دانلود: مقایسه تطبیقی تأثیرگذاری مؤلفه های ژئوپلتیک بر منطقه گرایی جمهوری اسلامی ایران

فهرست مطالب

عنوان

صفحه

چکیده………………………………………………………………………………………………………………………………..

1

فصل اول. کلیات تحقیق

1-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………….

3

1-2- بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………………….

4

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………………………………………………………………

7

1-4- سوال تحقیق………………………………………………………………………………………………………………

7

1-5- فرضیات تحقیق………………………………………………………………………………………………………….

8

1-6 – اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………………………

8

1-7- قلمرو تحقیق……………………………………………………………………………………………………………..

8

1-7-1-قلمرو زمانی تحقیق………………………………………………………………………………………………….

8

1-7-2- -قلمرو مکانی تحقیق……………………………………………………………………………………………..

9

1-7-3- قلمرو مو ضوعی تحقیق………………………………………………………………………………………….

9

1-8- پیشینه ی تحقیق…………………………………………………………………………………………………………

9

1-9- روش و ابزار گردآوری اطلاعات………………………………………………………………………………….

10

1-10- سازماندهی تحقیق…………………………………………………………………………………………………….

10

1-11- محدودیتهای تحقیق………………………………………………………………………………………………….

11

1-12- تعاریف واژگان تحقیق………………………………………………………………………………………………

11

1-12-1-منطقه گرایی………………………………………………………………………………………………………….

11

1-12-2- جمهوری اسلامی ایران………………………………………………………………………………………….

11

1-12-3- غرب اسیا……………………………………………………………………………………………………………

12

1-12-4- عوامل ژئوپولیتیک………………………………………………………………………………………………..

12

فصل دوم:ادبیات تحقیق

2-1- مفهوم منطقه………………………………………………………………………………………………………………

14

2-1-1- معیار جغرافیایی …………………………………………………………………………………………………….

14

2-1-2- معیار نظامی  سیاسی………………………………………………………………………………………………..

14

2-1-3- معیار اقتصادی ………………………………………………………………………………………………………

14

2-1-4- معیار مبادلات…………………………………………………………………………………………………………

15

2-2- دیدگاههای مختلف درمورد امنیت منطقه ای………………………………………………………………….

15

2-3- نگرش نوواقع گرایی…………………………………………………………………………………………………..

16

2-4- منطقه گرايي Regionalism ………………………………………………………………………………………..

17

2-5- تاریخچه منطقه گرایی…………………………………………………………………………………………………

19

2 – 5 – 1 منطقه گرایی به سه صورت تجلی می یابد………………………………………………………………

20

2-6- مفهوم قدرت منطقه ای………………………………………………………………………………………………..

22

2-6-1- نظم هژمونيك ……………………………………………………………………………………………………….

26

2-6-2- نظم موازنه اي ……………………………………………………………………………………………………….

26

2-6-3-نظم كنسرتي……………………………………………………………………………………………………………

26

2-6-4- نظم امنيت دسته جمعي……………………………………………………………………………………………

26

2-6-5- نظم جامعه امنيتي تكثرگرا………………………………………………………………………………………..

26

2-7- مفهوم منطقه‌گرایی در عصر جهانی شدن……………………………………………………………………….

27

2-8- مفهوم ژئوکالچر(geo  culture)………………………………………………………………………………..

30

2-9-مفهوم ژئوپولتیک……………………………………………………………………………………………………….

31

2-10-مفهوم ژئواکونومی……………………………………………………………………………………………………..

32

2-11-مفهوم قدرت و روابط بين‏ الملل در قرن بيست و يكم……………………………………………………

33

2-12- همگرایی و واگرایی………………………………………………………………………………………………….

34

2-13- همگرایی منطقه ای……………………………………………………………………………………………………

35

2-14- درجات همگرایی……………………………………………………………………………………………………..

37

2-14-1- مشترک المنافع……………………………………………………………………………………………………..

