دانلود:جایگاه حقوقی مالکیت در ایران با تمرکز بر قانون موسوم به اراضی کشت موقت

علائم اختصاری

ج. ………………………………………………………………………………………………………………………… جلد

ه.ش. ……………………………………………………………………………………………………….  هجری شمسی

ه.ق. …………………………………………………………………………………………………………..  هجری قمری

م. ………………………………………………………………………………………………………………………  میلادی

ر.ک. …………………………………………………………………………………………………………….. رجوع کنید

ع. ………………………………………………………………………………………………………………   علیه السلام

چ. ……………………………………………………………………………………………………………………….  چاپ

ش. ……………………………………………………………………………………………………………………..  شماره

ص. ……………………………………………………………………………………………………………………  صفحه

ق.م. …………………………………………………………………………………………………………….  قانون مدنی

ق.ث. …………………………………………………………………………………………………………….  قانون ثبت

ق.ر.م.م. ………………………………………………………………………………….  قانون روابط موجر و مستأجر

ق.م.م. ……………………………………………………………………………………………..  قانون مسئولیت مدنی

ق.ا.ک.م …………………………………. قانون اراضی دایر و بایر که پس از انقلاب به صورت کشت موقت                 در اختیار کشاورزان  قرار گرفته است

آ.ق.ا.ک.م.   ……………………………….  آئین­نامه قانون اراضی دایر و بایر که پس از انقلاب به صورت کشت موقت در اختیار کشاورزان قرار گرفته است

ق.ن.و.ا.ا ……………………………………………………………………………….  قانون نحوه واگذاری و احیاء اراضی

ق.ت…………………………………………………………………………………………………………………….  قانون تجارت

ق.آ.د…ک ………………………………………..  قانون آئین دادرسی دادگاه­های عمومی­و انقلاب در امور کیفری

ق.آ.د…م. …………………………………………   قانون آئین دادرسی دادگاه­های عمومی و انقلاب در امور مدنی

