دانلود :تأثیر تمرینات ورزشی ترکیبی و رژیم غذایی پر پروتئین بر برخی از عوامل مرتبط با سلامت جسمی و متابولیکی در دختران دارای اضافه وزن

. مقدمه

در دنیایی که تکنولوژی همراه با دقایق پیشرفت می کند، مشکلات مربوط به سلامتی کاملاً تغییر کرده است . اگر در قرون گذشته بیشتر مسایل بهداشتی شامل بیماری های میکروبی بود، امروز در قرن بیست و یکم اکثر امراضی که بشر با آن دست به گریبان است،  به نوعی با توسعه یافتگی و پیشرفت های مهم علمی و صنعتی مرتبط می باشد. تغییر در شیوه زندگی به دلیل پیشرفت های تکنولوژی و همچنین دگرگونی نوع و مقدار غذا که خود به عوامل متعددی مربوط می شود،  موجب بروز امراضی است که شاید در قرون گذشته کمتر اتفاق می افتاد(92).

دسترسی راحت به غذا و همچنین سهولت در انجام کارهای روزمره یکی از دلایل مهم شیوع چاقی در دهه های اخیر به حساب می آید. مطالعات وسیع بیولوژیکی و درون سلولی، نقش عمده ژنتیک را در بروز امراضی نظیر چاقی و اترواسکلروز[1] به اثبات رسانده است. اما تحقیقات گسترده در این زمینه بر اهمیت عوامل محیطی تاکید دارند(۱،92).

    چاقی فراوان ترین بیماری جامعه بشری و شایع ترین معضل بهداشتی و تندرستی در دنیا به شمار می آید(140) . بیماری های ناشی از چاقی سالانه جان بسیاری را گرفته و سال ها فرد را با مشکلات و ناتوانی های جسمی شدید  همراه می کند(31،124،131). وزن اضافی بدن با مشکلات وابسته به تندرستی بی شماری از جمله خطر بیماری عروق کرونری و دیابت و افزایش چربی خون همراه است(107). با این وجود نارضایتی بیشتر افراد از اضافه وزن به دلیل وضعیت ظاهری شان است (12،80).

   شیوه زندگی در فاکتورهایی مانند مرگ سهم عمده ای دارد(81) و ممکن است  افزایش چاقی به عنوان دومین خطر سلامتی حایز اهمیت باشد. چاقی با افزایش مشکلات سلامت در جمعیت جوان ارتباط دارد و به روند تصلب شراین سرعت می بخشد،  همچنین باعث افزایش شیوع بیماری های قلبی عروقی و مرگ و میر می گردد(33).

میزان مرگ افراد چاق از 112000 نفر در سال 2005 (71) به بیش از 300000  نفر در سال  2010  رسیده است(140). سازمان بهداشت جهانی برآورد کرده تا سال 2015 بیش از 700 میلیون انسان چاق در دنیا وجود خواهد داشت(145). مطالعات انجام شده حکایت از آن دارند که شیوع چاقی و اضافه وزن به میزان هشدار دهنده ای در ایران رو به افزایش بوده(43،78) به طوری که شیوع اضافه وزن و چاقی در سال 2005 به ترتیب 8/42  و 57 درصد در مردان و زنان ایرانی تخمین زده شد و پیش بینی می شود این روند در سال 2015 به ترتیب 11 و 17 درصد افزایش یابد(94).  نتایج بررسی های انجام شده در کل کشور نشان داده است، 48 درصد زنان 15 سال به بالا به اضافه وزن و چاقی مبتلا هستند(102).

 مساله بسیار نگران کننده این است که چاقی شایع ترین بیماری مزمن در بین حدود یک نفر از پنج کودک و نوجوان آمریکایی است. چاقی در این دامنه سنی بدون توجه به نژاد و جنس،  حدود 45 درصد افزایش یافته است و چاقی شدید در دوره جوانی فرد ممکن است نسبت به چاقی که در بزرگسالی شروع می شود برای سلامتی فرد، تهدید کننده تر باشد(144). کسانی که در دوران  نوجوانی چاق هستند صرف نظر از وزن نهایی آنها به عنوان بزرگسال، نسبت به نوجوانان دارای وزن طبیعی به میزان بسیار بیشتری در معرض ابتلا به تعداد زیادی از بیماری ها قرار دارند(12،140). چاقی ، اندام های متعدد بدن را درگیر کرده و به تدریج از کار می اندازد. در جوانان با افزایش خطرات زیادی برای سلامت آنها مثل فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت نوع دو، بیماری های کرونری، پوکی استخوان (استئوآرتریت)، سکته قلبی، سکته مغزی، اختلال درخواب، سرطان روده، سرطان مثانه، آسیب مفاصل زانو، مهره های کمر، سنگ کیسه صفرا، بیماری های تخمدان و ناباروری در زنان همراه می باشد(41،14،20،23،25،120).

    توسعه جهانی، مکانیزه و صنعتی شدن جوامع، همگی موجب اشاعه شیوه زندگی کم تحرک در بین جوامع و غفلت عمومی از نعمت سلامتی گردیده است در این میان بیماری های قلبی و عروقی یکی از شایع ترین بیماری ها در سراسر دنیا است که بیشترین علت مرگ و میر را به تنهایی در  میان زنان (حدود یک سوم) به خود اختصاص می دهد(15).  علاوه بر این، اثرات مستقیم و غیر مستقیم بیماری های مرتبط با چاقی،  بار سنگینی بر هزینه های بهداشتی کشورها تحمیل می کند(68،۷۵). امروزه بیش از 1/1 میلیارد فرد بالغ در سراسر دنیا اضافه وزن دارند و 312 میلیون نفر از آنها چاق هستند(60) در ایالات متحده حدود 9/54 ٪ افراد 20 سال به بالا دچار چاقی یا اضافه وزن می باشند(93) .

  تاسف بار است که حتی آگاهی و نگرش مردم در خصوص عوامل موثر بر سلامت (که شاید به وقت زیادی نیاز نداشته و خسته کننده نیست) بسیار اندک است. مطالعات نشان می دهند 90 درصد بیماران عروق کرونری قبلا در معرض یکی از عوامل خطر ساز شامل سطح کلسترول بالای خون و پرفشاری خون و یا دیابت (که در افراد چاق بیشتر وجود دارد) قرار داشته اند(44،45).  بیشتر پژوهش ها نشان می دهند آموزش موثر نحوه ی پیشگیری از عوامل خطر ساز به عنوان عامل کمک کننده به این افراد در کنترل عوامل خطر ساز متابولیکی و مرتبط با تندرستی محسوب می شوند، به این وسیله می توان سیر بیماری را کندتر و یا به تعویق انداخت (15).  با این وجود متاسفانه در90 درصد موارد کاهش وزن، افراد موفق به نگهداری وزن از دست رفته برای دراز مدت نیستند، این در حالی است که ارتباط بین تمرین های بدنی و تمام جوانب سلامت به طور مکرر مورد تایید واقع شده، بنابر این تمرین های بدنی نه تنها باعث کاهش بروز و بهبود بیماری کرونر قلبی شده بلکه از طریق کاهش شاخص های التهابی، انعقادی و چاقی می تواند باعث کاهش مرگ و میر افراد در معرض خطر،گردد (30،114).

 مشارکت در فعالیت بدنی و ورزش از احتمال سکته قلبی، پر فشاری خونی، دیابت، سرطان های روده، سینه، سنگ صفرا، افسردگی، اضطراب و مرگ جلوگیری می کند(30،106،134). اطلاعات به دست آمده از سراسر دنیا و همچنین پژوهش های صورت گرفته در آسیا ( کره جنوبی، هندوستان و ایران)  بیانگر افزایش شیوع بیماری های قلبی و عروقی و چاقی به دلیل تغییر کلی در شیوه زندگی و نحوه تغذیه است(15،94). درمان بدون داروی چاقی، شامل رفتار درمانی، تمرین ورزشی و رژیم غذایی کم کالری می باشد(9).

تحقیقات مختلف اثر فعالیت ورزشی و رژیم غذایی را در تعادل انرژی، پیشگیری و درمان چاقی به خوبی به اثبات رسانده اند. معمولا انواع برنامه های تمرین ورزشی ، از جمله تمرینات هوازی و مقاومتی روش هایی هستند که در برخی پژوهش ها جهت بهبود ترکیب بدن به کار می روند. در برنامه های رژیم غذایی نیز برنامه های غذایی کم کالری و پرپروتئین ممکن است در جهت درمان چاقی کاربرد های ویژه ای داشته باشند(9،64).

  افراد در دوره حساس نوجوانی و جوانی دارای ویژگی های شخصیتی منحصر به فردی هستند، با شکل گیری هویت، حس استقلال طلبی، الگوهای فعالیت و رژیم غذایی و تغییرات مرتبط با سبک زندگی می تواند به افزایش وزن منجر شود(117). لذا با توجه به آشکار شدن روز افزون شواهد پایه و وسیع تاثیر تمرینات ورزشی و نوع تغذیه در افراد دارای اضافه وزن و حساسیت این موضوع بر روی سلامت دختران جوان، همگی  طراحی پژوهش هایی در این زمینه را می طلبد.

    در این فصل پس از بیان موضوع تحقیق، درباره ضرورت و اهمیت پژوهش پیرامون رژیم غذایی و تمرین بر متغیر های وابسته، توضیح داده می شود. سپس اهداف، فرضیه ها، محدودیت ها و واژه های تحقیق بیان خواهند شد.

[1] atherosclerosis