دانلود :بررسي تحولات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و فرهنگی بندر لنگه ا ز تشکيل حکومت صفويه تا پايان حکومت پهلوي (1357 ه.ش– 880 ه.ش )

…………………………………………………………………………………………………………………………………3

1-6-1 منابع تاريخي …………………………………………………………………………………………………………………………………….3

1-6-1-1- سرزمین های شمالی پیرامون خلیج فارس………………………………………………………………………………………4

1-6-1-2- تاریخ جهانگیریه…………………………………………………………………………………………………………………………..4

1-6-1-3- تاريخ بنادر و جزاير خليج فارس ………………………………………………………………………………………………..5

1-6-2- سفرنامه­ها ……………………………………………………………………………………………………………………………………….5

1-6-2-1 سفرنامه سرپرسی سایکس……………………………………………………………………………………………………………5

1-6-2-2- سفرنامه سدید…………………………………………………………………………………………………………………………….6

1-6-3- اسناد ………………………………………………………………………………………………………………………………………………6 

1-6-4- منابع جديد ……………………………………………………………………………………………………………………………………6

1-6-4-1- تاریخ لنجه………………………………………………………………………………………………………………………………….6

1-6-4-2- بندرلنگه در ساحل خلیج فارس   …………………………………………………………………………………………… 7

فصل دوم : موقعيت جغرافيايي بندر لنگه  

2-1- جغرافياي طبيعي ………………………………………………………………………………………………………………………………8

2-1-1- مشخصات جغرافيايي ……………………………………………………………………………………………………………………8

2-1-2- ناهمواري ها بندر لنگه…………………………………………………………………………………………………………………..9

2-1-3- آب و هوا ……………………………………………………………………………………………………………………………………….10

2-1-4-  رود ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………11

2-1-5- پوشش گياهي ……………………………………………………………………………………………………………………………….11

2-1-5-1- درختان……………………………………………………………………………………………………………………………………. 11

2-1-5-2- گیاهان دارویی…………………………………………………………………………………………………………………………..12

2-1-6- پوشش جانوري ……………………………………………………………………………………………………………………………..13

2-1-7- راه های ارتباطي………………………………………………………………………………………………………………..14

2-2- جغرافياي انسانی………………………………………………………………………………………………………………………………..14

2-2-1- جمعيت………………………………………………………………………………………………………………………………………….14

2-2-1-1- محلات بندرلنگه……………………………………………………………………………………………………………………….15

2-2-2- زبان………………………………………………………………………………………………………………………………………………..16

2-2-3- نژاد…………………………………………………………………………………………………………………………………………………17

2-2-4- دین و مذهب…………………………………………………………………………………………………………………………………17

2-2-5- خوراک…………………………………………………………………………………………………………………………………………..17

2-2-6- پوشاک…………………………………………………………………………………………………………………………………………..17

2-3- جغرافياي اقتصادي……………………………………………………………………………………………………………………………18

2-3-1-  صیادی…………………………………………………………………………………………………………………………………………18

2-3-1-1- ماهی گیری………………………………………………………………………………………………………………………………18

2-3-1-2- صید مروارید……………………………………………………………………………………………………………………………18

2-3-1-3- صدف………………………………………………………………………………………………………………………………………18

2-3-2- معادن…………………………………………………………………………………………………………………………………………..19

2-3-3- صنایع…………………………………………………………………………………………………………………………………………..19

2-3-4- هنرهای دستی……………………………………………………………………………………………………………………………19

2-3-5-کشاورزی……………………………………………………………………………………………………………………………………..20

2-3-6- دامداری………………………………………………………………………………………………………………………………………20

2-3-7- بازرگانی………………………………………………………………………………………………………………………………………20

2-4- جغرافياي تاريخي ………………………………………………………………………………………………………………………..21

2-4-1- پیشینه تاریخی…………………………………………………………………………………………………………………………..21

2-4-2- وجه تسميه­ي ……………………………………………………………………………………………………………………………21

فصل سوم: تحولات سياسي بندر لنگه

3-1- بخش اول: دوره صفویه تا پایان زندیه……………………………………………………………………………………………….24

3-1-1- تشکیل دولت صفويه…………………………………………………………………………………………………………………….24

3-1-2- حضور استعمارگران پرتغالی در خلیج فارس………………………………………………………………………………..25

3-1-3- پایان حضور پرتغالی ها در خلیج فارس……………………………………………………………………………………….28

3-1-4- حضور هلندی ها در بندر لنگه……………………………………………………………………………………………………..30

3-1-5- حمله خوارج به بندر لنگه و توابع آن……………………………………………………………………………………………30

3-1-6- سقوط دولت صفویه و آغاز حملات جواسم به سواحل ایران……………………………………………………….31

3-1-6-1- جواسم و تلاش آنها برای استقرار در سواحل ایران و بندر لنگه…………………………………………….31

