دانلود پروژه:بررسي تصوير پيامبر(ص) در اشعار قرن هفتم با تكيه برآثار (مولوی، عطار، عراقی، کمال الدین اسماعیل اصفهانی)                     

تعداد 169صفحه در فایل word

بررسي تصوير پيامبر(ص) در اشعار قرن هفتم با تكيه برآثار (مولوی، عطار، عراقی، کمال الدین اسماعیل اصفهانی)                 

مقدمه

    « زمانی که شعر فارسی روی به شکفتن نهاد و کم کم رنگ و بو و طراوت گرفت،بیش از سه قرن می گذشت که ایرانیان با دین اسلام و کتاب آسمانی قرآن آشنا شده بودند.این زمان کافی بود تا همراه با فرهنگ اسلامی،داستان پیامبران نیز رفته رفته در ذهن اهل علم و بعد توسط آنان در اذهان بسیاری از مردم رسوخ کندو برخی از ذهنیات آنان را تشکیل دهد.شاعران درباری ،وقتی در اواخر قرن چهارم و قرن های پنجم و ششم هجری در ضمن قصاید خود و در کنار اساطیر ایرانی به داستان پیامبران اشاره می کردند ،اطمینان داشتند که مخاطبانشان مفهوم این ابیات را در می یابند».(پورنامداریان،1364: 7)

     «در ادبیات همواره آئینی پسندیده وجود داشته است که بر اساس آن شاعران بزرگ، پس از ستایش و حمد باریتعالی به نعت حضرت محمد (ص)،برترین مخلوقات و آخرین فرستاده خدامی پرداختند و از آن به منقبت یاد می کردند.با توجه به این که مدح و ثنا، بخش بزرگی از آثار منظوم شاعران را به خود اختصاص داده است، شاید بتوان گفت که بویژه در دوران گذشته،«مدح»، مهمترین موضوع در شعر فارسی بوده، که قرن ها دوام داشته است».(وزین پور،1374 :34)

     منقبت پیامبر(ص) در همه ی ادوار وجود داشته است ونخستین کسی که به منقبت ایشان پرداخت،حضرت ابوطالب می باشد ، مناقب بسیاری در شأن رسول خدا (ص) و فرزند پاک خویش امام علی (ص) سروده که در کتب شیعه و اهل سنت، نقل شده است.از جمله شیخ عبد الجلیل رازی قزوینی در کتاب ارزشمند «النّقض» می نویسد:»و ابوطالب معلوم است که او را اول تربیت کرد و در حالت بعثت، او را نصرت و تقویت کرد و چون از دنیا بیرون می شد فرزندان و برادران خود را بدین کلمات به نصرت حضرت محمد مصطفی (ص) وصیّت کرد.از جمله:

اوصی بِنَصرِ النَّبی الخَّیرِ مَشْهَدَهُ                                            عَلیّا ابنی و شَیخَ القومِ عبّاساً

وَحَمزَةَ الاَسدِ الحامی حَقیقتهُ                                              وجَعفَراً أن ْتَذودوا دونَهٌ النَاساً

کونوُ فِداءً لکُم نَفسی و ما مَلکَت                                        ونصرُ اَحمدَ دونَ الناسِ أتراساً

ومانند این ابیات و کلمات بسیار است.ابوطالب را که در نصرت و محبت اسلام و مصطفی (ص) گفته است که همه را دلالت و حجت است بر صفای ایمان و ثبوت اعتقاد او.»(عبدالجلیل رازی قزوینی ،1331،ص19)

     با گذشت زمان و بر اثر تغییرات سیاسی و اجتماعی در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری که به علت حمله اقوام بیگانه(مغول) پیش آمد، اوضاع ایران به کلی دگرگون شد و صلح و آرامش جای خود را به نا امنی و قتل و غارت داد . در این اوضاع مردم و اکثر عارفان شاعر به دنبال راهی برای دور شدن از عالم ماده و جسمانی و شرایط نابسامان آن بودند که با تاسیس مکتب عرفانی ابن عربی در قرن هفتم، این شرایط فراهم شد و در همین راستا اکثر عارفان سعی می کردند تا با تصویر گری متفاوتی از پیامبر (ص)  در اشعار خود به عنوان شخصیت والای عرفانی بپردازند و در شرایط پیش آمده و نابسامانی پس از حمله ی مغول،با دستگیری و توسل به ایشان،تسکینی بر آلام خویش نهند.

بررسي تصوير پيامبر(ص) در اشعار قرن هفتم با تكيه برآثار (مولوی، عطار، عراقی، کمال الدین اسماعیل اصفهانی)