فهرست مطالب
عنوان صفحه
1 |
مقدمه |
|
4 |
فصل اول، کلیات |
|
5 |
1- 1 لوبیا |
|
5 |
1-1-1 عوامل موثر در رشد |
|
5 |
1-1-2 نیاز غذایی حبوبات |
|
8 |
1-2 پراکنش جغرافیایی کمبود آهن |
|
9 |
1-3 نقش آهن در تغذیه انسان و نشانههای کمبود آن |
|
9 |
1-4 نقش آهن درتغذیه گیاه و نشانه های کمبود آن |
|
13 |
1-5 عوامل موثر در کمبود آهن |
|
14 |
1-5-1 عوامل محیطی موثر بر فراهمی آهن در خاک |
|
15 |
1-5-2عوامل خاکی موثر بر فراهمی آهن در خاک |
|
15 |
1-5-2-1اثرات ضدیت سایر عناصر بر جذب آهن |
|
17 |
1-5-2-2 غرقاب شدن خاکهای آهکی |
|
17 |
1-5-2-3 وجود کربنات کلسیم آزاد در خاک |
|
19 |
1-6 روشهای رفع کمبود آهن |
|
19 |
2-6-1 استفاده از کودهای شیمیایی |
|
20 |
1-6-2 کاهشpH محلول خاک با استفاده از اسید |
|
21 |
1-6-3 استفاده از موادآلی ولجن فاضلاب |
|
21 |
1-6-4 استفاده از بذرهای با غلظت بالاتر آهن ( بذرهای غنی شده) |
|
22 |
1-6-5 استفاده از ارقام متحمل به کمبودآهن (آهن کارا) |
|
23 |
1-6-5-1 راهکارهای تحمل به کمبود آهن |
|
23 |
الف- راهکار نوع اول |
|
23 |
ب- راهکار نوع دوم |
|
24 |
1-7 پاسخ گیاهی به شرایط تنش آهن |
|
25 |
1-7-1 آزاد کردن پروتون از ریشه |
|
26 |
1-7-2 آزاد شدن ترکیبات احیا کننده از ریشهها |
|
27 |
1-7-3 افزایش قابلیت دسترسی عناصر غذایی به واسطه ترکیبات آلیترشح شده از ریشه |
|
28 |
1-7-4 تغییرات در ساختار ریشه |
|
29 |
1-7-5 افزایش توان احیائی ریشه |
|
29 |
1-8 پتاسیم و نقشهای آهن در گیاه |
|
30 |
1-8-1 فعال شدن آنزیم |
|
30 |
1-8-2 ساختن پروتئین |
|
30 |
1-8-3 فتوسنتز |
|
31 |
1-8-4 تنظیم اسمزی |
|
31 |
1-8-5 حرکت روزنهها |
|
31 |
1-8-6 موازنه ی کاتیون–آنیون |
|
31 |
1-9 حرکت مواد از عرض غشاء |
|
33 |
1-10 انتخاب ارقام با استفاده از شاخصهای تعیین کننده کارایی |
|
35 |
فصل دوم، پیشینه تحقیق |
|
36 |
2-1 تاثیر آهن در شاخصهای رشد و عملکردی |
|
36 |
2-2 تفاوت آهن کارایی در ارقام و گیاهان مختلف |
|
39 |
2-3 برهمکنش آهن با پتاسیم |
|
42 |
2-4 برهمکنش آهن با آمونیوم |
|
42 |
2-5 برهمکنش آهن با سایر عناصر |
|
44 |
2-6 تغییرات آهن کل و آهن فعال در گیاه |
|
45 |
2-7 شاخصهای انتخاب ارقام |
|
47 |
فصل سوم، مواد و روشها |
|
48 |
3-1 ویژگیهای خاکهای مورد مطالعه |
|
48 |
3-2 تعیین مشخصات خاک |
|
48 |
3-2 بافت خاک |
|
48 |
3-3 تهیه گل اشباع |
|
48 |
3-2-3 pHخاک در عصاره گل اشباع |
|
49 |
3-2-4 قابلیت هدایت الکتریکی خاک در عصاره گل اشباع |
|
49 |
3-6 تعیین درصد ماده آلی خاک |
|
49 |
3-7 نیتروژن کل خاک |
|
49 |
3-8 کربنات کلسیم معادل |
|
50 |
3-9 فسفر قابل جذب خاک |
|
50 |
3-2-9 پتاسیم قابل استخراج توسط استات آمونیوم یک نرمال |
|
50 |
3-2-10 آهن، روی، مس و منگنز قابل استخراج عصاره گیری شده با DTPA |
|
50 |
3-12 ظرفیت تبادل کاتیونی |
|
50 |
3-3 آماده سازی تیمارهای آزمایشی |
|
51 |
3-4 آماده سازی نمونه های گیاهی |
|
51 |
3-13 فسفر در گیاه |
|
52 |
3-14 آهن، روی، مس، منگنز و پتاسیم در گیاه |
