«بررسی رابطه بین ساختار سازمانی و میزان آمادگی دبیران برای پذیرش تغییر در دبیرستانهای شهرستان چهار دانگه»

چکیده.. 1

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه.. 3

1-2- بیان مسئله.. 4

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق.. 6

1-4- اهداف و سوالات تحقیق.. 7

1-4-1- اهداف تحقیق.. 7

1-4-2- سوالات پژوهش.. 8

1-5- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای مورد پژوهش.. 8

1-6- محدودیت های پژوهش.. 10

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهشی

بخش اول: ساختار سازمانی.. 12

2-1- تعاریف و مفاهیم ساختار سازماني.. 12

2-2- اهمیت و ضرورت توجه به ساختار سازماني مناسب.. 14

2-3- ابعاد (مؤلفه های) ساختار سازمانی.. 15

2-3-1- پیچیدگی.. 16

2-3-2- رسمیت.. 16

2-3-3- تمرکز.. 17

2-3-4- تخصص گرایی.. 17

2-4- انواع ساختار سازمانی.. 18

2-4-1- ساختار سازمانی برنز و استاکر.. 18

2-4-1-1- ساختار مکانیکی.. 18

2-4-1-2- ساختار ارگانیکی:.. 19

2-4-2- انواع ساختار از ديدگاه مينتزبرگ .. 21

2-4-2-1- ساختار ساده.. 21

2-4-2-2- بوروكراسي ماشيني.. 22

2-4-2-3- بوروكراسي حرفه‌اي.. 22

2-4-2-4- ساختار بخشي يا شعبه‌اي.. 22

2-4-2-5- ادهوكراسي.. 22

2-5- طراحی واحدهای سازمانی بر مبنای نگرش سنتی.. 23

2-5-1- سازماندهی بر مبنای وظیفه.. 23

2-5-2- سازماندهی بر مبنای محصول.. 24

2-5-3- سازماندهی با توجه به نوع مشتری.. 25

2-5-4- سازماندهی بر مبنای ناحیه ی جغرافیایی.. 26

2-6- دیگرتعيين كننده هاي ساختار سازمانی.. 26

2-6-1- استراتژي.. 27

2-6-2- اندازه سازمان.. 27

2-6-3- تكنولوژي(فن آوری).. 27

2-6-4- محيط.. 28

2-6-5- قدرت- كنترل.. 28

2-6-6- فرهنگ سازمانی.. 29

بخش دوم: آمادگی برای پذیرش تغییر سازمانی.. 29

2-7- تعاریف و مفاهیم تغيير سازماني.. 30

2-8- اهمیت و ضرورت توجه به تغيير سازماني.. 32

2-9- محرك هاي تغيير.. 33

2-10- فرایند تغییر  سازمانی.. 35

2-11- اهمیت و ضرورت در آمادگی برای پذیرش تغییر.. 35

2-12- ابعاد پذیرش تغییر سازمانی.. 36

2-12-1- مشارکت در تغییر سازمانی.. 37

2-12-2- پشتیبانی از تغییر.. 37

2-12-3- درک ضرورت تغییر سازمانی.. 37

2-12-4- آگاهی و اطلاع رسانی.. 38

2-12-5- مقاومت نکردن.. 38

2-13- انواع تغییر سازمانی.. 40

2-13-1- تغییر توسعه ای.. 40

2-13-2- تغییر انتقالی.. 41

2-13-3- تغییر بنیادی 41

2-13-5- تغییرات برنامه ریزی نشده.. 43

2-13-6- تغییر دستوری:.. 43

2-13-7- تغییر مشارکتی:.. 44

2-14- موانع فراروی تغییر سازمانی.. 44

2-14-1- موانع فردی فراروی تغییر سازمانی.. 45

2-14-1-1- عادت.. 45

2-14-1-2- الگوها و انگاره های ذهنی.. 46

2-14-1-3- امنیت.. 46

2-14-1-4- انسدادهای ادراکی.. 46

2-14-1-5- جمود فكري افراد.. 47

2-14-1-6- عوامل اقتصادی.. 47

2-14-1-7- خوگرفتن به آداب و رسوم.. 47

2-14-1-8- اضطراب.. 47

2-14-2- موانع سازمانی فراروی تغییر سازمانی.. 47

2-14-2-1- ساختار سازمانی.. 48

2-14-2-2- تهديد كردن قدرت مديران.. 49

2-14-2-3- تهديد ناشي از شيوه تخصيص منابع.. 49

2-14-2-4- تهدید متخصصان.. 49