3-1-7- پادشاهی نادر……………………………………………………………………………………………………………………………….33

3-1-8- کشته شدن نادر و حملات مجدد جواسم به سواحل ایران…………………………………………………………33

3-3- بندر لنگه در دوره­ي زنديه ……………………………………………………………………………………………………………….34

3-2- بخش دوم : از پایان زندیه تا انقلاب مشروطه………………………………………………………………………………….34

3-2-1- استقرار جواسم در بندر لنگه و توابع……………………………………………………………………………………………34

3-2-2- تثبیت حاکمیت جواسم بر بندر لنگه و آغاز تحرکات انگلیسی ها در این بندر…………………………..36

3-2-3- اخراج جواسم از بندر لنگه……………………………………………………………………………………………………………43

3-2-4- حاکمان بندرلنگه از اخراج جواسم تا سال 1316 ه . ق……………………………………………………………..45

3-2-5- تلاش نافرجام جواسم برای حکومت مجدد بر بندرلنگه………………………………………………………………45

3-3- بخش سوم: تحولات بندرلنگه از انفلاب مشروطیت تا سقوط  دولت قاجاریه…………………………………46

3-3-1- مردم بندرلنگه و انقلاب مشروطه…………………………………………………………………………………………………47

3-3-1-1- اغتشاشات در لار و جنوب ایران و تاثیر آن بر بندرلنگه………………………………………………………….48

3-3-1-2- انجمن های محلی مشروطه خواهان………………………………………………………………………………………..52

3-3-2- جنگ جهانی اول و تاثیرات آن بر بندرلنگه…………………………………………………………………………………53

3-4- بخش چهارم: انقراض قاجاریه و روی کار آمدن رضا شاه پهلوی……………………………………………………..54