|
52 |
3-15 آهن فعال یا دو ظرفیتی در گیاه |
|
52 |
3-16 اندازهگیری سطح برگ |
|
52 |
3-4-5 اندازه گیری شاخص کلروفیل |
|
52 |
3-18 تجزیه آماری دادهها |
|
53 |
فصل چهارم، نتایج و بحث |
|
54 |
4-1 آزمایش اول، انتخاب ارقام مقاوم و حساس با استفاده از مناسب ترین شاخص |
|
54 |
4-1-1 تاثیر آهن بر شاخصهای رشدی و عملکردی لوبیا |
|
57 |
4-1-2 بررسی جذب و انتقال آهن، روی، مس و منگنز در ارقام مختلف |
|
65 |
4-1-3 غلظت و انتقال فسفر و پتاسیم در ارقام مختلفلوبیا |
|
71 |
4-1-4 شاخصهای آهن کارایی و انتخاب ارقام |
|
76 |
4-2 آزمایش دوم، تاثیر پتاسیم بر کارایی جذب آهن در ارقام آهن کارا لوبیا |
|
77 |
4-2-1 تاثیر پتاسیم بر عددکلروفیل متر |
|
80 |
4-2-2 تاثیر پتاسیم بر میانگین سطح برگ |
|
81 |
4-2-3 تاثر پتاسیم بر وزن خشک اندام هوایی و ریشه |
|
87 |
4-2- 4 تاثیر پتاسیم بر مقدار آهن کل در اندام هوایی و ریشه و انتقال آهن |
|
91 |
4-2-5 تاثیر پتاسیم بر مقدار آهن فعال در اندام هوایی |
|
94 |
4-2-6 تاثیر پتاسیم بر درصد پتاسیم اندام هوایی و ریشه و انتقال پتاسیم |
|
96 |
4-2-7 تاثیر پتاسیم بر مقدار روی، مس و منگنز اندام هوایی و ریشه |
|
96 |
4-2-7-1 روی |
|
98 |
4-2-7-2 منگنز |
|
100 |
4-2-7-3 مس |
|
104 |
4-2-8 تاثیر پتاسیم بر درصد فسفر اندام هوایی و ریشه و انتقال فسفر |
|
107 |
4-2-9 نسبت آهن به پتاسیم در گیاه |
|
109 |
فصل پنجم، نتیجه گیری کلی و پیشنهادها |
|
111 |
مراجع |
فهرست جدولها
عنوان صفحه
14 |
جدول 2-1 گروه بندی گیاهان مختلف در واکنش به آهن |
54 |
جدول4-1برخیویژگیهایفیزیکیوشیمیاییخاکدر آزمایش اول |
56 |
جدول4-2تجزیه واریانس دادههای میانگین سطح برگ، کلروفیل ووزن خشک اندام هوایی درارقام مختلف لوبیا |
56 |
جدول4-3میانگینهای سطح برگ، عددکلروفیل متر، وزن خشک اندام هوایی درارقام مختلف لوبیا |
62 |
جدول4-4 تاثیرآهن مصرفی بر مقدار جذب(μg.Plant-1) آهن، روی، مس و منگنز در ارقام مختلف لوبیا |
64 |
جدول4-5 همبستگیبینصفات اندازه گیری شده درارقام مورد مطالعه لوبیا |
67 |
جدول6-4همبستگیبینصفات اندازه گیری شده درارقام مورد مطالعه لوبیا |
68 |
جدول 4-7 غلظت آهن، پتاسیم و فسفر در ارقام مختلف لوبیا |
69 |
جدول4-8 همبستگیبین آهن کارایی و انتقال آهن، پتاسیم و فسفر |
70 |
جدول 4-9 همبستگی بین صفات اندازه گیری شده در ارقام مختلف لوبیا |
71 |
جدول4-10تجزیهواریانسصفات وزنمادهخشکوشاخصهایتحملوحساسیتبهکمبودآهن |
72 |
جدول4-11میانگینهایوزن خشک اندام هواییوشاخصهایتحملوحساسیتبهکمبودآهندرارقاممختلفلوبیا |
72 |
جدول4-12همبستگیبینشاخصهایتحملوحساسیتبهکمبودآهنو وزن مادهخشک |
77 |
جدول4-13برخیویژگیهایفیزیکیوشیمیاییخاکموردمطالعه(آزمایش دوم) |
78 |
جدول4-14 تجزیه واریانس عدد کلروفیل متر در دو رقم لوبیا تحت شرایط کوددهی آهن و پتاسیم |
79 |
جدول4-15 همبستگی بین کلروفیل، آهن فعال و آهن کل در گیاه |
81 |
جدول4-16 تجزیه واریانس سطح برگ در دورقم لوبیا تحت شرایط کوددهی آهن و پتاسیم |
84 |
