%38تخفیف

دانلود :؛ مراحل و شیوه های توسعه در دولت نبوی

تعداد224 صفحه در فایل word

رساله دکتری؛ رشته فقه و معارف

گرایش؛ تاریخ اسلام

؛ مراحل و شیوه های توسعه در دولت نبوی

چکیده

«توسعه» که پس از جنگ جهانی دوم مطرح گردید، رشد اقتصادی کشورها را مد نظر داشت و با تجربه ناموفق آن، ابعاد فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و انسانی جوامع نیز مورد توجه صاحب نظران «توسعه» قرار گرفت. توسعه به مفهوم رایج خود هرچند ابعاد گوناگون زندگی مادی انسان را مد نظر دارد، ولی به هیچ وجه تأمین کننده «رستگاری» انسان نیست؛ زیرا این نوع توسعه بر مبانی فکری، فلسفی و معرفتی مدرنیته استوار بوده و دارای ماهیت «سکولار» و مادی نگر است و به همین دلیل، بعد معنوی وجود انسان را نادیده انگاشته و حیات ابدی او را که به مراتب مهم تر از زندگی دنیوی اوست، در نظر نگرفته‎است. در صورت ناکارآمدی توسعه به سبک مدرنیته، این پرسش مطرح می‎گردد که به جای آن، چه الگویی قابل پیشنهاد است تا مشکل مادی و معنوی انسان را مرتفع نموده و او را به سوی «فلاح» رهنمون گردد. در پاسخ به پرسش فوق این نکته قابل توجه است که دین اسلام به دلیل داشتن دیدگاه جامع هستی‎شناسانه و انسان‎شناسانه و نیز پی‎گیری سعادت مادی و معنوی انسان، متضمن الگوی «توسعه‎ای» رستگاری‎بخش است.

 تحقیق حاضر با بررسی مفهوم توسعه به سبک غربی و مطالعه ناب ترین دوره اسلامی؛ یعنی دوره پیامبر اعظم (ص) و دولت آن حضرت، به این نتیجه رسیده است که توسعه با خاستگاه فکری و فلسفی مدرنیته دارای ماهیت سکولار و دین ستیز بوده و بر شکوفایی فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دولت نبوی قابل تطبیق نیست و توسعه به مفهوم بهبود شرایط برآوردن نیازها و پرورش استعدادهای انسانی در دولت نبوی وجود دارد و از روشی که رسول خدا (ص) برای بهبود وضعیت ابعاد مختلف حیات انسانی در پیش گرفت و قبل از هرچیز روی اندیشه و تفکر انسان تمرکز نمود، می‎توان نظریه «تحول‎انسانی» را استنباط کرد که با استفاده از مهندسی دقیق و کارآمد فرهنگی و حرکت تدریجی و مرحله‎ای، توانست شکوفایی فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و تعالی انسانی را به ارمغان آورد. هرچند قلمرو فعالیت دولت نبوی جامعه صدر اسلام بود، ولی نظریه تحول انسانی می‎تواند برای جامعه بشری در هردوره تاریخی و هر محدوده جغرافیایی کارآمد، مشکل گشا و رستگاری‎بخش باشد.

کلید واژه‎ها: دولت نبوی، توسعه فرهنگی، توسعه سیاسی، توسعه اقتصادی، توسعه اجتماعی، توسعه انسانی، حیات طیبه.

فهرست مطالب

 