3-4-1- جنگ جهانی دوم……………………………………………………………………………………………………………………………..58

3-4-2- حکومت محمد رضا شاه پهلوی……………………………………………………………………………………………………….58

3-4-2-1- نا امنی در جنوب ایران و بندر لنگه……………………………………………………………………………………………58

  فصل چهارم: تحولات اجتماعي و فرهنگي بندر لنگه

4-1- بخش اول: دین و مذهب در بندرلنگه……………………………………………………………………………………………..60

4-1-1- دین اسلام…………………………………………………………………………………………………………………………………….60

4-1-1-1- اهل سنت………………………………………………………………………………………………………………………………..60

4-1-1-2- تشیع……………………………………………………………………………………………………………………     …………..61

4-1-2- فرق غیر اسلامی…………………………………………………………………………………………………………………………62

4-1-2-1- زرتشتی………………………………………………………………………………………………………………………………….62

4-1-2-2- یهود………………………………………………………………………………………………………………………………………..62

4-1-2-3- هندوها…………………………………………………………………………………………………………………………………….62

4-1-2-4- مسیحیان…………………………………………………………………………………………………………………………………62

4-2- بخش دوم: آداب و رسوم………………………………………………………………………………………………………………….63

4-2-1- آداب و رسوم مذهبی…………………………………………………………………………………………………………………..63

4-2-1-1- عید قربان………………………………………………………………………………………………………………………………..63

4-2-1-2- جشن استقبال از حاجیان……………………………………………………………………………………………………….64

4-2-1-3- آداب و رسوم در ماه رمضان…………………………………………………………………………………………………….64

4-2-1-3-1- خواندن نماز تراویح……………………………………………………………………………………………………………..64

4-2-1-3-2- مراسم ویژه شهادت حضرت علی (ع)………………………………………………………………………………….65

4-2-1-3-3- خواندن نماز تهجد یا قیام الیل…………………………………………………………………………………………..65

4-2-1-3-4- خیر شب 27 رمضان…………………………………………………………………………………………………………. 65

4-2-1-4- عید فطر……………………………………………………………………………………………………………………………………65

4-2-1-5- گرفتن روزه بعد از پایان ماه مبارک رمضان……………………………………………………………………………66

4-2-1-6- خیرات………………………………………………………………………………………………………………………………………66

4-2-1-6-1- جشن روز پانزدهم شعبان (جشن نومه یا نیمه)………………………………………………………………..66

4-2-1-6-2- خیر روز هشتم ذی الحجه…………………………………………………………………………………………………66

4-2-1-6-3- خیر معراج (شب 26 رجب)……………………………………………………………………………………………….67

4-2-1-7- مولود خوانی…………………………………………………………………………………………………………………………….67

4-2-1-8- عاشورا در بندرلنگه………………………………………………………………………………………………………………….67

4-2-1-9- آئین ها و مراسم های ویژه به مناسبت تولد و مرگ ائمه و بزرگان دینی……………………………..68

4-2-2- آداب و رسوم محلی……………………………………………………………………………………………………………………..68

4-2-2-1- مراسم ختنه سوران ………………………………………………………………………………………………………………..69

4-2-3- آداب و رسوم  ملی………………………………………………………………………………………………………………………69

4-2-3-1- جشن چهارشنبه سوری………………………………………………………………………………………………………….69

4-2-3-2-  خانه تکانی……………………………………………………………………………………………………………………………..69

4-2-3-3- تحویل سال……………………………………………………………………………………………………………………………..70

4-2-3-4- سیزده بدر………………………………………………………………………………………………………………………………..70

4-2-4- ضرب المثل ها……………………………………………………………………………………………………………………………..70

4-2-5- تقویم های رایج در بندرلنگه………………………………………………………………………………………………………..72

4-2-5-1- تقویم هجری قمری ………………………………………………………………………………………………………………..72

4-2-5-1-1- کاربرد تقویم هجری قمری………………………………………………………………………………………………….72

4-2-5-2- تقویم هجری شمسی………………………………………………………………………………………………………………..73

4-2-5-2-1- کاربرد تقویم هجری شمسی……………………………………………………………………………………………….73

4-2-6- طب سنتی…………………………………………………………………………………………………………………………………… 73

4-2-7- زبان و گویش………………………………………………………………………………………………………………………………. 74

4-2-7-1- زبان فارسي……………………………………………………………………………………………………………………………….75

4-2-7-2- زبان عربی………………………………………………………………………………………………………………………………….76

4-3- بخش سوم: نهاد های آموزشی……………………………………………………………………………………………………………76

4-3-1- مکتب خانه در بندرلنگه………………………………………………………………………………………………………………..77

4-3-1-1- نقاط ضعف و قوت مکتب خانه ها……………………………………………………………………………………………..78

4-3-1-1-1- نقاط قوت مکتب خانه………………………………………………………………………………………………………….78

4-3-1- 1-2- نقاط ضعف مکتب خانه ها…………………………………………………………………………………………………..78

4-3-1- 2- مدارس در بندرلنگه…………………………………………………………………………………………………………………79

4-3-1- 2-1- مدارس علوم دینی………………………………………………………………………………………………………………79

4-3-1- 2-1-1- مدارس دینی اهل سنت………………………………………………………………………………………………….79

4-3-1- 2-1-1-1- مدرسه احمدیه……………………………………………………………………………………………………………79

4-3-1- 2-1-1-2- مدرسه رحمانیه بندر لنگه………………………………………………………………………………………….80

4-3-1- 2-1-2- مدارس علوم دینی تشیع………………………………………………………………………………………………..81

4-3-1- 2-1-2-1- مدرسه علوم دینی سید محمد عالم بحرینی…………………………………………………………….81

4-3-1- 2-2- مدارس عمومی غیر دینی بندرلنگه……………………………………………………………………………………82

4-3-1- 2-2-1- مدرسه انجمن…………………………………………………………………………………………………………………82

4-3-1- 2-2-2- مدرسه محمدیه…………………………………………………………………………………………………………….82

4-3-2- آموزش و پرورش بندرلنگه…………………………………………………………………………………………………………..84

4-4- بخش چهارم: مساجد و زیارتگاه ها…………………………………………………………………………………………………..84

4-4-1- مساجد شیعیان ……………………………………………………………………………………………………………………………85

4-4-2- مساجد اهل سنت…………………………………………………………………………………………………………………………85

4-4-3- مراکز زیارتی (آرامگاه ها)………………………………………………………………………………………………………………85

4-5- بخش پنجم: علماء و روحانیون و بزرگان علم و ادب در بندرلنگه…………………………………………………….86

