دانلود: تجزیه و تحلیل عوامل موثر بر روابط ژئوپلیتیکی بین گیلان و کشورهای حاشیه خزر

1-1-بیان مسئله

کاسپین به عنوان بزرگترین دریاچه جهان درطول تاریخ شاهد تحولات زیادی بوده که امروزه وجود منابع بزرگ انرژی و ارتباطات به آن اهمیت ژئوپلیتیک داده است. حوزه یا منطقه کاسپین اشاره به مناطق مجاور دریای کاسپین داردکه عمدتاپنج کشورساحلی را در بر می گیرد.این حوزه تا قبل از فروپاشی شوروی به عنوان یک منطقه مورد مطالعه قرار نمی گرفت.شوروی به عنوان یک کشور واحد،خود به عنوان یک نظام  منطقه ای شناخته می شدو جمهوری های تابعه آن نیز جزئی از آن به حساب می آمدند.ایران نیز خود به تنهایی یک منطقه به حساب نمی آمد.اما بعد از فروپاشی شوروی و استقلال جمهوری های آن جغرافیای سیاسی منطقه دگرگون شد و حوزه کاسپین به عنوان منطقه ای که دارای ویژگی های مختص خود است مورد مطالعه قرار گرفت.این حوزه پنج کشور ساحلی روسیه،ایران،قزاقستان،آذربایجان،ترکمنستان را بر میگیرد. از سال1991با فروپاشی شوروی سابق اوضاع کاسپین نیز تغییر پیدا کرد.با افزایش تعداد کشورهای حوزه کاسپین شرایط حاکم براین دریا نیز تغییر کرده و زمینه های جدیدی را برای کشورهای روسیه،ایران،قزاقستان،آذربایجان،ترکمنستان در حوزه کاسپین به وجود آورده است.

این دریاچه از جهات  مختلف برای کشور ایران و حفظ منافع ملی اهمیت دارد و منطقه گیلان بخش مهمی از سرزمین ایران است که دارای اهمیت بسیاری از جمله قطب کشاورزی بودن، ماهیگیری و بحث ترانزیتی و همجواری با کشورهای آذربایجان از طریق زمینی و همسایگی با کشورهای حوزه کاسپین (آسیای مرکزی و قفقاز) از طریق دریا می­باشد. کشورهای جدید حوزه کاسپین برای توسعه اقتصادی نیاز بسیار زیادی به بهره­برداری از منبع هیدروکربری خود دارند و تلاش طبیعی کسانی در سطح جهان که از ادامه حیات آنان به طور مستقیم و غیرمستقیم بستگی به بهره­برداری از منابع انرژی مزبور دارد، شرایطی را فراهم آورده که نمی­توان بهره­برداری از منابع انرژی این حوزه را کنار گذاشت. در مقابل بخش قابل توجهی از فعالیت­های مرتبط با گردشگری در استان گیلان به حفظ منابع زیست محیطی و ارتباطی و امنیتی این دریاچه بستگی دارد.

استان گیلان به عنوان یکی از استان‌های جمهوری اسلامی ایران که در ساحل دریاچه کاسپین قرار گرفته ضمن برخورداری از موقعیت ژئوپلیتیک، یکی از مراکز مهم مبادلات تجاری حوزه مورد مطالعه می‌‌باشد.این استان، با دارا بودن توانمندیهای بالفعل و بالقوه از جمله بنادر مهم انزلی و آستارا و در درجه دوم بنادر کیاشهر و چمخاله و عبور کریدور شمال – جنوب «نوستراک» از استان و امکانات جاذبه‌های توریستی انسانی و ذخایر آبزی و معدنی و … می‌تواند با استراتژی صحیح، نقش کلیدی حوزه کاسپین ایفاء نماید.

با توجه به نقش این دریاچه در ارتباط استان گیلان با کشورهای ساحلی در زمینه های مختلف نگارنده دراین پایان نامه سعی دارد تا مولفه های تاثیر گذار بر مناسبات ژئوپلیتیک استان گیلان با کشورهای ساحلی را تیببن و شناسایی نماید.

1-2-سوال تحقیق

عوامل تاثیرگذار بر مناسبات ژئوپلیتیکگیلان با کشورهای حوزه کاسپین کدامند؟

1-3-فرضیه

• موقعیت جغرافیایی می تواند بر مناسبات ژئوپلیتیکگیلانبا کشورهای حوزه کاسپین تاثیر گذار باشد.

• توان مندی های ژئواکونومیک می تواند بر مناسبات ژئوپلیتیکگیلان با کشورهای حوزه کاسپین تاثیر گذار باشد.

1-4- ضرورت و اهمیت تحقیق

اهمیت دریاچه کاسپین از نظر ژئواکونومی و ایجاد همگرایی میانگیلان و کشورهای منطقه از طریق دریاچه کاسپین،نگارنده را بر آن داشت تا به تحلیل مولفه های تاثیرگذار بر مناسبات ژئوپلیتیک استان گیلان با کشورهای حوزه کاسپین بپردازد.

1-5-اهداف تحقیق

1. تحلیل عوامل تاثیرگذار بر مناسباتژئوپلیتیکگیلان با کشورهای حوزه کاسپین.

2. شناسایی عوامل تاثیرگذار برمناسباتژئوپلیتیکگیلانبا کشورهای حوزه کاسپین.

3. تعیین چشم انداز روابط ژئوپلیتیکگیلان با کشورهای حوزه کاسپین.