2-14-2-5- لزوم یادگیری مهارت های پرمشقت.. 49

2-14-2-6- برهم خوردن ائتلافهاي گروهي.. 50

2-14-2-7- موانع مدیریتی.. 50

2-14-2-8- قوانین و مقررات خشک و دست و پاگیر.. 51

2-15- عوامل مؤثر بر تغییر سازمانی.. 51

2-15-1- مشارکت کارکنان در امر تغییر.. 52

2-15-2- سبک رهبری تحولی.. 52

2-15-3- آموزش.. 52

2-15-4- اعتماد کارکنان به همدیگر.. 53

2-15-5- ساختار سازمانی ارگانیکی.. 53

2-15-6- حمايت از تغییر.. 54

2-15-7- ايجاد اشتتياق واقعي براي تغيير.. 54

2-15-8- كار گروهي.. 55

2-16- تحقیقات داخلی.. 55

2-17- تحقیقات خارجی.. 57

2-18- چارچوب نظری و مدل تحلیلی پژوهش.. 60

2-18-1- مدل مفهومی پیشنهادی.. 65

فصل سوم: روش پژوهش

3-1- نوع و روش پژوهش.. 67

3-2- جامعه آماری پژوهش.. 67

3-3- نمونه و برآورد حجم نمونه پژوهش.. 68

3-4- ابزارهای گردآوري اطلاعات.. 69

3-4-1- پرسشنامه ساختار سازمانی .. 69

3-4-2- پرسشنامه آمادگی برای پذیرش تغییر سازمانی.. 71

3-5- روش تجزیه و تحلیل داده ها.. 72

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- توصيف آماري داده‌ها.. 75

4-1-1- توزيع آماري نمونه بر حسب جنسيت.. 75

4-1-2- توزيع آماري نمونه بر حسب تحصيلات.. 76

4-1-3- توزيع آماري نمونه بر حسب سنوات خدمت.. 77

4-1-4- توزيع آماري نمونه بر حسب سن.. 78

4-2- بررسی توصیفی سؤالات و مؤلفه های پرسشنامه های ساختار سازمانی و میزان آمادگی برای پذیرش تغییر.. 79

4-3- آمار استنباطی: تجزیه و تحلیل سؤالات پژوهش.. 93

فصل پنجم: تبحث و نتیجه گیری

5-1- جمع بندی.. 104

5-2- بحث و تفسیر یافته های پژوهش.. 104

5-3- پیشنهادات پژوهش.. 111

5-3-1- پیشنهادات کاربردی.. 111

5-3-2- پیشنهادات پژوهشی.. 113

فهرست  منابع

منابع فارسی.. 115

منابع لاتین.. 121

پیوست

پیوست.. 125

 

فهرست اشکال و نمودار                                                                                     صفحه

شکل شماره (2-1): ابعاد ساختار سازمانی.. 16

نمودار شماره (2-1) سازمان بر مبنای وظیفه.. 24

شکل (2-2): مدل محرک های تغییر.. 34

شکل شماره (2-3): ابعاد پذیرش تغییر سازمانی.. 37

نمودار(2-2) سازماندهی بر مبنای محصول.. 25

نمودار(2-3)سازماندهی بر اساس مشتری.. 25

نمودار(2-4)سازماندهی بر اساس منطقه جغرافیایی.. 26

شکل شماره (2-4) : سه نوع تغییر سازمان.. 42

شکل شماره (2-5): موانع فردی فراروی تغییر سازمانی.. 45

شکل شماره (2-6): موانع سازمانی فراروی تغییر سازمانی.. 48

شکل شماره (2-7): عوامل مؤثر بر تغییر سازمانی.. 52

شکل شماره (2-8): ابعاد ساختار سازمانی.. 63

شکل شماره (2-9): ابعاد پذیرش تغییر سازمانی.. 65

شکل شماره (2-10): مدل مفهومی.. 65

نمودار (4-1). توزيع فراواني پاسخ دهندگان بر حسب متغير جنسيت.. 76

نمودار (4-2). توزيع فراواني پاسخ دهندگان بر حسب متغير تحصيلات.. 77

نمودار (4-3). توزيع فراواني پاسخ دهندگان بر حسب متغير سنوات خدمت.. 78

نمودار (4-4) : توزيع فراواني گروه نمونه بر حسب سن.. 79

نمودار شماره (4-5) آزمون کالموگراف- اسميرنف مبني بر نرمال بودن داده ها( ساختار سازمانی ).. 93

