تاثیر ماده آلی، پتاسیم و تنش رطوبتی بر کمیت و کیفیت پیاز و برخی خصوصیات فیزیکی خاک

فه فهرست

عنوان                                                                                                                           صفحه

فصل اول: کلیات………………………………………………………………………………………………….1-1-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………1 1-2- اهمیت و دلایل توجیهی انجام تحقیق……………………………………………………………………..3 1-3- اهداف……………………………………………………………………………………………………………..5    فصل دوم: مرور منابع…………………………………………………………………………………………..2-2-1- نقش آب در کشاورزی……………………………………………………………………………………….6 2-2- تنش­های گیاهی…………………………………………………………………………………………………6 2-3- تنش رطوبتی……………………………………………………………………………………………………..7 2-3-1- چگونگی پیدایش تنش رطوبتی………………………………………………………………………..7                  2 -3-2- تاثیر تنش رطوبتی در سطح سلولی……………………………………………………………………7          2-3-3- تاثیر تنش رطوبتی بر رشد گیاه………………………………………………………………………….7          2-3-4- تاثیر تنش رطوبتی بر ساختمان گیاه……………………………………………………………………8            2-3-5- تنش رطوبتی و جذب عناصر غذایی…………………………………………………………………..8              2-3-6-تنش رطوبتی و عملکرد محصول………………………………………………………………………..9          2-3-7- تاثیر تنش رطوبتی بر فتوسنتز…………………………………………………………………………….9        2-3-8- اثرات مفید تنش رطوبتی………………………………………………………………………………..10              2-3-9- مقاومت گیاهان به تنش………………………………………………………………………………….10    2-4-کود شیمیایی……………………………………………………………………………………………………10 2-5-کودهای آلی……………………………………………………………………………………………………11  2-6- تقسیم­بندی کودهای آلی……………………………………………………………………………………11        2-6-1-کود حیوانی…………………………………………………………………………………………………11        2-6-2- بقایای گیاهی……………………………………………………………………………………………….12           2-6-3-کود سبز………………………………………………………………………………………………………12 2-6-4-کمپوست…………………………………………………………………………………………………….13      2-7- مقایسه تاثیر کود آلی و کود شیمیایی…………………………………………………………………..13         2-8- تاثیر ماده آلی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه…………………………………………………….14 2-8-1- عملکرد………………………………………………………………………………………………………14         2-8-2-کیفیت گیاه و جذب عناصر غذایی توسط گیاه……………………………………………………15               2-9- تاثیر ماده آلی بر خواص شیمیایی خاک……………………………………………………………….15             2-9-1- عناصر غذایی خاک………………………………………………………………………………………15 2-9-2-کربن آلی خاک……………………………………………………………………………………………16             2-9-3- هدایت الکتریکی و pH خاک………………………………………………………………………..17              2-10- تاثیر ماده آلی بر خواص فیزیکی خاک………………………………………………………………17 2-10-1- ساختمان خاک………………………………………………………………………………………….17  2-10-2- تخلخل……………………………………………………………………………………………………..18          2-10-3- رطوبت خاک……………………………………………………………………………………………18                 2-10-4- وزن مخصوص ظاهری خاک……………………………………………………………………….19              2-10-5- سرعت نفوذ آب در خاک……………………………………………………………………………19               2-10-6- مقاومت خاکدانه………………………………………………………………………………………..20 2-11- ماده آلی و فرسایش خاک……………………………………………………………………………….20  2-12- ماده آلی و خاکهای شور و سدیمی……………………………………………………………………21  2-13- پتاسیم…………………………………………………………………………………………………………..21   2-14- مقدار پتاسیم خاک…………………………………………………………………………………………21   2-15- منابع پتاسیم خاک…………………………………………………………………………………………..22   2-16- اشکال پتاسیم در خاک……………………………………………………………………………………22  2-17- جذب پتاسیم توسط گیاهان………………………………………………………………………………22  2-18- نقش پتاسیم در گیاهان…………………………………………………………………………………….23 2-19- علائم کمبود پتاسیم در گیاهان………………………………………………………………………….23  