مقدمه 11

  1. بیان مسأله 11

  2. سؤالهای تحقیق 11

الف) سؤال اصلی 11

ب) سؤال های فرعی 12

  1. ضرورت 12

  2. پیشینه 12

  3. فرضيه هاي تحقيق 13

  4. نوآوری تحقیق 14

  5. هدف 14

  6. روش شناسی 14

بخش اول؛ کلیات و چارچوب نظری 16

فصل اول؛ کلیات 17

  1. مفاهیم 17

1-1. توسعه؛ مفهوم و رویکردها 17

1-2. شیوهها 21

  1. ابعاد توسعه 21

2-1. توسعه اقتصادی 22

2-2. توسعه سیاسی 23

2-3. توسعه فرهنگی 24

2-4. توسعه اجتماعی 26

2-5. توسعه انسانی 28

  1. شاخص های توسعه 30

فصل دوم؛ مبانی و چارچوب نظری 35

  1. نظریه های توسعه 35

1-1. نظریات تکاملی 36

1-2. نظریه های نوسازی 38

1-2-1. حوزه نظریه های نوسازی اجتماعی 38

1-2-2. حوزه نظریه های نوسازی روانشناختی 40

1-2-3. حوزه نظریه های نوسازی اقتصادی 41

1-3. نظریههای وابستگی 42

1-4. نظریات متفاوت 44

1-4-1. نظریه انسجام درونی 44

1-4-2. نظریه فرهنگی 46

1-4-3. نظریه محتوای باطنی انسان 48

  1. بررسی نظریه های توسعه 51

  2. مفهوم و رویکرد پیشنهادی برای «توسعه» 53

3-1. حیات «طیبه» 54

  1. چارچوب نظری و مدل تحلیل 58

بخش دوم؛ مبانی توسعه در دولت نبوی 62

فصل اول؛ مبانی اعتقادی و معرفتی 63

مبانی 63

  1. مبدأ و معاد 66

1-1. بسط و گسترش فرهنگ و آموزههای اسلامی 69

1-2. تأثیرگذاری بر «عمل صالح» 70

1-3. ایجاد تکلیف و مسئولیت 72

1-4. آرامش و رضایت باطنی 73

  1. حاکمیت نظام علّی بر جهان هستی 77

  2. جامعیت دین 79

  3. فرانهادی بودن دین 82

  4. اجتماعی بودن دین 84

  5. پیوند دنیا و آخرت 85

6-1. پیوند دنیا و آخرت در اسلام 86

  1. حقیقت و ابعاد انسان 88

7-1. ساختار دو بعدی انسان 89

7-2. اراده و اختیار انسان 89

7-3. کرامت انسان 92

8.«حق» و «تکلیف» بودن توسعه 93

فصل دوم؛ مبانی اخلاقی و ارزشی 97

  1. عدالت اجتماعی 97

  2. عملگرایی 99

  3. اهمیت کسب دانش 102

بخش سوم؛ مراحل و شیوه های توسعه در دولت نبوی 104

فصل اول؛ توسعه فرهنگی 105

مقدمه 105

  1. تعریف و حدود معنایی فرهنگ 105

  2. منابع تولید فرهنگ 107

  3. انواع فرهنگ 111

4.توسعه فرهنگی در دولت رسول خدا (ص) 113

  1. اوضاع فرهنگی دوره جاهلی 114

5-1. مفهوم «جاهلیت» 114

5-2. شرک و بت پرستی 116

5-2-1. علل گرایش به شرک و بت پرستی 116

5-2-2. ابعاد شرک در جزیره العرب 118

5-3. انکار «معاد» 120

5-4. جهل و نادانی 121

5-4-1. «نادانی»، ویژگی فراگیر دوره جاهلی 123

5-4-2. خواندن و نوشتن 123

5-4-3. شعر، تبارشناسی و علم الایام 125

5-5. قبیله گراییّ افراطی 127

5-6. جنگ و اختلاف 129

5-7. غارت و خشونت 132

5-8. خرافه گرایی 133

  1. مراحل تحول و توسعه فرهنگی در دولت نبوی 134

6-1. مرحله اول؛ ایجاد تحول در نظام شناخت ها و باورها 134

6-1-1. شناختها 135

6-1-2. باورها 137

الف. تغییر و اصلاح نگرش به «مبدأ» 138

ب. ایجاد نگرش به «معاد» 146

6-2.مرحله دوم؛ ایجاد تحول در نظام ارزشها 149

6-2-1. نفی تبعیض های ناروا 150

6-2-2. رِفق و مدارا 153

6-2-2-1. تعریف «رفق» و «مدارا» 154