نمودار شماره (4-6) آزمون کالموگراف- اسميرنف مبني بر نرمال بودن داده ها( آمادگی برای پذیرش تغییر).. 94

 

فهرست جداول                                                                                                صفحه

جدول شماره (2-1): وجوه تمايز ساختارهاي ارگانيك و مكانيك………………… 20

جدول شماره (2-2): فراونی مؤلفه های ساختار سازمانی…………………………….. 62

جدول شماره (2-3): فراونی مؤلفه های پذیرش تغییر سازمانی…………………… 63

جدول شماره (3-1) تقسیمات جامعه…………………………………………………………………… 67

جدول شماره (3-2) تقسیمات نمونه…………………………………………………………………… 69

جدول شماره (3-3): سوالات مربوط به هر یک از مؤلفه های ساختار سازمانی 69

جدول شماره (3-4): سوالات مربوط به هر یک از مولفه های آمادگی برای پذیرش تغییر سازمانی………………………………………………………………………………………………………………… 71

جدول شماره (3-5): پایایی پرسشنامه آمادگی برای پذیرش تغییر سازمانی و هر یک از مؤلفه های آن………………………………………………………………………………………………………. 72

جدول (4- 1). توزيع فراواني پاسخ دهندگان بر حسب جنسيت………………………. 75

جدول (4-2). توزيع فراواني پاسخ دهندگان بر حسب تحصيلات………………………. 76

جدول (4-3). توزيع فراواني پاسخ دهندگان بر حسب سنوات خدمت………………. 77

جدول (4-4) : توزيع فراواني و درصد گروه نمونه برحسب سن…………………….. 78

جدول شماره (4-5): طیف بازرگان و همکاران………………………………………………… 80

جدول شماره( 4-6):  توزیع فراوانی و درصد پاسخ‌ها به هریک از گویه‌های مؤلفه رسمیت………………………………………………………………………………………………………………………………. 81

جدول شماره( 4-7) : وضعیت و میانگین مؤلفه رسمیت…………………………………… 81

جدول شماره( 4-8):  توزیع فراوانی و درصد پاسخ‌ها به هریک از گویه‌های مؤلفه پیچیدگی………………………………………………………………………………………………………………… 82

جدول شماره( 4-9) : وضعیت و میانگین مؤلفه پیچیدگی………………………………. 82

جدول شماره( 4-10):  توزیع فراوانی و درصد پاسخ‌ها به هریک از گویه‌های مؤلفه تمرکز………………………………………………………………………………………………………………………………. 83

جدول شماره( 4-11) : وضعیت و میانگین مؤلفه تمرکز………………………………… 83

جدول شماره( 4-12):  توزیع فراوانی و درصد پاسخ‌ها به هریک از گویه‌های مؤلفه تخصص گرایی…………………………………………………………………………………………………………………….. 84

جدول شماره( 4-13) : وضعیت و میانگین مؤلفه تخصصگرایی………………………… 84

جدول شماره( 4-14) : وضعیت و میانگین متغیرساختار سازمانی و مولفه های آن              85

جدول شماره( 4-15):  توزیع فراوانی و درصد پاسخ‌ها به هریک از گویه‌های مؤلفه مشارکت در تغییر………………………………………………………………………………………………… 86

جدول شماره( 4-16) : وضعیت و میانگین مؤلفه مشارکت در تغییر…………….. 87

جدول شماره( 4-17):  توزیع فراوانی و درصد پاسخ‌ها به هریک از گویه‌های مؤلفه پشتیبانی از تغییر…………………………………………………………………………………………….. 87

جدول شماره( 4-18) : وضعیت و میانگین مؤلفه پشتیبانی از تغییر………… 88

جدول شماره( 4-19):  توزیع فراوانی و درصد پاسخ‌ها به هریک از گویه‌های مؤلفه مقاومت نکردن………………………………………………………………………………………………………. 88

جدول شماره( 4-20) : وضعیت و میانگین مؤلفه مقاومت نکردن…………………… 89

جدول شماره( 4-21):  توزیع فراوانی و درصد پاسخ‌ها به هریک از گویه‌های مؤلفه آمادگی برای تغییر…………………………………………………………………………………………….. 89

جدول شماره( 4-22) : وضعیت و میانگین مؤلفه آمادگی برای تغییر………… 90

جدول شماره( 4-23):  توزیع فراوانی و درصد پاسخ‌ها به هریک از گویه‌های مؤلفه اطلاع رسانی…………………………………………………………………………………………………………………….. 90

جدول شماره( 4-24) : وضعیت و میانگین مؤلفه اطلاع رسانی………………………. 91

جدول شماره( 4-25):  توزیع فراوانی و درصد پاسخ‌ها به هریک از گویه‌های مؤلفه درک ضرورت تغییر………………………………………………………………………………………………………… 91

جدول شماره( 4-26) : وضعیت و میانگین مؤلفه درک ضرورت تغییر…………….. 92

جدول شماره( 4-27) : وضعیت و میانگین متغیر آمادگی برای پذیرش تغییر سازمانی و مولفه های آن………………………………………………………………………………………………………. 92

جدول شماره (4-28) آزمون کالموگراف- اسميرنف مبني بر نرمال بودن داده ها( ساختار سازمانی )…………………………………………………………………………………………………………….. 93

نمودار شماره (4-5) آزمون کالموگراف- اسميرنف مبني بر نرمال بودن داده ها( ساختار سازمانی )…………………………………………………………………………………………………………….. 93

جدول شماره (4-29) آزمون کالموگراف- اسميرنف مبني بر نرمال بودن داده ها (آمادگی برای پذیرش تغییر)…………………………………………………………………………………………….. 94

نمودار شماره (4-6) آزمون کالموگراف- اسميرنف مبني بر نرمال بودن داده ها( آمادگی برای پذیرش تغییر)…………………………………………………………………………………………….. 94

جدول شماره (4-30): همبستگی بین ساختار سازمانی با آمادگی برای پذیرش تغییر دبیران مدارس متوسطه شهرستان چهار دانگه…………………………………………………… 94

جدول شماره (4-31): آزمون تی تک متغیره برای بررسی وضعیت موجود ساختار سازمانی مدارس متوسطه شهرستان چهار دانگه………………………………………………………………… 95

جدول شماره (4-32): آزمون تی تک متغیره برای بررسی وضعیت موجود آمادگی برای پذیرش تغییر در مدارس متوسطه شهرستان چهار دانگه………………………………………………. 95

جدول شماره (4-33): همبستگی بین رسمیت با آمادگی برای پذیرش تغییر دبیران مدارس متوسطه شهرستان چهار دانگه…………………………………………………………………………….. 96

جدول شماره (4-34): همبستگی بین پیچیدگی با آمادگی برای پذیرش تغییر دبیران مدارس متوسطه شهرستان چهاردانگه………………………………………………………………………………. 97

جدول شماره (4-35): همبستگی بین تمرکز با آمادگی برای پذیرش تغییر دبیران مدارس متوسطه شهرستان چهار دانگه…………………………………………………………………………….. 97

جدول شماره (4-36): همبستگی بین تخصصگرایی با آمادگی برای پذیرش تغییر دبیران مدارس متوسطه شهرستان چهاردانگه…………………………………………………………………… 98

جدول شماره (4-37)  نتايج حاصل از روش رگرسيون گام به گام براي بررسي رابطة پيش‌بين مولفه های ساختار سازمانی با آمادگی برای پذیرش تغییر…………… 98

جدول (4-38) مقایسه میانگین نمرات آمادگی برای پذیرش تغییر بر حسب جنسیت 100

جدول (4-39) مقایسه میانگین نمرات آمادگی برای پذیرش تغییر بر حسب تحصیلات              100

جدول (4-40) :مقایسه میانگین نمرات آمادگی برای پذیرش تغییر بر حسب سابقه خدمت…………………………………………………………………………………………………………………………….. 101

جدول (4-41) :مقایسه میانگین نمرات آمادگی برای پذیرش تغییر بر حسب سن       102