2-20- پتاسیم و عملکرد محصول………………………………………………………………………………..24   2-21- پتاسیم و تنش رطوبتی……………………………………………………………………………………..24 فصل سوم: مواد و روشها………………………………………………………………………………………… 3-1- موقعیت محل آزمایش، اقلیم و شرایط آب و هوایی………………………………………………..26     3-2- روش اجرای آزمایش……………………………………………………………………………………….26   3-3- طرح آزمایشی…………………………………………………………………………………………………26   3-4- مشخصات خاک، آب و کود مورد آزمایش…………………………………………………………27 3-5- آماده سازی زمین و اجرای نقشه طرح…………………………………………………………………..28   3-6- عملیات کاشت و داشت…………………………………………………………………………………….29   3-7- بررسی صفات کمی………………………………………………………………………………………….30   3-8- اندازه گیری صفات کیفی پیاز…………………………………………………………………………….30   3-8-1- مواد جامد محلول کل……………………………………………………………………………………30  3-8-2- اسید آسکوربیک………………………………………………………………………………………….30   3-9- اندازه گیری عناصر معدنی در غده………………………………………………………………………30   3-9-1- اندازه گیری ازت کل به روش تیتراسیون بعد از تقطیر در غده……………………………….31  3-9-2- اندازه گیری فسفر در غده پیاز…………………………………………………………………………31  3-9-3- اندازه گیری پتاسیم در غده…………………………………………………………………………….32                  3-9-4- اندازه گیری عناصر میکرو در غده پیاز……………………………………………………………..32         3-10- تجزیه­های شیمیایی خاک………………………………………………………………………………..32   3-10-1- تعیین هدایت الکتریکی و pH خاک………………………………………………………………32   3-10-2- تعیین نسبت جذب سدیم (SAR)…………………………………………………………………..32   3-10-3- تعیین مقدار فسفر قابل جذب به­روش اولسن…………………………………………………….33   3-10-4- اندازه­گیری کربن آلی به­روش والکلی و بلاک………………………………………………..33   3-11- تجزیه­های فیزیکی خاک…………………………………………………………………………………34   3-11-1- اندازه­گیری درصد رطوبت اشباع خاک………………………………………………………….34   3-11-2- اندازه­گیری وزن مخصوص ظاهری خاک……………………………………………………….34   3-11-3- اندازه­گیری سرعت نفوذ آب در خاک…………………………………………………………..34   فصل چهارم: نتایج…………………………………………………………………………………....……………. 4-1- بررسی تجزیه و تحلیل نتایج صفات اندازه­گیری شده………………………………………………36   4-2- اثر ماده آلی، پتاسیم و تنش رطوبتی بر صفات کمی و درصد گل دهی غده پیاز…………..36   4-2-1- اثر ماده آلی بر عملکرد غده پیاز……………………………………………………………………..36   4-2-2- اثر ماده آلی بر متوسط وزن غده………………………………………………………………………38   4-2-3- اثر ماده آلی بر قطر گردن غده پیاز…………………………………………………………………..39   4-2-4- اثر ماده آلی بردرصد گلدهی (بولتینگ) بوته پیاز……………………………………………….39   4-2-5- اثر پتاسیم بر عملکرد غده پیاز…………………………………………………………………………40    4-2-6- اثر پتاسیم بر متوسط وزن و قطر گردن غده پیاز………………………………………………….41   4-2-7- اثر تنش بر عملکرد غده پیاز……………………………………………………………………………42   4-2-8- اثر تنش بر متوسط وزن غده پیاز……………………………………………………………………..43   4-2-9- اثر تنش بر قطر گردن غده پیاز………………………………………………………………………..43   4-2-10- اثر متقابل تیمار ماده آلی و پتاسیم بر متوسط وزن غده……………………………………….44 4-3- اثر ماده آلی، پتاسیم و تنش بر غلظت عناصر غذایی در غده پیاز………………………………..46   4-3-1- اثر ماده آلی بر درصد فسفر غده………………………………………………………………………46    4-3-2- اثر ماده آلی بر درصد پتاسیم غده…………………………………………………………………….47    4-3-3- اثر ماده آلی بر میزان روی غده………………………………………………………………………..48    4-3-4- اثر ماده آلی بر میزان منگنز غده………………………………………………………………………49 4-3-5- اثر ماده آلی بر میزان آهن و مس غده……………………………………………………………….50 4-3-6- اثر پتاسیم بر درصد فسفر و پتاسیم غده……………………………………………………………..50   4-3-7- اثر پتاسیم بر میزان منگنز غده………………………………………………………………………….51   4-3-8- اثر پتاسیم بر میزان روی، مس و آهن غده………………………………………………………….51 4-3-9- اثر تنش بر