4-5-1- علما و روحانیون…………………………………………………………………………………………………………………………….86

4-5-1-1- علماء و روحانیون شیعی ………………………………………………………………………………………………………….86

4-5-1-1-1- سید محمد عالم بحرینی………………………………………………………………………………………………………86

4-5-1-1-2- شیخ علی بن عبدالله محلاتی………………………………………………………………………………………………87

4-5-1-1-3- شیخ احمد سرحان……………………………………………………………………………………………………………….87

4-5-1-1-4- سید هاشم بحرانی………………………………………………………………………………………………………………..87

4-5-1-2- علماء و روحانیون معروف اهل تسنن در بندر لنگه………………………………………………………………….88

4-5-1-2-1- شیخ عبدالله صوفی………………………………………………………………………………………………………………88

4-5-1-2-2- سلطان العلماء شیخ عبدالرحمن خالدی……………………………………………………………………………..88

4-5-1-2-3- شیخ حسن بن عبدالله الرضوان……………………………………………………………………………………………90

4-5-1-2-4- شیخ محمد علی خالدی………………………………………………………………………………………………………90

4-5-1-2-5- شیخ قاسم قصاب…………………………………………………………………………………………………………………91

4-5-2- ادبا در بندرلنگه…………………………………………………………………………………………………………………………….92

4-5-2-1- عبدالرحمن فرامرزی………………………………………………………………………………………………………………..92

4-5-2-2- احمد فرامرزی………………………………………………………………………………………………………………………….93

4-5-2-3- عباس انجم روز……………………………………………………………………………………………………………………….93

4-5-3- شعرا در بندرلنگه…………………………………………………………………………………………………………………………94

4-5-3-1- شیخ عبدالرحمن خالدی………………………………………………………………………………………………………..94

4-5-3-2- سيد کامل کاملی…………………………………………………………………………………………………………………….94

4-5-3-3- شیخ عبدالواحد فرامرزی………………………………………………………………………………………………………..94

4-5-3-4- علی اکبر هاتف……………………………………………………………………………………………………………………….95

4-5-3-5- عباس انجم روز……………………………………………………………………………………………………………………….95

4-6- بخش ششم: آب، خوراک، مسكن و معماري……………………………………………………………………………………96

4-6-1- منابع تامین آب……………………………………………………………………………………………………………………………96

4-6-1-1- آب انبار……………………………………………………………………………………………………………………………………96

4-6-1-2- چاه…………………………………………………………………………………………………………………………………………..97

4-6-2- خوراک……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 98

4-6-2-1- نان……………………………………………………………………………………………………………………………………………98

4-6-2-2- تهیه انواع دسر…………………………………………………………………………………………………………………………98

4-6-2-3- صرف قهوه………………………………………………………………………………………………………………………………99

4-6-2-4- خرما………………………………………………………………………………………………………………………………………..99

4-6-2-4-1- خرمای خشک………………………………………………………………………………………………………………….100

4-6-2-4-2- کنگ شانه زده یا چنگال………………………………………………………………………………………………….100

4-6-2-4-3- شیره خرما……………………………………………………………………………………………………………………….100

4-6-2-4-4- خارک نارس…………………………………………………………………………………………………………………….100

4-6-3- مسکن و معماری………………………………………………………………………………………………………………………101

4-6-3-1- آثار باستانی و تاریخی………………………………………………………………………………………………………….102

4-6-3-1-1- قلعه تاریخی لشتان…………………………………………………………………………………………………………102

4-6-3-1-2- زیارت خضر……………………………………………………………………………………………………………………..102

 4-6-3-1-3- منازل……………………………………………………………………………………………………………………………..103

4-6-3-1-4- قلعه پرتغالی ها……………………………………………………………………………………………………………….103

4-6-3-1-5- کاروانسرای کنگ……………………………………………………………………………………………………………103

4-6-3-1-6- برکه ها و آب انبارها……………………………………………………………………………………………………….104

4-6-3-1-7- خرابه های معروف به تالار……………………………………………………………………………………………..104

4-6-3-1-8- مقسم های آب……………………………………………………………………………………………………………….105

4-6-3-1-9- مساجد…………………………………………………………………………………………………………………………….105

فصل پنجم: تحولات اقتصادي بندر لنگه

5-1- بخش اول:کشاورزی و دامداری…………………………………………………………………………………………………….107

5-1-1- کشاورزی…………………………………………………………………………………………………………………………………..107

