بررسی فقهی بازار بورس

توضیحات

بررسی فقهی بازار بورس

تعداد 138 صفحه فایل word

چکیده

كليدواژه ها: بورس اوراق بهادار، عقود اسلامي، اوراق صکوک، دارايي فكري، معاملۀ فضولی، عقد استصناع.

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده……………………………………………………………………………………………………………………………………….1

فصل اول : کلیات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………….2

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3

بيان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………………………..4

سؤالا ت تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………5

فرضيات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………5

اهداف و ضرورت انجام تحقیق …………………………………………………………………………………………………….5

پيشينه ی تحقيق……………………………………………………………………………………………………………………………5

ساختار تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………6

تعریف مفاهیم و اصطلاحات…………………………………………………………………………………………………………7

فصل دوم : تاریخچه و احکام کلی بازار بورس………………………………………………………………………………..10

2-1 سیر تاریخی فقه سیاسی و اقتصادی شیعه نزد قدما…………………………………………………………………….11

شیخ صدوق…………………………………………………………………………………………………………………………………11

شیخ مفید …………………………………………………………………………………………………………………………………..12

سید مرتضی علم الهدی ………………………………………………………………………………………………………………..13

ابو الصلاح تقی الدّین عبدالله الحلبی ………………………………………………………………………………………………14

شیخ طوسی ………………………………………………………………………………………………………………………………..14

سلّار ………………………………………………………………………………………………………………………………………….16

ابن براج ……………………………………………………………………………………………………………………………………16

ابن ادریس ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 16

الف) دورة اجتهاد ……………………………………………………………………………………………………………………….17

ب) دورة اعتلا و پایداری ………………………………………………………………………………………………………….. 17

ج) دورة رکود …………………………………………………………………………………………………………………………. 17

د) دورة باز سازی و هویت یابی ……………………………………………………………………………………………………18

هـ ) دورة شکوفایی …………………………………………………………………………………………………………………….18

2-2 تاریخچة بورس در ایران ………………………………………………………………………………………………………19

یکشنبة سیاه ……………………………………………………………………………………………………………………………… 20

چشم انداز و مأموریت ……………………………………………………………………………………………………………….. 21

اهداف کلان …………………………………………………………………………………………………………………………….. 21

ساعت انجام معامله ……………………………………………………………………………………………………………………22

2-3 احکام کلی بازار بورس ……………………………………………………………………………………………………… 22

2-4 چالش های کلی فقهی بازار بورس ……………………………………………………………………………………….23

2-4-1 معاملات غرری ……………………………………………………………………………………………………………..23

2-4-2 تعیین قیمت ها ……………………………………………………………………………………………………………….24

2-4-3 شبهة قمار …………………………………………………………………………………………………………………….. 25

2-4-4 درآمد مشروع ……………………………………………………………………………………………………………….. 26

2-5 بررسی تطبیقی معاملات اوراق با عقود اسلامی ……………………………………………………………………….28

2-5-1 اوراق سهام ……………………………………………………………………………………………………………………28

2-5-2 اوراق قرضه …………………………………………………………………………………………………………………..28

2-5-3 اوراق مشتقه ………………………………………………………………………………………………………………….30

2-5-4 فروش استقراضی سهام ……………………………………………………………………………………………………31

2-5-5 بورس کالا ……………………………………………………………………………………………………………………. 33

2-6 بورس دارایی های فکری و مبانی فقهی و حقوقی آن ………………………………………………………………………36

2-6-1 دارایی فکری ………………………………………………………………………………………………………………………….36

2-6-2پیشینه و تجربة اولین بورس بین المللی درآمریکا ….. ……………………………………………………………………37

اهداف اولیة بورس بین المللی معاملات دارایی های فکری………………………………………………………………………..38

2-6-3 قراردادهای گواهی حق معاملات دارایی فکری ……………………………………………………………………………39

2-6-4 انواع مالکیت های فکری …………………………………………………………………………………………………………..40

2-6-5 شیوه های معاملة دارایی فکری ………………………………………………………………………………………………….41

2-6-6 مزایای ایجاد بازار دارایی فکری ………………………………………………………………………………………………..42

2-6-7 امکان سنجی فقهی …………………………………………………………………………………………………………………..43

2-6-8 انواع مال ………………………………………………………………………………………………………………………………..45

2-6-9 حق مالکیت و ملکیت ………………………………………………………………………………………………………………47

انواع ملکیت ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 47

مقومات ملکیت …………………………………………………………………………………………………………………………………47

2-6-10 تطبیق عناصر مقوم ملکیت بر دارایی فکری ……………………………………………………………………………. 48

2-6-11 بررسی فقهی دارایی فکری از نظر تقسیم بندی انواع مال …………………………………………………………..49

2-6-12 ادلة موافقان دارایی فقهی ……………………………………………………………………………………………………….50

2-6-13 عقود پیشنهادی در قالب شیوه های معاملة دارایی های فکری………………………………………………………53

الف) بیع ……………………………………………………………………………………………………………………………………………53

ب) معاوضه ………………………………………………………………………………………………………………………………………55

ج) صلح …………………………………………………………………………………………………………………………………………..56

2-6-14 واگذاری حق بهره برداری از دارایی فکری برای مدت یا مقدار معین……………………………………………….57

2-6-15 مشارکت مالک دارایی فکری با بهره بردار به صورت دائم یا برای مدت یا مقدار معین………………………..58

فصل سوم :معاملات فضولی اوراق بهادار……………………………………………………………………………………………..60

3-1-1 بورس بازی از دیدگاه فقه……………………………………………………………………………………………………….61

3-1-2 نظر شهید صدر دربارة بورس بازی و نقد آن……………………………………………………………………………..61

3-1-3 آراء برخی از اقتصاددانان و عالمان اهل تسنن …………………………………………………………………………. 63

3-1-4 ارزیابی فقهی براساس فقه شیعه ……………………………………………………………………………………………..66

1- آیات ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 66

2- روایات خاص ………………………………………………………………………………………………………………………….. 69

3-2 معاملة فضولی اوراق بهادار و وضعیت آن ……………………………………………………………………………………71

3-2-1 مبنا و ماهیت اجازه و رد در معاملات فضولی …………………………………………………………………………..72

3-2-2 رد یا قبول معامله در معاملات فضولی اوراق بهادار…………………………………………………………………….73