درصد فسفر غده……………………………………………………………………………52   4-3-10- اثر تنش بر درصد پتاسیم غده………………………………………………………………………..52   4-3-11- اثر تنش بر میزان روی غده……………………………………………………………………………53   4-3-12- اثر تنش بر میزان آهن غده……………………………………………………………………………53   4-3-13- اثر تنش بر میزان منگنز غده………………………………………………………………………….54   4-3-14- اثر تنش بر میزان مس غده……………………………………………………………………………55   4-3-15- اثر متقابل تنش و پتاسیم بر میزان مس غده……………………………………………………….56  4-3-16- اثر متقابل ماده آلی، تنش و پتاسیم بر میزان آهن غده…………………………………………57   4-4- اثر ماده آلی، پتاسیم و تنش بر خصوصیات کیفی غده پیاز………………………………………..58 4-4-1- اثر ماده آلی بر درصد پروتئین غده…………………………………………………………………..58   4-4-2- اثر ماده آلی بر مقدار اسید آسکوربیک و درصد مواد جامد محلول کل در غده پیاز….59 4  4-3- اثر پتاسیم بر میزان درصد مواد جامد محلول کل…………………………………………………60    4-4-4- اثر پتاسیم بر درصد پروتئین و مقدار اسید آسکوربیک غده…………………………………..60   4-4-5- اثر تنش بر درصد پروتئین غده………………………………………………………………………..61   4-4-6- اثر تنش بر درصد مواد جامد محلول کل…………………………………………………………..62   4-4-7- اثر تنش بر مقدار اسید آسکوربیک غده……………………………………………………………62   4-5- اثر ماده آلی، پتاسیم و تنش بر خصوصیات شیمیایی خاک……………………………………….64   4-5-1- اثر ماده آلی بر درصد کربن آلی خاک…………………………………………………………….65    4-5-2- اثر ماده آلی بر میزان فسفر قابل جذب خاک……………………………………………………..65    4-5-3- اثر ماده آلی بر EC خاک………………………………………………………………………………67   4-5-4- اثر ماده آلی بر pH خاک………………………………………………………………………………67   4-5-5- اثر ماده آلی بر SAR خاک……………………………………………………………………………68   4-5-6- اثر پتاسیم بر درصد کربن آلی و فسفر قابل جذب خاک………………………………………69    4-5-7- اثر پتاسیم بر EC خاک………………………………………………………………………………….69   4-5-8- اثر پتاسیم بر pH و SAR خاک………………………………………………………………………70   4-5-9- اثر تنش بر خصوصیات خاک…………………………………………………………………………70   4-6- اثر ماده آلی و پتاسیم بر خصوصیات فیزیکی خاک………………………………………………..71   4-6-1- اثر ماده آلی بر درصد رطوبت اشباع(SP)………………………………………………………….71    4-6-2- اثر ماده آلی بر وزن مخصوص ظاهری خاک…………………………………………………….72   4-6-3- اثر پتاسیم بر درصد رطوبت اشباع (SP) و وزن مخصوص ظاهری خاک…………………72   4-7- بررسی روند تغییرات زمانی شدت نفوذ آب در خاک……………………………………………..73    4-7-1- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ در تیمار بدون ماده آلی و فاقد کود پتاسیم……………..73   4-7-2- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ در تیمار بدون ماده آلی و دارای کود پتاسیم…………..74   4-7-3- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ در تیمار بقایای یونجه و فاقد کود پتاسیم………………. 75   4-7-4- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ در تیمار بقایای یونجه و دارای کود پتاسیم……………..75   4-7-5- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ در تیمار کود مرغی و فاقد کود پتاسیم…………………..76   4-7-6- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ در تیمار کود مرغی و دارای کود پتاسیم………………..77   4-7-7- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ در تیمارهای مختلف………………………………………….78 4-8- اثر ماده آلی بر شدت نفوذ نهایی آب در خاک………………………………………………………79   4-9- اثر پتاسیم بر شدت نفوذ نهایی آب در خاک…………………………………………………………80      4-10- همبستگی بین صفات………………………………………………………………………………………81 فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادات…………………………….………………………………………..    5-1- نتیجه­گیری………………………………………………………………………………………………………85  5-2- پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………….85 منابع……………………………………………………………………………………………………………………..87

