دانلود:آثار و حدود اعتبار شرط خودداری از ازدواج مجدد در فقه، حقوق و رویه قضایی ایران

فهرست مطالب

عنوان

صفحه

چکیده

1

مقدمه

2

الف: بیان مسئله و اهمیت موضوع

   3

ب: پرسش‌های تحقیق

3

ج: فرضیه‌های تحقیق

4

د: سابقه و پیشینه تحقیق

5

ن: اهداف تحقیق و کاربردها

5

ه: جنبه‌‌های نوآوری و جدید بودن تحقیق

5

و: نوع و روش تحقیق

6

ی: تقسیم بندی مطالب

6

فصل اول: ازدواج و تعدد زوجات

7

مقدمه‌ی فصل

بخش اول: ازدواج

8

9

مبحث اول: تاریخچه‌ی ازدواج

9

گفتار اول: تاریخچه‌ی ازدواج در ادیان مختلف جهان

9

گفتار دوم: تاریخچه‌ی ازدواج در دین اسلام

10

مبحث دوّم: اهداف ازدواج

12

گفتار اوّل: اهداف ازدواج در دین اسلام

12

گفتار دوّم: اهداف ازدواج از نظر نویسندگان

12

مبحث سوّم: انواع ازدواج در ملل مختلف جهان

13

بخش دوّم: تعدد زوجات

15

مبحث اوّل: پیشینه‌ی تاریخی تعدد زوجات

15

گفتار اول: پیشینه‌ی تاریخی تعدد زوجات قبل از دین مبین اسلام

15

گفتار دوّم: تعدد زوجات در دین اسلام

18

مبحث دوم: ضرورت و پیامدهای تعدد زوجات

20

مبحث سوّم: حکمت و فلسفه‌ی همسران متعدد پیامبر(ص)

