-1: مواد غیر آلی ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 21

1-13-2: مواد آلی …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 22

1-13-3: ویتامین ها ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 22

1-13-4: تنظیم کننده های رشد گیاهی ……………………………………………………………………………………………………………… 23

1-13-4-1: اکسین ها …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 23

1-13-4-2:سیتوکنین ها ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 23

1-13-4-3:جیبرلین ها ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 23

1-13-4-4:اسید آبسزیک ………………………………………………………………………………………………………………………………. 24

1-13-4-5:اتیلن ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 24

1-13-5: عوامل فیزیکی ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 24

1-13-6: قطعات جدا کشت …………………………………………………………………………………………………………………………….. 25

1-14: چگونگی انتخاب محیط کشت ………………………………………………………………………………………………………………… 25

1-15: تمایز اندام ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 25

1-16: ریز ازدیادی گیاهان از طریق کشت بافت ………………………………………………………………………………………………….. 26

1-17: ریشه زایی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 26

فصل دوم: ادبیات وپیشینه پژوهش

2: بررسی منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 28

فصل سوم: فرآیند پژوهش

3-1: مواد گیاهی ومحیط کشت استفاده شده ……………………………………………………………………………………………………… 35

3-2: محلولهای ذخیره وطرز تهیه آنها ……………………………………………………………………………………………………………….. 35

3-2-1: طرز تهیه محلول ذخیره عناصر ماکرو ……………………………………………………………………………………………………… 36

3-2-2: طرز تهیه محلول ذخیره عناصر میکرو ……………………………………………………………………………………………………… 36

3-2-3: طرز تهیه محلول ذخیره آهن-سدیم ……………………………………………………………………………………………………….. 37

3-2-4: طرز تهیه محلول ذخیره ویتامین ها …………………………………………………………………………………………………………. 38

3-2-5: میو اینوزیتول ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 39

3-2-6: محلول ذخیره هورمونها ……………………………………………………………………………………………………………………….. 39

3-3: تهیه محیط کشت…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 39

3-4: ریزنمونه مورد استفاده ……………………………………………………………………………………………………………………………… 40

3-4-1: ضد عفونی ریز نمونه …………………………………………………………………………………………………………………………… 40

3-5: تعیین بهترین تنظیم کننده رشد ……………………………………………………………………………………………………………………. 43

3-6: اندازه گیری صفات …………………………………………………………………………………………………………………………………. 43

3-7: محیط ریشه زایی …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 44

3-8: سازگاری گیاهچه ها وانتقال به محیط خاک ……………………………………………………………………………………………….. 44

3-9: تجزیه داده های آماری ……………………………………………………………………………………………………………………………. 44

فصل چهارم: یافته های پژوهش

4-1: اثر متقابل هورمونها وبافتها ………………………………………………………………………………………………………………………… 46

4-1-1-1:  تولید پیازچه در فلس ……………………………………………………………………………………………………………………… 48

4-1-1-2:  قطر وطول پیازچه در فلس ………………………………………………………………………………………………………………. 49

4-1-1-3: درصدکالوس زایی در فلس …………………………………………………………………………………………………………….. 51

4-1-1-4: درصد ریشه زایی در فلس ……………………………………………………………………………………………………………….. 52

4-1-1-5: طول ریشه در فلس …………………………………………………………………………………………………………………………. 54

4 -1-1-6:  درصد تولید جوانه در فلس ……………………………………………………………………………………………………………. 55

4-1-1-7: طول جوانه در فلس ………………………………………………………………………………………………………………………… 57

4-1-2: برگ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 58

4-2-2-1:تعداد پیازچه در برگ ………………………………………………………………………………………………………………………. 61

4-2-1-2: قطر و طول پیازچه در برگ ………………………………………………………………………………………………………………. 63

4-2-1-7: درصد کالوس زایی در برگ ……………………………………………………………………………………………………………. 65

4-2-1-3: درصد ریشه زایی در برگ ……………………………………………………………………………………………………………….. 66

4-2-1-4: طول ریشه در برگ ………………………………………………………………………………………………………………………… 67

4-2-1-5: درصد تولید جوانه در برگ ……………………………………………………………………………………………………………… 68

4-2-1-6: طول جوانه در برگ ………………………………………………………………………………………………………………………… 70

4-3: بررسی ریشه زایی ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 71

4-4: سازگاری در شرایط in vivo ………………………………………………………………………………………………………………….. 71

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1: اثر متقابل هورمونها در فلس ……………………………………………………………………………………………………………………… 74