رست

عنوان                                                                                                                               صفحه

فصل اول: کلیات………………………………………………………………………………………………….1-1-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………1 1-2- اهمیت و دلیل انجام تحقیق…………………………………………………………………………………..3 1-3- اهداف……………………………………………………………………………………………………………..5    1-4- فرضیات……………………………………………………………………………………………………………5  فصل دوم: مرور منابع………………………………………………………………………………………….2-2-1- نقش آب در کشاورزی……………………………………………………………………………………….6 2-2- تنش­های گیاهی…………………………………………………………………………………………………2 2-3- تنش رطوبتی……………………………………………………………………………………………………..2 2-3-1- چگونگی پیدایش تنش رطوبتی…………………………………………………………………………5                  2 -3-2- تاثیر تنش در سطح سلولی……………………………………………………………………………….5          2-3-3- تاثیر تنش رطوبتی بر رشد گیاه………………………………………………………………………….5          2-3-4- تاثیر تنش رطوبتی بر ساختمان گیاه……………………………………………………………………5            2-3-5- تنش رطوبتی و جذب عناصر غذایی…………………………………………………………………..5              2-3-6-تنش رطوبتی و عملکرد محصول………………………………………………………………………..5          2-3-7- تاثیر تنش رطوبتی بر فتوسنتز…………………………………………………………………………….5         2-3-8- اثرات مفید تنش رطوبتی………….

فهرست شکل­ها

عنوان                                                                                                          صفحه

شکل 3-1- نمایی از محل اجرای طرح و کرت بندی انجام شده………………………………………..28 شکل 3-2- نقشه طرح……………………………………………………………………………………………….29 شکل 3-3- رینگ مضاعف برای اندازه­گیری شدت نفوذ…………………………………………………35  شکل 4-1- تاثیر ماده آلی بر عملکرد غده پیاز……………………………………………………………….37 شکل 4-2- تاثیرماده آلی بر متوسط وزن غده………………………………………………………………..38 شکل 4-3- تاثیر ماده آلی بر قطر گردن پیاز………………………………………………………………….39  شکل 4-4- تاثیر ماده آلی بر درصد بولتینگ پیاز……………………………………………………………40  شکل 4-5- تاثیر کود پتاسیم بر عملکرد غده………………………………………………………………… 41 شکل 4-6- تاثیر تنش رطوبتی بر عملکرد غده……………………………………………………………….42     شکل 4-7- تاثیر تنش رطوبتی بر متوسط وزن غده………………………………………………………….43  شکل 4-8- تاثیر تنش رطوبتی بر قطر گردن…………………………………………………………………..44 شکل 4-9- تاثیر متقابل ماده آلی و پتاسیم بر متوسط وزن غده …………………………………………45 شکل 4-10- تاثیر ماده آلی بر درصد فسفر غده……………………………………………………………..47 شکل 4-11- تاثیر ماده آلی بر درصد پتاسیم غده……………………………………………………………48 شکل 4-12- تاثیر ماده آلی بر میزان روی موجود در غده…………………………………………………49 شکل 4-13- تاثیر ماده آلی بر منگنز غده………………………………………………………………………50 شکل 4-14- تاثیر کود پتاسیم بر مقدار منگنز غده………………………………………………………….51 شکل 4-15- تاثیر تنش رطوبتی بر درصد پتاسیم غده………………………………………………………52 شکل 4-16- تاثیر تنش رطوبتی بر میزان روی غده………………………………………………………….53  شکل 4-17- تاثیر تنش رطوبتی بر آهن غده………………………………………………………………….54  شکل 4-18- تاثیر تنش رطوبتی بر منگنز غده………………………………………………………………..55  شکل 4-19- تاثیر تنش رطوبتی بر مس غده…………………………………………………………………..55  شکل 4-20- تاثیر متقابل تنش و پتاسیم بر میزان مس غده………………………………………………..56  شکل 4-21- تاثیر ماده آلی بر درصد پروتئین غده………………………………………………………….59