37

2-14-2- کنفدراسیون…………………………………………………………………………………………………………

37

2-14-3- فدراسیون…………………………………………………………………………………………………………….

38

2-14-4- اتحادیه………………………………………………………………………………………………………………..

38

2-15- سازمان منطقه ای………………………………………………………………………………………………………

38

2-16- سازمانهای بین المللی………………………………………………………………………………………………..

39

2-16-1- تعریف سازمانهای بین المللی ……………………………………………………………………………….

39

2-16-2- ویژگیهای سازمانهای بین المللی ……………………………………………………………………………

39

2-17- شخصیت بین المللی سازمانهای بین المللی …………………………………………………………………

40

2-18- آثار حقوقی کسب شخصیت بین المللی سازمانها………………………………………………………….

40

2-19- صلاحیت سازمانهای بین المللی…………………………………………………………………………………

40

2-19-1- صلاحیت تصریح شده سازمانهای بین المللی…………………………………………………………..

40

2-19-2- صلاحیت ضمنـِی سازمانهای بین المللی………………………………………………………………….

40

2-19-3- طریق استخراج صلاحیت ضمنی سازمانهای بین المللی……………………………………………..

41

2-20- عضویت در سازمانهای بین الملل ………………………………………………………………………………

41

2-20-1- وضعیت عضویت دولتها سازمانهای بین المللی…………………………………………………………

41

2-20-2- مزایا و مصونیت های سازمانهای بین المللی ……………………………………………………………

41

2-21- طبقه بندی سازمانهای بین المللی………………………………………………………………………………..

42

2 – 21 – 1 – از نظر جغرافیا……………………………………………………………………………………………….

42

2 – 21 – 2 – از نظر اهداف………………………………………………………………………………………………..

42

2 – 21 – 3 از نظر اختیارات………………………………………………………………………………………………..

42

2 – 21 – 4 از نظر نوع اعضاء………………………………………………………………………………………………

42

2-22-تقسیم بندی سازمانهای جهانی به سازمان ملل از نظر تخصصی……………………………………….

42

2-23- سازمانهای خارج از سازمان ملل ………………………………………………………………………………..

42

2-24- سازمانهای غیر دولتی………………………………………………………………………………………………..

43

2-25- طبقه‌بندي سازمان‌هاي بين‌المللي…………………………………………………………………………………

43

2-25-1- سازمان‌هاي بين‌المللي بين‌الدولي…………………………………………………………………………….

43

2-25-2- سازمان‌هاي بين‌المللي غير دولتي…………………………………………………………………………….

44

2-26- طبقه‌بندي سازمان‌هاي بين‌المللي بر اساس تعداد اعضا…………………………………………………..

48

2-26-1- سازمان‌هاي بين‌المللي جهاني…………………………………………………………………………………

48

2- 26-2- سازمان‌هاي بين‌المللي منطقه‌اي……………………………………………………………………………..

48

2-27- اقسام سازمان‌هاي بين‌المللي منطقه‌اي………………………………………………………………………….

49

2-27-1- سازمان‌هاي منطقه‌اي باز………………………………………………………………………………………..

49

2-27-2- سازمان‌هاي منطقه‌اي نيمه باز يا نيمه بسته………………………………………………………………..

49

2-27-3- سازمان‌هاي منطقه‌اي بسته……………………………………………………………………………………..

49

2-28- طبقه‌بندي سازمان‌هاي بين‌المللي بر اساس نوع فعاليت…………………………………………………..

50

2-28-1- سازمان‌هاي بين‌المللي با صلاحيت عام …………………………………………………………………..

50

2-28-2- سازمان‌هاي بين‌المللي با صلاحيت خاص ……………………………………………………………….

50

2-29- طبقه‌بندي سازمان‌هاي بين‌المللي بر اساس هدف…………………………………………………………..

50

2-29-1- سازمانهاي بين‌المللي با هدف همكاري……………………………………………………………………

50

2-29-2- سازمانهاي بين‌المللي با هدف وحدت (فراملي يا فوق‌ملي)…………………………………………

51

2-29-3- شخصيت حقوقي سازمان‌هاي بين‌المللي………………………………………………………………….

51

2-30- سطوح نظام بین الملل……………………………………………………………………………………………….

55

2-30-1- سطح نظام جهانی…………………………………………………………………………………………………

55

2- 30-2-سطح نظام مسلط………………………………………………………………………………………………….

55

2-30-3- سطح نظام­های منطقه­ای…………………………………………………………………………………………

55

2-31- انواع نظام های بین المللی………………………………………………………………………………………….

55

2-32-جایگاه جمعیت در ژئوپلیتیک……………………………………………………………………………………..

56

2-33-عوامل فرهنگی تاثیر گذار بر روابط بین الملل منطقه ای…………………………………………………..

57

فصل سوم :مواد و روش ها

3-1- محیط شناسی تحقیق…………………………………………………………………………………………………..

60

3-1-1- موقعییت ژئوپلیتیک ایران…………………………………………………………………………………………

60

3-2- حوزه هاي ژئوپليتيك و ژئواكونوميكي مجاور ايران ……………………………………………………….

65

3-2-1-حوزه ژئوپليتيك درياي خزر……………………………………………………………………………………..

65

3-2-2- حوزه ژئوپليتيك خليج فارس…………………………………………………………………………………..

65

3- 2-3- حوزه ژئوپليتيك قفقاز آناتولي ……………………………………………………………………………….

65

3-2-4- حوزه ژئوپليتيك درياي عمان و اقيانوس هند……………………………………………………………..

65

3-2-5- حوزه ژئوپليتيك فلات ايران…………………………………………………………………………………….

65

3-2-6-  حوزه ژئوپليتيك آسياي مركزي ………………………………………………………………………………

65

3-3- عناصر ژئوپلتیک  تاثیرگذار بر سیاست منطقه گرائی جمهوری اسلامی ایران……………………….

66

3-3-1- جغرافياي طبيعي ……………………………………………………………………………………………………

66

3-3-2-  ژئوكالچر ایران و تاثیر آن در منطقه(ژئوپليتيك فرهنگي)…………………………………………….

67

3-3-3- ژئواكونومی ایران و نقش آن در منطقه ……………………………………………………………………..

68

3-3-4- جایگاه هیرو پولیتیک………………………………………………………………………………………………

71

3-4- عوامل اجتماعی………………………………………………………………………………………………………….

72

3-4-1- قوميّت………………………………………………………………………………………………………………….

72

3-4-2- ساختار قومي و توزيع فضايي جمعيت در ايران………………………………………………………….

73

3-4-2-1- ايلات بلوچه……………………………………………………………………………………………………..

74

3-4-2-2- طوايف براهوئي………………………………………………………………………………………………….

74

3-4-2-3- اقوام ترك………………………………………………………………………………………………………….

74

3-4-2-4- كردها……………………………………………………………………………………………………………….

74

3-4-2-5- لرها و لك ها…………………………………………………………………………………………………….

75

3-4-2-6- ايلات عرب……………………………………………………………………………………………………….

75

3-5-آذري ها……………………………………………………………………………………………………………………..

75

3-6-كردها…………………………………………………………………………………………………………………………

76

3-7-عرب ها……………………………………………………………………………………………………………………..

78

3-8-بلوچ ها………………………………………………………………………………………………………………………

79

3-9-ترکمن ها………………………………………………………………………………………………………………….

79

3-10- تهديدات ناشي از تنوع و تعدد قومي…………………………………………………………………………..

81

3-10-1- منازعات قومي……………………………………………………………………………………………………..

81

3-11- نيروهاي همگرايي…………………………………………………………………………………………………….

82

3-11-1 دفاع وحراست از تماميت ارضي………………………………………………………………………………

82

3-12- فرصت هاي ناشي از تنوع قومي…………………………………………………………………………………

83

3-12-1- تعدد قومي يا تکثر فرهنگي……………………………………………………………………………………

83

3-12-2- تنوع قومي و توسعه حوزه تأثير ملي……………………………………………………………………….

84

3-12-3- تنوع قومي عامل توزيع فضايي جمعيت…………………………………………………………………..

85

3-12-4- تنوع قومي عامل رقابت بين اقوام……………………………………………………………………………

85

3-12-5- قوميت هاي فرامرزي و قابليت تعاملات اقتصادي…………………………………………………….

85

3-13-انطباق حوزه هاى ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک و جایگاه منطقه و ایران………………………….

86

3-14-قومیت و نژاد در غرب آسیا………………………………………………………………………………………..

88

3-15- جمعیت ایران در گذر زمان………………………………………………………………………………………..

88

3-16- زبان‌های ایران………………………………………………………………………………………………………….

90

3-17-آمارهای زبانی…………………………………………………………………………………………………………..

92

3-18- تمدن ایرانی و تكثر فرهنگی ……………………………………………………………………………………..

95

3-19- معرفی كوتاه قومیتهای مرزنشین ایران ومیزان مجانست اقوام کشورهای مجاور………………..

95

3-19-1- آذری ها …………………………………………………………………………………………………………….

95

3-19-2- كردها………………………………………………………………………………………………………………….

96

3-19-3- عرب ها………………………………………………………………………………………………………………

96

3-19-4- بلوچ ها……………………………………………………………………………………………………………….

97

3-19-5- تركمن ها…………………………………………………………………………………………………………….

98

3-20- مرزهای سیاسی ایران خشکی و آبی……………………………………………………………………………

98

3-21- ویژگی های قدرت منطقه ای……………………………………………………………………………………..

101

3-21-1- منابع قدرت…………………………………………………………………………………………………………

101

3-21-2- نفوذ در منطقه………………………………………………………………………………………………………

104

3-21-3-تاثیر گذاری منطقه ای…………………………………………………………………………………………….

107

3-21-4- پذیرش از سوی سایر دولت ها………………………………………………………………………………

108

3-22- موافقت نامه تجارت منطقه ای……………………………………………………………………………………

109

3-22-1- منافع موافقت‌نامه تجاري……………………………………………………………………………………….

109

3-22-2- «هزينه‌هاي» موافقت‌نامه تجاري………………………………………………………………………………

110

3-23- سودمندی تجارت آزاد با همسایگان و در منطقه…………………………………………………………..

111

3-24- منافع سیاسی- امنیتی تجارت آزاد با همسایگان…………………………………………………………….

113

3-25- روش هاي پژوهش در علوم رفتاري ………………………………………………………………………….

114

3-25-1 – دسته بندي روش هاي تحقيق بر اساس هدف…………………………………………………………

114

3-25-1-1- تحقيق بنيادي…………………………………………………………………………………………………..

114

3-25-1-2- تحقيق كاربردي………………………………………………………………………………………………..

114

3-26- دسته بندي روش هاي تحقيق بر اساس نحوه گردآوري داده ها………………………………………

114

3-26-1 – تحقيق توصيفي يا غير آزمايشي…………………………………………………………………………….

115

3-26-2- تحقيق پيمايشي (Survey Research)……………………………………………………………………..

115

3-26-2- 1- روش مقطعي (Cross Sectional)…………………………………………………………………….

115

3-26-2- 2- روش طولي (Longitudinal)……………………………………………………………………………

115

3-26-2- 3- روش دلفي (Delphi Technique)…………………………………………………………………….

115

3-27- تحقيق همبستگي (Correlational Research)……………………………………………………………..

115

3-27-1- همبستگي دو متغيري…………………………………………………………………………………………….

116

3-27-2- تحليل رگرسيون…………………………………………………………………………………………………..