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………..  أ

بیان مسئله……………………………………………………………………………………………………………………………… أ

اهمیت و ضرورت تحقیق ……………………………………………………………………………………………………… ب

اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………. ج

فرضیه­ها یا سوالات تحقیق ……………………………………………………………………………………………………. ج

پیشینه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………….. د

مبانی نظری ………………………………………………………………………………………………………………………….. د

ابزارهای تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………… و

شیوه­های انجام تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………. و

ساختار تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………. ز

فصل اول: نظام حقوقی مالکیت……………………………………………………………………………………………….. 1

مبحث اول: مفاهیم وپیشینه ……………………………………………………………………………………………………. 1

گفتار اول: مفاهیم …………………………………………………………………………………………………………………. 1

الف: مفهوم لغوی …………………………………………………………………………………………………………… 2

      ب: مفهوم اصطلاحی …………………………………………………………………………………………………….  3

• تعریف دین­گرایان و فلاسفه ………………………………………………………………………………….. 3

• تعریف اندیشمندان آکادمیک …………………………………………………………………………………. 3

• دانشمندان اقتصاد …………………………………………………………………………………….. 3

• دانشمندان حقوق …………………………………………………………………………………….. 4

گفتار دوم: پیشینه …………………………………………………………………………………………………………………… 5

       الف:     پیشینه مالکیت در اسلام ……………………………………………………………………………………… 5

• مالکیت در پیش از اسلام ………………………………………………………………………………………. 5

• مالکیت در پس از اسلام ……………………………………………………………………………………….. 7

2-1- قرآن …………………………………………………………………………………………………………. 8

2-2سنت ……………………………………………………………………………………………………………… 8

• اجماع ………………………………………………………………………………………………………. 9

2-3-1- اجماع منقول ……………………………………………………………………………….. 10

2-3-2- اجماع محصل ……………………………………………………………………………… 10

• بناء عقلا …………………………………………………………………………………………………. 10

 ب:   پیشینه مالکیت در ایران ………………………………………………………………………………………………….11

• مالکیت در ایران پیش از اسلام …………………………………………………………………………….. 11

• مالکیت در ایران پس از اسلام ……………………………………………………………………………… 12

مبحث دوم: مبانی مالکیت …………………………………………………………………………………………………….. 12

        گفتار اول: ماهیت مالکیت ……………………………………………………………………………………………..12

            الف: ملکیت مرتبه­ای از مقوله جده (داشتن و دارا بودن) یا همان له است ……………………… 15

      ب: نظریه ملکیت از مقوله اعتباری محض است ………………………………………………………… 17

• فایده بحث …………………………………………………………………………………………………….. 18

گفتار دوم: ادله ایجاب مالکیت ……………………………………………………………………………………….. 18

      الف:  قاعده تسلیط ………………………………………………………………………………………………… 18

• قرآن …………………………………………………………………………………………………………… 19

• سنت ………………………………………………………………………………………………………….. 20

• اجماع …………………………………………………………………………………………………………. 21

• عقل(بنای عقلا) ……………………………………………………………………………………………. 21

• سیره متشرعه ……………………………………………………………………………………………….. 22

• آيا قاعده سلطنت مختص اموال است يا در بر دارنده حقوق و انفس می­باشد؟ ……………………… 22

• حل تعارض با قاعده لاضرر: ………………………………………………………………………………………….. 23

              ب : قاعده احترام مالکیت …………………………………………………………………………………….. 24

• قرآن ………………………………………………………… ………………………………………………. 24

• سنت …………………………………………………………………………………………………………. 25

2-1- حدیث “حل” …………………………………………………………………………………… 25

      2-2روایت ابی بصیر ………………………………………………………………………………….. 27

• اجماع ……………………………………………………………………………………………………….. 27

• عقل(بنای عقلا) ………………………………………………………………………………………….. 29

• آیا قاعده احترام مال مسلم، فقط بیانگرعدم جواز تصرف در مال دیگران بوده یا علاوه بر آن استیفا از مال یا عمل دیگران را نیز در بر می­گیرد؟ ………………………………………………………….. 30