23

مبحث چهارم: شرایط جواز تعدد زوجات

25

گفتار اول: شرایط جواز تعدد زوجات در دین اسلام

25

بند اوّل: محدودیت عددی

25

بند دوم: عدالت

27

بند سوّم: توان مالی زوج

30

بند چهارم: توان جنسی

31

گفتار دوّم: شرایط جواز تعدد زوجات در تاریخ قانونگذاری ایران

32

بند اوّل: تعدد زوجات در قانون مدنی ایران

32

بند دوّم: تعدد زوجات در قانون راجع به ازدواج مصوب 1310

33

بند سوّم: تعدد زوجات در قانون حمايت خانواده مصوب 1346

34

بند چهارم: تعدد زوجات در قانون حمايت خانواده مصوب 1353

35

بند پنجم: نظریه‌ی شورای نگهبان در مورد مجازات مذکور در ماده‌ی 17

37

بند ششم: شروط ضمن عقد به موجب تصمیمات شورای عالی قضایی

40

فصل دوم: اسباب ایجاد تعهد بر عدم ازدواج مجدد

42

مقدمه‌ی فصل

43

بخش اول: کلیات

43

مبحث اوّل: معنی و مفهوم و موضوع تعهّد

43

گفتار اول: معنی و مفهوم

43

گفتار دوم: مفاهیم مشابه

45

گفتار سوم: موضوع تعهّد

45

مبحث دوم: عقد

45

گفتار اول: معنی و مفهوم

46

گفتار دوم: الفاظ مشابه عقد

47

بند اول: معامله

48

بند دوم: قرارداد

48

گفتار سوم: اقسام عقد

48

بند اول: اقسام عقد به اعتبار داشتن عنوان

49

بند دوم: اقسام عقود به اعتبار تملیک یا تعهّد

49

بند سوم: اقسام عقود به اعتبار استقلال و عدم آن

49

بند چهارم: اقسام عقود به اعتبار قطعی بودن و عدم قطعی بودن

49

بند پنجم: اقسام عقد به اعتبار لزوم و جواز

50

بند ششم: اقسام عقد به اعتبار تعهّد و عدم تعهّد طرف مقابل

50

بند هفتم): اقسام عقد به اعتبار قبول قید یا شرط

50

بند هشتم: اقسام عقد به اعتبار قابلیت فسخ

50

بخش دوم: اسباب ایجاد تعهّد

51

مبحث اول: اسباب ایجاد تعهّد در قانون مدنی

51

مبحث دوم: سبب ایجاد تعهد بر عدم ازدواج مجدد

52

گفتار اول: تعهّد به عدم ازدواج مجدد ناشی از عقد

53

گفتار دوم: تعهّد به عدم ازدواج مجدد ناشی از شرط ضمن عقد

54

نتیجه‌ی فصل

55

فصل سوم: شـرط

56

مقدمه‌ی فصل

57

بخش اول: معنی و مفهوم شرط

57

مبحث اول: معنی لغوی شرط

57

مبحث دوم: معنی شرط در عرف، فلسفه و در علم نحو

58

مبحث سوم: شرط در اصطلاح فقهی

58

مبحث چهارم: معنی حقوقی شرط

59

بخش دوم: اقسام شرط

60

مبحث اول: اقسام شرط به اعتبار ارتباط آن با عقد

60

گفتار اول: شروط ابتدایی

60

گفتار دوم: شرط تبانی (بنایی)

62

گفتار سوم: شرط ضمن عقد

63

بند اول: تعریف شرط ضمن عقد

63

بند دوم: اقسام شروط ضمن عقد

64

الف): شروط ضمن عقدلازم

64

ب): شروط ضمن عقد جایز

65

گفتار چهارم: شروط مؤخر بر عقد (الحاقی)

67

مبحث دوم: اقسام شرط به اعتبار نفوذ شرط در عقد

69

گفتار اول: شرط فاسد و اثر آن در عقد

69

بند اول: شروط فاسد غیر مفسد عقد

69

الف): شرط غیر‌مقدور

70

1): شرط غیر‌مقدور در قواعد عمومی قراردادها

70

2): شرط غیر‌مقدور در عقد نکاح

72

ب): شرط بی‌فایده

73

1): شرط بی‌فایده در قواعد عمومی قراردادها

73

2): شرط بی‌فایده در عقد نکاح

75

ج): شرط نامشروع (شرط مخالف کتاب وسنت)

75

1): شرط نامشروع در قواعد عمومی قراردادها

75

2): شرط نامشروع در عقد نکاح

78

بند دوم: شروط فاسد مفسد عقد

78

الف): شرط خلاف مقتضای عقد

79

1): شرط خلاف مقتضای عقد در قواعد عمومی قراردادها

79

2): شرط خلاف مقتضای عقد در نکاح

83

ب): شرط مجهول

84

1): شرط مجهول در قواعد عمومی قراردادها

84

2): شرط مجهول در عقد نکاح

85

گفتار دوم: شرط صحیح

86

بند اول: شرط صفت

88

الف): شرط صفت در قواعد عمومی قراردادها

88

ب): شرط صفت در عقد نکاح

91

بند دوم: شرط نتیجه

93

الف): شرط نتیجه در قواعد عمومی قراردادها

93

ب): شرط نتیجه در عقد نکاح

95

بند سوم: شرط فعل

96

الف): شرط فعل در قواعد عمومی قراردادها

96

ب): شرط فعل در عقد نکاح

102

نتیجه‌ی فصل

106

فصل چهارم: بررسی اعتبار شرط خودداری از ازدواج مجدد

107

مقدمه‌ی فصل

108

بخش اول: بیان دیدگاههای مختلف در رابطه با شرط خودداری از ازدواج مجدد زوج

109

مبحث اول: نظرات منتخب فقهای اسلام

109

مبحث دوم: نظر مراجع عظام

112

مبحث سوم: نظر حقوقدانان ایران

113

بخش دوم: بطلان شرط خودداری از ازدواج مجدد

116

مبحث اول: مخالفتت شرط با کتاب و سنت (تحریم حلال)

گفتار اول: معنی و مفهوم کتاب وسنت

116

117

گفتار دوم: ملاک وضابطه تشخیص مخالفت با کتاب وسنت

118

گفتار سوم: نقد و بررسی نظریه تحریم حلال

121

مبحث دوم: روایات

126

روایت اول: روایت «عیاشی»