6-2-2-2. «رفق» و «مدارا» در سیره رسول خدا (ص) 155

6-2-3. وحدت و همگرایی 157

فصل دوم؛ توسعه سیاسی 159

مقدمه 159

  1. معنی و مفهوم «سیاست» 159

  2. مفهوم و شاخص های «توسعه سیاسی» 160

  3. توسعه سیاسی پیامبر اعظم(ص) 163

3-1. تشکیل دولت 163

3-1-1. اقدامات رسول خدا (ص) برای تشکیل دولت 163

3-1-1-1. ملت سازی 164

الف. برقراری پیمان «اخوّت» و وحدت ایمانی 166

ب. تدوین پیمان نامه عمومی 167

ج. تغییر نگرشهای قومی و نژادی 167

3-1-1-2. قلمروسازی (تهیه سرزمین) 168

3-1-1-3. ایجاد حاکمیت 170

3-1-1-4. تشکیل حکومت 171

3-2. ساختار و نظام اداری حکومت نبوی 172

3-2-1. وزارت 172

3-2-2. دستگاه اداری 173

3-2-2-1. عزل و نصب والیان و فرمانداران 173

3-2-2-2. دبیر خانه 174

3-2-3. دستگاه نظامی 176

3-2-4. دستگاه دیپلماسی 180

  1. ویژگی های دولت نبوی 181

4-1. هدایت محوری 183

4-2. مشروعیت الهی و مقبولیت مردمی 185

4-3. اصول گرایی 189

فصل سوم؛ توسعه اقتصادی 192

مقدمه 192

  1. توسعه اقتصادی در دولت نبوی 193

1-1. اوضاع اقتصادی و معیشتی در سال های نخستین هجرت 193

1-2. بهبود اوضاع اقتصادی و رفاهی در نیمه دوم هجرت 198

1-3. اقدامات رسول خدا(ص) در توسعه اقتصادی 202

1-3-1. تقویت بخش کشاورزی 203

1-3-2. تنظیم بازار و گسترش بخش تجاری 206

1-3-2-1. سیاست های دولت نبوی در مورد «بازار» و «تجارت» 209

الف. رفع انحصار و لغو قانون مالیاتی 209

ب. تحریم «کنز» و «احتکار» 211

ج. اعمال نظارت و اجرای ضوابط بر «بازار» 213

د. تحریم «ربا» 214

1-3-3. تأسیس بیتالمال و تشریع مالیات اسلامی 218

1-3-3-1. زکات 220

1-3-3-1-1. تحلیل اقتصادی زکات 221

فصل چهارم؛ توسعه اجتماعی در دولت نیوی 224

مقدمه 224

  1. تعریف و شاخص های «توسعه اجتماعی» 225

  2. شاخص های توسعه اجتماعی در دولت نبوی 229

2-1. عدالت اجتماعی 229

2-1-1. میزان تبعیض های طبقاتی، قومی و نژادی 229

2-1-2. میزان تبعیض جنسیتی 235

2-1-3. شایسته سالاری 242

2-1-3-1. معیار «لیاقت» و شایستگی 244

2-1-4. وضعیت توزیع منابع 245

2-2. وحدت و انسجام اجتماعی 248

2-2-1. پیمان نامه عمومی مدینه 249

2-2-2. پیمان اخوت و برادری 250

2-2-3. «تعامل» بر پایه حقوق متقابل 251

2-2-3-1. حقوق متقابل 253

الف. حقوق مادی 253

ب. حقوق معنوی 254

2-2-4. محو «عصبیت» قومی و قبیلهای 255

2-3.«رفاه» و کیفیت زندگی 256

2-4. ثبات و سلامت خانواده 259

فصل پنجم؛ توسعه انسانی 261

مقدمه 261

  1. تعریف و شاخص های «توسعه انسانی» 261

  2. شاخص های توسعه انسانی در دولت نبوی 263

2-1. بسط «صحیح» ظرفیت های انسانی 266

2-1-1. آموزش علم و حکمت 267

2-1-2. جهتدهی «حبذات» 269

2-1-3. رشد صحیح «عواطف» 272

خاتمه؛ جمع‎بندی و نتیجه‎گیری 275

الف. مبانی و چارچوب نظری 276

ب. مبانی توسعه در دولت نبوی 276

ج. مراحل و شیوه های توسعه در دولت نبوی 277

پیشنهادها و راهکارها 278

منابع و مآخذ 280

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “دانلود :؛ مراحل و شیوه های توسعه در دولت نبوی”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo