منطقه مورد مطالعه در زون جوش خورده سیستان، در استان خراسان جنوبی، 90 کیلومتری جنوب شرق قاین بین طول های جغرافیایی´01 °60 و´ 09 °60 و عرض های جغرافیایی ´20 °33 و ´24 ° 33 و در اطراف روستای دزگ قرار دارد. سنگهای گرانیتوئیدی محدوده شامل دیوریت، کوارتزمونزودیوریت، تونالیت، گرانودیوریت و گرانیت رخنمون دارند. قرار گیری توده آهک نومولیتدار مربوط به پالئوسن در مجاورت تودههای منسوب به پروتروزوئیک این سن ثبت شده برای این تودهها را نقض کرده و نشاندهنده سن جوانتر این تودهها هستند. کانیهای اصلی این سنگها پلاژیوکلاز، هورنبلندسبز، کوارتز، فلدسپارپتاسیم (ارتوز، میکروکلین) و بیوتیت و کانیهای فرعی پیروکسن، اسفن، آپاتیت، زیرکن و کدر میباشد. دگرسانی سریسیتی، کلریتی ، رسی شدن و اپیدوتی شدن در سنگهای منطقه مشاهده میشود. بافت غالب این سنگها گرانولار بوده اما بافتهای پوئی کیلیتیک، گرافیکی، زونینگ و غربالی نیز مشاهده میشود.
سری ماگمای سنگهای مورد مطالعه کالکآلکالن میباشد. این سنگها ماهیت آلومین تا پرآلومین نشان میدهند و از نظر تقسیمبندی زایشی این تودهها به گرانیتوئیدهای نوع I و سری مگنتیت تعلق دارند.
روند افزایشی نمودارهای MnO, Al2O3, FeOt ,CaO, MgO, TiO2و P2O5 در مقابل SiO2 و روند کاهشی نمودارهای Na2O و K2O در برابر SiO2 بیانگر هممنشأ بودن این نمونههاست. نمودارهای تغییرات عناصر کمیاب بر روی SiO2 روندی نزولی برای عناصر Co, Sr, Sc و V را نشان میدهند که به دلیل جانشینی این عناصر در ترکیبات Fe, Mg و Tiدار است. روند افزایشی عناصر Ba, Rb و Zr به دلیل جایگیری در شبکه کانیهای پلاژیوکلاز و تا حدودی هورنبلند، به جای کلسیم میباشد. بر اساس ویژگیهای ژئوشیمیایی، این تودهها دارای منشأ ماگمایی میباشند. جایگاه تکتونیکی تودههای مورد مطالعه از نوع گرانیتوئیدهای قوس آتشفشانی که نشانگر محیط فرورانش و در ردیف گرانیتوئیدهای کوهزایی مربوط به حاشیه فعال قارهای هستند.
ماگمای سازنده این تودهها از گوه گوشته متاسوماتیسم شده دارای ترکیب آمفیبولیتی (متابازیت)، نشأت گرفته است.
کلمات کلیدی: روستای دزگ، گرانیتوئید نوع I، کالکآلکالن، گوه گوشتهای، زون جوش خورده سیستان