     مبحث سوم:  اوصاف و محدودیت های مالکیت ……………………………………………………………… 31

       گفتار اول: اوصاف مالکیت …………………………………………………………………………………………. 31

          الف: اطلاق …………………………………………………………………………………………………………… 31

     ب: دوام ………………………………………………………………………………………………………………… 32

      ج: انحصار ……………………………………………………………………………………………………………. 33

گفتار دوم: محدودیت های مالکیت …………………………………………………………………………………….  34

    الف: محدودیت­های قهری …………………………………………………………………………………………. 38

ب: محدودیت­های غیرقهری ………………………………………………………………………………………. 39

• محدودیت­های ناشی از اراده …………………………………………………………………. 39

  • اعراض از مالکیت(ایقاع) …………………………………………………….. 40

  • محدودیت­های ناشی از قرارداد …………………………………………… 41

• محدودیت­های ناشی از اشاعه ………………………………………………………………… 44

• حقوق ارتفاقی ……………………………………………………………………………………… 45

فصل دوم: مالکیت در آیینه فلسفه حقوق ………………………………………………………………………………..47

 مبحث اول: کلیات(مفهوم، رابطه و … فلسفه و حقوق) …………………………………………………………….47

       گفتار اول: ماهیت فلسفه حقوق ……………………………………………………………………………………..48

                     الف: فلسفه حقوق و نظریه کلی حقوق …………………………………………………………..51

                     ب: فلسفه حقوق حقوقدانان و فلسفه حقوق فیلسوفان  …………………………………….52

       گفتار دوم: مکاتب حقوقی  …………………………………………………………………………………………….53

             الف: مکتب حقوق طبیعی(فطری) …………………………………………………………………………….56

              ب: مکتب حقوق تحققی(اثبات گرایی یا پوزیتویسم)  ……………………………………………….62

• پوزیتویسم منطقی …………………………………………………………………………………………………….64

• پوزیتویسم اجتماعی……………………………………………………………………………………………………65

• مکتب حقوق سوسیالیسم ……………………………………………………………………………………………66

• پوزیتویسم حقوقی محض…………………………………………………………………………………………..66

• نقد پوزیتویسم حقوقی ………………………………………………………………………………………….67

             ج: مکتب حقوق اسلامی………………………………………………………………………………………….69

مبحث دوم: حقیقت قواعد حقوقی ………………………………………………………………………………………… 71

     گفتار اول: اوصاف، مبانی و منابع و قلمرو حکومت حقوق ……………………………………………….   72

           الف: اوصاف قاعده حقوقی  …………………………………………………………………………………..   72

1. کلی(عمومی) و مجرد بودن …………………………………………………………………………. 72

2. دوام و ثبات ………………………………………………………………………………………………. 74

3. الزامی بودن و داشتن ضمانت اجرا …………………………………………………………………76

4. اجتماعی بودن …………………………………………………………………………………………… 78

           ب: مبانی و منابع حقوق ………………………………………………………………………………………….. 79

1. مبانی حقوق  ……………………………………………………………………………………………… 80

2. منابع حقوق ……………………………………………………………………………………………..  81

           ج: قلمرو حکومت حقوق   …………………………………………………………………………………….   86

1. قلمرو حکومت در مکان ……………………………………………………………………………… 86

2. قلمرو حکومت در زمان ………………………………………………………………………………. 88

2-1- اجرای قانون در گذشته…………………………………………………………………………… 89

  2-1-1- حقوق مکتسب  ……………………………………………………………………………… 90

2-1-2-  حقوق انتقالی  ……………………………………………………………………………….. 94

2-1-3-  اجرای قانون قدیم در آینده …………………………………………………………….  95

2-2 حکومت قانون نسبت به  آینده  ……………………………………………………………….. 96

     گفتار دوم: هدف قواعد حقوقی  ……………………………………………………………………………………… 97

              الف: نظریه برقراری حق و عدالت  ……………………………………………………………………….. 98

              ب: نظریه برتری اجتماع  …………………………………………………………………………………..  101

              ج: نظریه بینابین  ………………………………………………………………………………………………  102

فصل سوم: احکام شریعت در اصول و آثار آن بر مالکیت ………………………………………………….  106 

مبحث اول:   تعریف و اقسام حکم شرعی ……………………………………………………………………… 107

گفتار اول: احکام ظاهری و احکام واقعی ………………………………………………………………… 111

گفتار دوم: سایر احکام شرعی ……………………………………………………………………………….. 113

 الف- احکام وضعی و احکام تکلیفی  …………………………………………………………….  113

• احکام تکلیفی ……………………………………………………………………………..  113

• احکام وضعی ……………………………………………………………………………..  114

ب-  احکام مولوی و احکام ارشادی  ………………………………………………………………. 116

• احکام مولوی ………………………………………………………………………………. 117

• احکام ارشادی ………………………………………………………………………………. 117

• تمایزات احکام مولوی از احکام ارشادی …………………………………………. 119

ج- احکام تأسیسی و  احکام امضایی  ……………………………………………………………… 120

• حکم تأسیسی ……………………………………………………………………………… 121

• حکم امضایی ………………………………………………………………………………. 121

                        3- اختلاف نظر در تأسیسی یا امضایی بودن برخی احکام  ………………………… 122

       4 –  فرض تأسیسی بودن احکام  ……………………………………………………………. 123

5-  اهمیت تمایز احکام تأسیسی و امضایی …………………………………………….. 123

مبحث دوم: احکام ثابت(مستقر) و احکام جایگزین موقت  ……………………………………………… 124

گفتار اول: کلیات احکام واقعی اولی (مستقر) …………………………………………………………….. 125

الف-  مفهوم احکام واقعی اولی (مستقر)  ………………………………………………………………. 126

• مبنای این احکام …………………………………………………………………………………………  128

ج- مقتضای وجود  …………………………………………………………………………………………….. 130

• منشأ حکومت ……………………………………………………………………………………………… 131

گفتار دوم: احکام واقعی ثانوی و احکام حکومتی(احکام جایگزین موقت ……………………… 132

الف- احکام واقعی ثانوی(احکام جایگزین موقت) ……………………………………………… 132

• مفهوم و ماهیت احکام ثانویه …………………………………………………………………….. 133

• مبنا و منشأ حکم  …………………………………………………………………………………… 135

  • دوران امر در مهمات (قاعده ترجیح اهم بر مهم) …………………………….  135

  • دوران امر در مفاسد (قاعده دفع افسد به فاسد) ……………………………….. 138

  • سایر موارد …………………………………………………………………………………  140

– نسبت میان ادلۀ احکام ثانوی و ادلۀ احکام اولی  …………………………………………………………. 141

1– نظریه تخصیص  ……………………………………………………………………………………… 141

2- نظریه حکومت  ………………………………………………………………………………………. 142

3- نظریه تعارض  ……………………………………………………………………………………….. 143

4- نظریه توفیق عرفی  …………………………………………………………………………………. 145

5- نظریه نسبیت  ………………………………………………………………………………………… 146

ب- احکام حکومتی(احکام جایگزین موقت)  ……………………………………………………………………. 147

• تعریف احکام حکومتی ……………………………………………………………………………………….. 148

• ماهیت و قلمرو احکام حکومتی…………………………………………………………………………………..149

  • ماهیت احکام حکومتی ………………………………………………………………………………….152

نظریه ­اول:­ احکام ­حکومتی­ از ­جنس ­احکام­ اولیه­ است ………………………………………….. 152

نظریه­ دوم: احکام­ حکومتی ­از ­­جنس ­احکام ­ثانویه ­است……………………………………………153

نظریه ­سوم: رابطه­ بین احکام حکومتی و احکام ثانویه عموم و خصوص من وجه است 154

نظریه­ چهارم: احکام­ حکومتی­ نه ­از­ جنس ­احکام ­اولیه ­است­و ­نه­ از ­جنس ­احکام­ ثانویه  155

2-2- قلمرو حکم حکومتی  …………………………………………………………………………………….. 155

2-2-1- تفاوت­های احکام حکومتی و احکام اولیه …………………………………………………. 158

2-2-2- تفاوت احکام حکومتی و احکام ثانویه  …………………………………………………….. 158

2-2-3- حكم حكومتي از احكام مولوي است يا از احكام ارشادي؟ ………………………. 159

 فصل چهارم: اراضی کشت موقت و قواعد حاکم بر آن ………………………………………………………… 161

    مبحث اول: تبیین قانون موسوم به اراضی کشت موقت……………………………………………………….. 161           گفتار اول: مبنای قانونی واگذاری اراضی و دست آویز فقهی نقض سلطه مالکانه……………………. 163

الف: مرجع تشخیص ضرورت در تأیید قوانین مصوب……………………………………………………….165                  ب: رویکرد قانون موسوم به کشت موقت………………………………………………………………………….168

گفتار دوم: اراضی کشاورزی مستثنی از شمول این قانون…………………………………………………… 169

 گفتار سوم: شیوه واگذاری اراضی به غیر مالکین…………………………………………………………….  183

           الف: کشاورزان واجد شرایط………………………………………………………………………………… 186                       ب: اثر عدم تمکین یا تعلل نسبت به اجرای قانون…………………………………………………………. 189              مبحث دوم: آیین دادرسی و صلاحیت رسیدگی در اراضی کشت موقت …………………………..195              گفتار اول: مراجع اداری ……………………………………………………………………………………………. 195

          الف: هیأت هفت نفره واگذاری زمین …………………………………………………………………….. 195            ب: ستاد مرکزی واگذاری زمین…………………………………………………………………………….. 200

       گفتار دوم: مراجع قضایی ………………………………………………………………………………………… 201

           الف: دیوان عدالت اداری         …………………………………………………………………………………… 201

         ب: هیأت سه نفره تجدیدنظر بر آراء قطعی شعب بدوی و تجدیدنظر دیوان عدالت

اداری …………………………………………………………………………………………………………. 203

          ج: دادگاه انقلاب اسلامی         …………………………………………………………………………………… 207

        فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادات ……………………………………………………………….. 213

نتیجه­گیری …………………………………………………………………………………………………… 213

پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………. 218

       منابع و مآخذ ……………………………………………………………………………………………………….. 220