5-1-1-1- نخل …………………………………………………………………………………………………………………………………….108

5-1-1-1-2- علل اساسی از بین رفتن نخیلات بندرلنگه ……………………………………………………. ……………110

5-1-2- دامداری …………………………………………………………………………………………………………………………….. ……110

5-2- بخش دوم: دریا نوردی……………………………………………………………………………………………………………………111

5-2-1- صید و تجارت مروارید ……………………………………………………………………………………………………………..111

5-2-1-1- علل رکود صید و تجارت مروارید………………………………………………………………………………………….113

5-3- بخش سوم: صنایع و معادن ………………………………………………………………………………………………………….114

5-3-1- صنایع ……………………………………………………………………………………………………………………………………….112

5-3-2- معادن…………………………………………………………………………………………………………………………………………118

5-4- بخش چهارم: تجارت………………………………………………………………………………………………………………………119

5-4-1- صادرات و واردات ……………………………………………………………………………………………………………………..119

5-4-1-1- صادرات ………………………………………………………………………………………………………………………………..120

5-4-1-1-1- صادرات بندرلنگه به امارت های حاشیه جنوبی خلیج فارس ………………………………………..121

5-4-1-2- واردات ………………………………………………………………………………………………………………………………….124

5-4-2- تجارت برده……………………………………………………………………………………………………………………………….127

5-4-3- علل اصلی رونق بازرگانی خارجی در بندرلنگه ……………………………………………………………………….128

5-4-3-1- بازار لنگه ……………………………………………………………………………………………………………………………..129

5-4-3-1-1- مهمترین بازار های لنگه ………………………………………………………………………………………………..130

5-4-3-2- کمپانی های خارجی در بندرلنگه ………………………………………………………………………………………130

5-4-3- عوامل رکود اقتصادی بندر لنگه ……………………………………………………………………………………………..132        

سخن آخر ………………………………………………………………………………………………………………………………………………134

پيوست­ها ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..136

منابع و ماخذ ……………………………………………………………………………………………………………. 158

       

فهرست جدول ها

عنوان                                                                                                                      صفحه

جدول 2-1- محلات بندرلنگه …………………………………………………………………………………………………………………… 15

جدول 4-1- اسامی ماه های سال هجری قمری در بندرلنگه …………………………………………………………………. 72

جدول 4-2- اسامی ماه های سال هجری شمسی در بندرلنگه ………………………………………………………………. 73

جدول 4-3- صرف فعل گفتن در لهجه بستکی ………………………………………………………………………………………. 75

جدول 4-4- صرف فعل گفتن در محله ی بلوکی ……………………………………………………………………………………. 76

جدول 4-5- آرامگاه های بندرلنگه ………………………………………………………………………………………………………….. 85

جدول 4-6- برکه های تاریخی آب در بندرلنگه ……………………………………………………………………………………… 104

جدول 5-1- باغ های بندرلنگه در گذشته ………………………………………………………………………………………………. 108

جدول 5-2- میزان محصولات خرما در بنادر و کرانه های دریای پارس ……………………………………………….. 109

جدول 5-3- تعداد تقریبی درختان نخل ………………………………………………………………………………………………… 109

جدول 5-4- کارگاه های کشتی سازی در بندرلنگه ………………………………………………………………………………. 117

جدول 5-5- میزان صادرات لنگه به کشورهای مختلف …………………………………………………………………………. 120

جدول 5-6- تجارت بنادر خلیج فارس در سال های 1313- 1321 ه.ق ……………………………………………… 122

جدول 5-7- صادرات ایران به انگلستان در سال 1307 ه.ق ………………………………………………………………….. 123

جدول 5-8- صادرات ایران در سال 1318 ه.ق ……………………………………………………………………………………… 123

جدول 5-9- اوضاع بازرگانی بنادر ایران در طول سال های 1333-1332 ه.ق ……………………………………. 123

جدول 5-10- واردات ایران از انگلستان در سال 1307 ه.ق …………………………………………………………………. 126

جدول 5-11- واردات انگلستان به ایران در سال 1307 ه.ق ………………………………………………………………… 126

جدول 5-12- واردات به ایران در سال 1318 ه.ق ………………………………………………………. 126

جدول 5-13- تجار معروف بندرلنگه در سال 1328 ه.ق ……………………………………………………………………… 128

جدول 5-14- اصناف لنگه در سال 1326 ه.ق ……………………………………………………………………………………… 130