116

3-27-3- تحليل کوواريانس…………………………………………………………………………………………………

116

3-28- تحقيق پس رويدادي (Ex-Post Facto)……………………………………………………………………

116

3-29- تحقيق آزمايشي………………………………………………………………………………………………………..

116

3-30- روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………

117

3-31- متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………

3-31-1- متغیر مستقل………………………………………………………………………………………………………..

3-31-2-متغیروابسته…………………………………………………………………………………………………………..

فصل چهارم:یافته های تحقیق

  117

  117

  117

4-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………….

120

4-2- تجارب همگرايي……………………………………………………………………………………………………….

124

4-2-1-همگرايي در اروپاي غربي…………………………………………………………………………………………

124

4-2-2- همگرايي در آسياي جنوب شرقي……………………………………………………………………………..

125

4-3- اهمیت جغرافیای ایران در منطقه غرب آسیا……………………………………………………………………

125

4-4- ایران پل منطقه ای………………………………………………………………………………………………………

126

4-5- ایران منطقه ای در گذر زمان………………………………………………………………………………………..

128

4-6- غرب آسیا و نقش جغرافيايي ايران در منطقه………………………………………………………………….

129

4-7- جايگاه استراتژيك و ژئواكونوميك ايران………………………………………………………………………..

133

4-7-1- موقعیت ژئوپلیتیک ایران در منطقه غرب آسیا و جهان بعد از 11 سپتامبر ………………………

136

4-8- دلایل اهمیت ژئواستراتژیک ایران در قرن 21 (هارتلند انرژی)………………………………………….

141

4-9- نظریه بیضی استراتژیک جفری کمپ…………………………………………………………………………….

143

4-10- هلال خصیب…………………………………………………………………………………………………………..

144

4-11- اهمیت ژئوکالچر ایران………………………………………………………………………………………………

144

4-12-تحلیل وضعیت جهان اسلام………………………………………………………………………………………..

145

4-12-1-ریملند شیعی و نقش جمهوری اسلامی ایران در تمدن اسلامی……………………………………

145

4-13- بیداری اسلامی، و تغییر ژئوپلیتیک منطقه…………………………………………………………………….

147

4-13-1- سقوط صدام………………………………………………………………………………………………………..

147

4-13-2- جنگ سی و سه روزه……………………………………………………………………………………………

147

4-13-3- انقلاب در کشورهای عربی……………………………………………………………………………………

148

4-13-4- سناریوهای مربوط به “میدان نبرد تمدنی”……………………………………………………………….

149

4-14- سناریوی “ایران به مثابه قدرت مسلط منطقه ای”(ژئوکالچر)………………………………………….

150

4-15- اكو (ECO)……………………………………………………………………………………………………………..

150

4-16-زمينه‌هاي همگرايي اقتصادي در اكو……………………………………………………………………………..

151

4-16-1- مشابهت نظامهاي اقتصادي…………………………………………………………………………………….

151

4-16-2- مكمّل بودن اقتصاد کشورهاي منطقه اكو………………………………………………………………….

152

4-16-3- الگوي تجارت خارجي كشورها……………………………………………………………………………..

152

4-17- بازار مشترك اسلامي خاورميانه………………………………………………………………………………….

154

4-17-1- زمينه ها………………………………………………………………………………………………………………

154

4-17-1-1- منابع و ذخاير…………………………………………………………………………………………………..

154

4-17-1-2-بازار منطقه اي خاورميانه و آسياي مركزي…………………………………………………………….

154

4-17-1-3- راههاي ارتباطي و حمل و نقل…………………………………………………………………………..

154

4-17-2- مراحل تشكيل بازار مشترك اسلامي در خاورميانه…………………………………………………….

154

4-17-3- مزاياي ايجاد بازار مشترك اسلامي در غرب آسیا………………………………………………………

154

4-18- بررسی موقعیت و چالش ها ی ژئوپلتیک درایران و غرب آسیا……………………………………….

155

4-19- موانع  همگرایى جمهوری اسلامی ایران در غرب آسیا و جهان اسلام……………………………..

161

 4-19-1- استبداد داخلى…………………………………………………………………………………………………….

161

4-20- اختلافات سیاسى……………………………………………………………………………………………………..

162

4-21- ملى‌گرایی افراطی……………………………………………………………………………………………………..

163

4-22- رقابت‌ به‌جای همکاری……………………………………………………………………………………………..

164

4-23- بى‌ثباتى سیاسى………………………………………………………………………………………………………..

165

4-24- استعمار خارجی……………………………………………………………………………………………………….

166

4-25- صهیونیسم……………………………………………………………………………………………………………….

167

فصل پنجم:تجزیه و تحلیل،ارزیابی فرضیه و نتیجه گیری

5-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………….

169

5-2- ارزیابی فرضیه تحقیق………………………………………………………………………………………………….

170

5-2-1- ارزیابی فرضیه اول………………………………………………………………………………………………….

170

5-2-2- ارزیابی فرضیه دوم…………………………………………………………………………………………………

171

5-3- نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………….

173

5-4- پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………

175

5-4-1- پیشنهادات نظری…………………………………………………………………………………………………….

175

5-4-2- پیشنهادات کاربردی………………………………………………………………………………………………..

179

5-5- مقایسه دو تحقیق……………………………………………………………………………………………………….

179

منابع وماخذ

منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………………………..

182

منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………..

185

منابع اینترنتی……………………………………………………………………………………………………………………….

188

چکیده انگلیسی (Absract) ……………………………………………………………………………………………….

189

فهرست جداول

عنوان

صفحه

3-1- نتایج سرشماری جمعیت1390…………………………………………………………………………………..

89

3 -2- شاخصهای جمعیتی سال 1390…………………………………………………………………………………

90

3-3- ترکیب زبانی مردم ایران2008……………………………………………………………………………………

92

3-4- ترکیب زبانی مردم ایران2006……………………………………………………………………………………

93

3-5- جمعیت استانهای ایران بر پایه سرشماری سال‌های ۱۳۸۵‏، برآورد سال ۱۳۸۹‏و ۱۳۹۰ خورشید…….

94

فهرست نمودارها

عنوان

صفحه

2-1 – سهم جمعیتی هر یک از مناطق جغرافیایی دنیا از کل جمعیت دنیا………………………………….

57

3-1- تولیدات نفتی جهان…………………………………………………………………………………………………..

70

3-2- منابع تامین کننده انرژی جهان…………………………………………………………………………………….

70

3-3- الگوی مصرف انرژی های اولیه در مناطق مختلف…………………………………………………………

71

فهرست تصاویر

عنوان

صفحه

2 – 1 – فرآیندهای همگرایی وواگرایی………………………………………………………………………………….

34

3-1- نقشه سیاسی جمهوری اسلامی ایران ……………………………………………………………………………

61

3 – 2 – نقشه سیاسی آسیا……………………………………………………………………………………………………

62

3-3- نقشه سیاسی جهان……………………………………………………………………………………………………..

63

3-4- نقشه کشورهای غرب آسیا…………………………………………………………………………………………..

64

3 -5- نقشه جغرافیای طبیعی ایران و غرب آسیا……………………………………………………………………..

67

3-6-  مسیرهای اصلی حمل و نقل  دریایی و زمین………………………………………………………………..

69

3-7- نقشه رودخانه های منطقه…………………………………………………………………………………………….

72

3-8 – محل سکونت اعراب  در منطقه غرب آسیا……………………………………………………………………

99

3-9- محل سکونت فارس ها در منطقه غرب آسیا………………………………………………………………….

100

3-10- محل سکونت ترک زبانها در منطقه غرب آسیا……………………………………………………………..

100

3-11- محل سکونت کردها در منطقه غرب آسیا…………………………………………………………………….

101

فهرست عکسها

عنوان

صفحه

3-1- جاده پایانه رازی خوی – ایران – ترکیه………………………………………………………………………

98