5-2: اثر متقابل هورمونها در برگ …………………………………………………………………………………………………………………….. 78

5-3: نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 82

5-4: پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 83

منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 85

چکیده انگلیسی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 90

فهرست جدول

جدول 1-1-  عنوان جدول اسامی گل سنبل به زبانهای مختلف دنیا ………………………………………………………………………… 9

جدول 3-1- محلول عناصر پر مصرف MS با غلظت 10X ………………………………………………………………………………….. 36

جدول 3-2-  محلول عناصر کم مصرف MS با غلظت 100X ……………………………………………………………………………… 37

جدول 3-3-  محلول ذخیره آهن، ویتامین ها واسید های آمینه 100X ……………………………………………………………………. 38

جدول 3-4- سطوح مختلف هورمون BA و  NAA بر حسب میلی‌گرم در لیتردر محیط کشت MS جهت باززایی…….. 42

جدول 4-1-  تجزیه واریانس فلسها …………………………………………………………………………………………………………………… 46

جدول 4-2-  مقایسه میانگین صفات مورد مطالعه ………………………………………………………………………………………………… 47

جدول 4-3-   تجزیه واریانس برگها ………………………………………………………………………………………………………………….. 59

جدول4-4- جدول مقایسه میانگین صفات مورد مطالعه برگ ………………………………………………………………………………… 60

فهرست نمودار

نمودار4-1-  تاثیرتیمار هورمونی برروی تعداد پیازچه حاصل از کشت فلس ……………………………………………………………. 48

نمودار4-2-  تاثیرتیمار هورمونی برروی قطر پیازچه حاصل از کشت فلس ………………………………………………………………. 49

نمودار4-3-  تاثیرتیمار هورمونی برروی طول پیازچه حاصل از کشت فلس …………………………………………………………….. 50

نمودار4-4-  تاثیرتیمار هورمونی برروی درصد کالوس زایی حاصل از کشت بافت فلس ………………………………………….. 51

نمودار4-5-  تاثیرتیمار هورمونی برروی درصد ریشه زایی حاصل از کشت بافت فلس ……………………………………………… 53

نمودار4-6-  تاثیرتیمار هورمونی برروی طول ریشه حاصل از کشت بافت فلس ……………………………………………………….. 54

نمودار4-7-  تاثیرتیمار هورمونی برروی درصد تولید جوانه حاصل از کشت بافت فلس ……………………………………………. 56

نمودار4-8-  تاثیرتیمار هورمونی برروی طول جوانه حاصل از کشت بافت فلس ………………………………………………………. 57

نمودار4-9-  تاثیرتیمار هورمونی برروی تعداد پیازچه حاصل از کشت برگ ……………………………………………………………. 62

نمودار4-10-  تاثیرتیمار هورمونی برروی طول پیازچه حاصل از کشت برگ …………………………………………………………… 63

نمودار4-11-  تاثیرتیمار هورمونی برروی قطر پیازچه حاصل از کشت برگ ……………………………………………………………. 64

نمودار4-12-  تاثیرتیمار هورمونی برروی درصد کالوس زایی حاصل از کشت برگ ……………………………………………….. 65

نمودار4-13-  تاثیرتیمار هورمونی برروی درصد ریشه زایی حاصل از کشت برگ …………………………………………………… 67