شکل 4-22- تاثیر کود پتاسیم بر مقدار مواد جامد محلول کل…………………………………………..60  شکل 4-23- تاثیر تنش رطوبتی بر درصد پروتئین غده…………………………………………………….61 شکل 4-24- تاثیر تنش رطوبتی بر درصد مواد جامد محلول در غده…………………………………..62 شکل 4-25- تاثیر تنش رطوبتی براسید آسکوربیک غده………………………………………………….63  شکل 4-26- تاثیر ماده آلی بر کربن آلی خاک……………………………………………………………..65  شکل 4-27- تاثیر ماده آلی بر فسفر قابل جذب خاک…………………………………………………….66 شکل 4-28- تاثیر ماده آلی بر شوری خاک………………………………………………………………….67 شکل 4-29- تاثیر ماده آلی بر pH خاک………………………………………………………………………68 شکل 4-30- تاثیر ماده آلی بر SAR خاک……………………………………………………………………69 شکل 4-31- تاثیر کود پتاسیم بر EC خاک…………………………………………………………………..70  شکل 4-32- تاثیرماده آلی بر درصد رطوبت اشباع خاک………………………………………………..72 شکل 4-33- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ تیمار بدون ماده آلی و بدون کود پتاسیم………….73 شکل 4-34- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ تیمار بدون ماده آلی و دارای کود پتاسیم…………74 شکل 4-35- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ تیمار یونجه و بدون کود پتاسیم……………………..75 شکل 4-36- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ تیمار یونجه و دارای کود پتاسیم…………………….76 شکل 4-37- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ تیمار کود مرغی و بدون کود پتاسیم……………….77 شکل 4-38- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ تیمار کود مرغی و دارای کود پتاسیم………………78 شکل 4-39- روند تغییرات زمانی شدت نفوذ تیمارهای مختلف………………………………………..79  شکل 4-40- تاثیرماده آلی برشدت نفوذ آب در خاک……………………………………………………80  شکل 4-41- تاثیر کود پتاسیم بر سرعت نفوذ آب در خاک…………………………………………….81

………………………………………………………………………………….5  2-6- تقسیم­بندی کودهای آلی……………………………………………………………………………………..5        2-6-1-کود حیوانی……………………………………………………………………………………………………5        2-6-2- بقایای گیاهی…………………………………………………………………………………………………5           2-6-3-کود سبز………………………………………………………………………………………………………..5

2-6-4-کمپوست……………………………………………………………………………………………………….5      2-7- مقایسه تاثیر کود آلی و کود شیمیایی…………………………………………………………………….5         فهرست جداول                                                                                                                                                                                        عنوان                                                                                                                           صفحه

جدول 3-1- تجزیه خاک مورد استفاده در آزمایش………………………………………………………..27  جدول 3-2- تجزیه آب مورد استفاده در آزمایش…………………………………………………………..27  جدول 3-3- نتایج تجزیه کودهای استفاده شده در آزمایش……………………………………………..27 جدول4-1- تجزیه واریانس صفات کمی غده پیاز………………………………………………………….36

جدول4-2- تجزیه واریانس عناصر غذایی غده پیاز…………………………………………………………46 جدول4-3- مقایسه میانگین اثر متقابل ماده آلی، پتاسیم و تنش بر میزان آهن غده…………………57 جدول 4-4- تجزیه واریانس صفات کیفی غده پیاز…………………………………………………………58 جدول4-5- تجزیه واریانس خصوصیات شیمیایی خاک………………………………………………….64 جدول4-6- تجزیه واریانس اثر ماده آلی و پتاسیم بر خصوصیات فیزیکی خاک…………………..71 جدول 4- 7- همبستگی صفات……………………………………………………………………………………83