126

روایت دوم: روایت «محمّد بن قیس»

128

روایت سوم: روایت «زراره»

128

روایت چهارم: روایت «حلبی»

130

روایت پنجم: روایت «دعائم الاسلام»

130

روایت ششم: روایت «حماده»

131

روایت هفتم: روایت «ابن سنان»

132

مبحث سوم: مخالفت شرط عدم ازدواج مجدد با قواعد امری

132

مبحث چهارم: تعارض با ماده‌ی 959 قانون مدنی(سلب حق)

133

بخش سوم: صحت شرط خودداری از ازدواج مجدد

137

مبحث اول: روایات ناظر بر صحت شرط خودداری از ازدواج مجدد

138

روایت اول: روایت «منصور بن بزرج»

138

روایت دوم: روایت «عبد الرّحمن»

139

روایت سوم: روایت «محمّد بن مسلم»

140

مبحث دوم: عموم قاعده‌ی «اَلمُومِنوُنَ عِندَ شُرُوطِهِم»

140

مبحث سوم: ماده‌ی 10 قانون مدنی

141

نتیجه‌ی فصل

142

فصل پنجم: آثار و ضمانت اجرای تخلف ازشرط خودداری ازازدواج مجدد

143

مقدمه‌ی فصل

144

بخش اول: ضمانت اجرای تخلف از شرط ترک فعل حقوقی در قواعد عمومی قراردادها

145

مبحث اول: بررسی از منظر حکم تکلیفی

145

گفتار اول: نظریه‌ی عدم ترتب حکم تکلیفی

145

گفتار دوم: نظریه‌ی ترتب حکم تکلیفی

146

مبحث دوم: بررسی از منظر حکم وضعی

148

گفتار اول: نظریه‌ی صحت عمل حقوقی مخالف با شرط ترک فعل حقوقی و دلایل آن

149

بند اول: استصحاب

149

بند دوم: لزوم جمع بین حقیّن (الْجَمْعُ ‌مَهْمَا ‌امکن ‌اولی ‌مِنْ ‌الطرح)

149

بند سوم: عدم بطلان تصرف منافی حق

150

گفتار دوم: نظریه‌ی عدم نفوذ عمل حقوقی مخالف با شرط ترک فعل حقوقی

151

گفتار سوم: نظریه‌ی بطلان عمل حقوقی مخالف با شرط ترک فعل حقوقی و دلایل آن

151

بند اول: تنافی عمل حقوقی انجام شده با حق مشروطٌ‌له

152

بند دوم: فقدان حق شرعی و قانونی

153

بخش دوم: آثار و ضمانت اجرای تخلف از شرط خودداری از ازدواج مجدد

157

مبحث اول: ضمانت اجرای تخلف از شرط بر عقدی که این تعهد از آن ناشی شده‌است (نکاح اول)

158

گفتار اول: ازدواج مجدد زوج و عسروحرج زوجه

159

بند اول: معنی و مفهوم عسروحرج

159

بند دوم: مستندات قاعده‌ی عسروحرج

160

بند سوم: محدوده‌ی قاعده عسروحرج

161

بند چهارم: پيشينه كاربرد قاعده نفي عسروحرج در امور خانوادگي در قانون ايران

161

الف): پیش از انقلاب اسلامی ایران

162

1): قانون راجع به ازدواج مصوب 1310 (ماده‌ی 4)

162

2): قانون مدنی مصوب 20/1/۱۳۱۴ (ماده‌ی ۱۱۳۰)

162

3): قانون حمايت خانواده مصوب 1353 (ماده‌ی 8)

163

ب): پس از انقلاب اسلامي ايران

164

1): اصلاحیه‌ی آزمایشی مورخ 8/10/1361 (ماده‌ی 1130 ق.م.)

164

2): اصلاحیه‌ی آزمایشی مورخ 14/8/1370 (ماده‌ی 1130 ق.م.)