نمودار4-14-  تاثیرتیمار هورمونی برروی طول ریشه حاصل از کشت برگ …………………………………………………………….. 68

نمودار4-15-  تاثیرتیمار هورمونی برروی درصد تولید جوانه حاصل از کشت برگ …………………………………………………. 69

نمودار4-16: تاثیرتیمار هورمونی برروی طول جوانه حاصل از کشت برگ ……………………………………………………………… 40

فهرست اشکال

شکل 1-1: ساختمان پیاز ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 8

شکل1-2: ساقه توخالی گلدهنده سنبل ………………………………………………………………………………………………………………. 10

شکل1-3: ساختمان گل سنبل …………………………………………………………………………………………………………………………… 10

شکل1-4: ساختمان پیاز سنبل ……………………………………………………………………………………………………………………………. 11

شکل 1-5: ساختمان گل سنبل از نظر گل آدین…………………………………………………………………………………………………….. 14

شکل 3-1: زمان استفاده از پیازچه سنبل برای کشت بافت………………………………………………………………………………………. 35

شکل3-2: دستگاه مورد استفاده در تهیه محیط کشت …………………………………………………………………………………………… 40

شکل3-3:  ریزنمونه های فلس ،   برگ و  طبق ……………………………………………………………………………………………………. 40

شکل3-4: مراحل استریل و کشت قطعات ریزنمونه ………………………………………………………………………………………………. 42

شكل3-5: اندازه گیری طول ساقه ……………………………………………………………………………………………………………………… 43

شکل3-6: اندازه گیری طول و قطر پیازچه ………………………………………………………………………………………………………….. 43

شکل3-7: اندازه گیری طول ریشه. ……………………………………………………………………………………………………………………. 44

شکل4-1: تعداد پیازچه  حاصل از کشت بافت فلس در محیط های BA  و NAA …………………………………………………….. 48

شکل4-2: طول و قطر پیازچه  حاصل از کشت بافت فلس در محیط های BA  و NAA ……………………………………………… 50

شکل4-3: کالوس زایی حاصل از کشت بافت فلس در محیط های BA  و NAA ……………………………………………………… 52

شکل4-4: ریشه زایی حاصل از کشت فلس در محیط های BA  و NAA ………………………………………………………………… 53

شکل4-5: طول ریشه حاصل از کشت فلس در محیط های BA  و NAA ………………………………………………………………… 55

شکل4-6: تولید جوانه حاصل از کشت فلس در محیط های BA  و NAA  ………………………………………………………………. 56

شکل4-7: طول ریشه حاصل از کشت فلس در محیط های BA  و NAA …………………………………………………………………….. 58

شکل4-8: تعداد پیازچه حاصل از کشت بافت برگ در محیط های BA  و NAA ……………………………………………………… 62

شکل4-9: a, b طول و قطر پیازچه حاصل از کشت برگ در محیط های BA  و NAA………………………………………………. 64

شکل4-10: کالوس زایی حاصل از کشت برگ در محیط های BA  و NAA …………………………………………………………… 66

شکل4-11: ریشه زایی حاصل از کشت برگ در محیط های BA  و NAA ………………………………………………………………. 67

شکل4-12: ریشه زایی حاصل از کشت برگ در محیط های BA  و NAA ………………………………………………………………. 68

شکل4-13-  تولید جوانه حاصل از کشت برگ در محیط های BA  و NAA …………………………………………………………… 69

شکل4-14: طول جوانه حاصل از کشت برگ در محیط های BA  و NAA ……………………………………………………………… 70

شکل4-15: ریشه زایی پیازچه ها در محیط کشت حاوی mgl-15/0NAA   ………………………………………………………………. 71

شکل4-16: مراحل مقدماتی سازگار نمودن گیاه به شرایط in vivo. مراحل انتقال گیاهچه از محیط کشت به محیط بیرون f: یک هفته بعد از کشت g: دو هفته بعد از کشت h: یکماه بعد از کشت ………………………………………………………………………………………………………… 72

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo