دانلود پروژه:بررسی کارکرد فکری- اجتماعی رباعیات خیام و مقایسه آن با ابیاتی از حافظ با استفاده از نظریه تحلیل گفتمان

تعداد 188صفحه فایل word قابل ویرایش

Site: www.filenaab.ir

چکیده

الف. موضوع و طرح مسئله (اهمیّت موضوع و هدف):

موضوع این پایان نامه با عنوان «بررسی کارکرد فکری- اجتماعی رباعیات خیام و مقایسه آن با ابیاتی از حافظ با استفاده از نظریه تحلیل گفتمان» برای در نظر گرفتن ابعاد اجتماعی و فکری این دو متن گزینش شده است. توجه به این ابعاد از این جهت اهمیت دارد که باعث می­شود نسبت به این دو متن خصوصاً رباعیات خیام، با نگاه جدیدی مواجه شویم و کارکردهای مهم اجتماعی و تحولات فکری مهمی را که بعد از خود ایجاد کرده مد نظر قرار دهیم.

ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش­ها و فرضیه­ها:

برای بررسی دقیق این دو متن از نظریه­ی تحلیل گفتمان با رویکرد انتقادی فرکلاف در سه سطح توصیف، تفسیرو تبیین بهره گرفته شده است. در فصل اول (مبانی نظری) ازمنابع درجه اولی که در حوزه­ی تحلیل گفتمان به فارسی ترجمه شده استفاده شده است و در بخش تحلیل متن، علاوه بر استفاده از منابع تاریخی معتبر در مورد عصر این دو شاعر، از کتاب­های مهمی که در مورد اندیشه و جهان­بینی و شگردهای شاعری این­دو نگاشته شده­اند نیز بهره گرفته­ایم.  

پ.روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعۀ مورد تحقیق، نمونه­گیری و روش­های نمونه­گیری، ابزار اندازه­گیری، نحوۀ اجرای آن، شیوۀ گردآوری و تجزیه و تحلیل داده­ها:

در بخش­های اصلی پایان نامه یعنی فصل سوم (رباعیات خیام) و فصل چارم (غزلی از حافظ) از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف برای تحلیل استفاده نموده­ایم و با طرح پرسش­هایی که وی در سه سطح توصیف،‌ تفسیر و تبیین برای تحلیل متون استفاده می­کند، سعی نموده­ایم با اتکاء به منابع معتبر و خود متن و بافت موقعیتی خلق این دو اثر به پاسخ این پرسش­ها بپردازیم و با در نظر گرفتن جزئیات متن، تحلیل مناسبی از کلیت متن ارائه نمائیم. روش جمع­آوری و تجزیه و تحلیل داده­ها چارچوبی کیفی دارد اما در بخش­هایی نیز بر حسب ضرورت از تحلیل­های کمی و آماری بهره گرفته­ایم.

ت. یافته­های تحقیق:

رباعیات خیام برخلاف تصور بسیاری از محققان نه صرفاً‌ جنبه­ای دم­غنیمت­گرایانه و اپیکوری دارد و نه می­توان آن­را در رده­ی اشعار صوفیانه با آن زبان پارادوکسیکالشان قرار داد. بلکه این متن کارکرد فکری-اجتماعی بسیار مهمی دارد و خیام با شگردهای مختلف به نقد جامعه و گفتمان حاکم پرداخته است به نحوی که تحولات فکری و خصوصاً‌ ادبیات منتقدانه­ی بعد از خود را بسیار تحت تأثیر قرار داده است که نمونه­ی بارز آن اشعار انتقادی حافظ است.

ث. نتیجه­ گیری و پیشنهادات:

توجه به این دو متن ادبی با نظریه­ای جدید باعث شد نگاهی بسیار متمایز نسبت به این دو متن داشته باشیم و از کارکردهای فکری-اجتماعی مهم آن مطلع شویم. بدین ترتیب این تحقیق به نوبه­ی خود می­تواند نمونه و الگویی باشد برای تحقیقات بعدی در حوزه­ی ادبیات که در آن از نظریه­ی تحلیل گفتمان استفاده خواهد شد.

کلیدواژه­ها به زبان فارسی: تحلیل گفتمان انتقادی، کارکرد فکری-اجتماعی، خیام، حافظ، فرکلاف