165

3): طرح الحاق يك تبصره به ماده‌ی 1130 مورخ 29/4/81

166

بند پنجم: الزام یا عدم الزام زوجه متقاضی طلاق، بر ثبوت عسروحرج

167

بند ششم: ایرادات و پیشنهادات

168

الف): ايجاد رويه قضايي

168

ب): دخالت قضات زن در رسيدگي و اتخاذ تصميم

169

ج): آموزش قضات

169

د): ضمانت اجرای حقوقی

170

گفتار دوم: ضمانت اجرای مالی مصرّح در ضمن عقد

171

بند اول: ضمانت اجرای مالی بصورت شرط نتیجه

171

بند دوم: ضمانت اجرای مالی بصورت شرط فعل

171

گفتار سوم: حق وکالت در طلاق

172

بند اول: کلیات

172

بند دوم: امکان وکالت زوجه در طلاق از منظر فقه و حقوق

173

الف): وکالت زوجه در طلاق از منظر فقهی

174

1): فقه اماميه

174

2): فقه عامه

175

ب): وکالت زوجه در طلاق از منظر قانون ایران

176

بند سوم: وکالت زوجه در طلاق به دلیل تخلف زوج از شرط ضمن عقد از منظر قانون و رویه‌‌ی قضایی ایران

177

الف): قانون راجع به ازدواج (ماده‌ی 4)

177

ب): قانون مدنی (ماده‌ی 1119)

177

ج): شرط مندرج در قباله های رسمی نکاح (بند «12» قسمت «ب»)

179

بند چهارم: پاسخ به سؤالات و ابهامات مطروحه در طلاق وکالتی زوجه

الف): ابهام در نوع عده‌ی طلاق (رجعیت و بنیونت طلاق وکالتی)

181

181

1): دلایل طرفداران رجعیت

182

2): دلایل طرفداران بنیونت

183

ب): ابهام در نوع ازدواج مجدد (دائم یا موقت)

186

ج): وکالت مطلق و مقید

187

1): وکالت مقید

188

2): وكالت مطلق

188

بند پنجم: محدودیت اعمال شرط وکالت زوجه به موجب رأی وحدت رویه دیوان عالی کشور

190

الف): مقدمه

190

ب): خلاصه‌ی جریان پرونده رأي وحدت رويه‌ی شماره‌ی 716-20/7/1389 هيأت عمومي ديوان عالي كشور

193

ج): مبانی استدلال رأی وحدت رویه‌ی شماره‌ی 716 هیأت عمومی دیوان عالی کشور

195

1): تکلیف زوجه به تمکین از زوج

195

2): منع سوءاستفاده‌ی از حق

195

3): اعمال حق توسط زوج

196

4): ضرورت تفسیر مضیق امور خلاف اصل

196

5): عدم اطلاق شرط

197

6): فتاوای فقهاء

197

د): دیگر مبانی استدلال بر محدودیت اعمال شرط وکالت زوجه در آراء مختلف صادره از دیگر محاکم

199

1): عدم آگاهی به شرط به دلیل فضای حاکم

199

2): سقوط اعمال حق به موجب اذن دادگاه

199

3): تمکین زوجه به عنوان شرط تبانی

199

4): اعمال حق از طریق «عسروحرج»

200

5): برداشت «عرف»

200

ه): پاسخ به استدلال‌های مبنای صدور رأی وحدت رویه

201

1): اطلاق شرط

201

2): اصل حاکمیت اراده و عدم امکان جانشینی اراده حاکم

203

3): عدم تنافی تحقق شرط با جواز اعمال حق

204

4): آثار و ضمانت اجرای معین برای عدم تمکین زوجه در قوانین

205

5): عدم جایگاه استناد به فتاوی

206

6): توالی فاسد رأی صادره

207

مبحث دوم: آثار و ضمانت اجرای تخلف از شرط بر ازدواج مجدد (نکاح دوم)

209

گفتار اول: دیدگاه قائلین صحت ازدواج مجدد

209

گفتار دوم: دیدگاه قائلین بطلان ازدواج مجدد

نتایج و پیشنهادات

210

213

نتایج

پیشنهادات

213

218

فهرست منابع

منابع فارسی

220

220

مقالات و پایان‌نامه‌ها

223

فرهنگ لغت

224

منابع فقهی و عربی

224

پایگاه‌‌های اینترنتی

231

چکیده انگلیسی

232