جدول4-17 تجزیه واریانس وزن خشک اندام هوایی و ریشه در دورقم لوبیا تحت شرایط کوددهی آهن و پتاسیم |
86 |
جدول4-18 همبستگی شاخص مقاومت به تنش، آهن کارایی و وزن ماده خشک در شرایط کوددهی و عدم کوددهی آهن |
88 |
جدول4-19 تجزیه واریانس مقدارآهن اندام هوایی، ریشه و خاک در دورقم لوبیا تحت شرایط کوددهی آهن و پتاسیم |
93 |
جدول4-20 تجزیه واریانس مقدارآهن فعال در اندام هوایی دورقم لوبیا تحت شرایط کوددهی آهن و پتاسیم |
93 |
جدول4-21 همبستگی صفت های مورد مطالعه در شرایط کوددهی و عدم کوددهی آهن |
94 |
جدول4-22 تجزیه واریانس مقدارآهن فعال در اندام هوایی دورقم لوبیا تحت شرایط کوددهی آهن و پتاسیم |
96 |
جدول4-23 تجزیه واریانس مقدار روی در اندام هوایی و ریشه دورقم لوبیا تحت شرایط کوددهی آهن و پتاسیم |
98 |
جدول4-24 تجزیه واریانس مقدارمنگنز در اندام هوایی و ریشه دورقم لوبیا تحت شرایط کوددهی آهن و پتاسیم |
100 |
جدول4-25 تجزیه واریانس مقدارمس در اندام هوایی و ریشه دو رقم لوبیا تحت شرایط کوددهی آهن و پتاسیم |
104 |
جدول4-26 تجزیه واریانس درصد فسفر در اندام هوایی، ریشه و خاک دورقم لوبیا تحت شرایط کوددهی آهن و پتاسیم |
106 |
جدول4-27 نسبت انتقال آهن، روی، منگنز، مس و فسفر در گیاه |
فهرست شکلها
عنوانصفحه
11 |
شکل 1-1 علائم کلروز برگی در لوبیا |
13 |
شکل1-2 مکانیسمهای جذب آهن در برگ |
24 |
شکل1-3 مکانیسمهای جذب آهن در ریشه گیاهان دارای راهکارΙ |
24 |
شکل1-4 مکانیسمهای جذب آهن در گیاهان دارای راهکار ΙΙ |
61 |
شکل4-1 تغییرات شاخص آهن کارایی در ارقام مورد مطالعه لوبیا |
63 |
شکل4-2 نسبت انتقال آهن درارقام مورد مطالعه لوبیا |
63 |
شکل4-3 نسبت انتقال رویدرارقام مورد مطالعه لوبیا |
64 |
شکل4-4 نسبت انتقال مس درارقام مورد مطالعه لوبیا |
64 |
شکل4-5 نسبت انتقال منگنز درارقام مورد مطالعه لوبیا |
69 |
شکل4-6 نسبت انتقال فسفر درارقام مورد مطالعه لوبیا |
69 |
شکل4-7 نسبت انتقال پتاسیم درارقام مورد مطالعه لوبیا |
73 |
شکل4-8میانگینشاخصتحملبهتنشارقاممختلفلوبیا |
73 |
شکل4-9 پلات سه بعدی شاخص STI |
79 |
شکل 4-10 عددکلروفیل متر در تیمارهای کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
81 |
شکل 4-11 میانگین سطح برگ(سانتی متر مربع) در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
84 |
شکل 4-12 وزن خشک اندام هوایی(گرم) در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
85 |
شکل 4-13 وزن خشک ریشه(گرم) در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
86 |
شکل 4-14 تغییرات شاخص مقاومت به تنش با مقدار پتاسیم در دو رقم گلی و پاک |
86 |
شکل 4-15 تغییرات شاخص آهن کارایی با مقدار پتاسیم در دو رقم گلی و پاک |
89 |
شکل 4-16 آهن کل اندام هوایی در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
89 |
شکل 4-17 آهن کل ریشه در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
90 |
شکل4-18 نسبت انتقال آهن در دو رقم گلی و پاک |
91 |
شکل 4-19 مقدار آهن قابل جذب، عصاره گیری شده با DTPAبعد از برداشت، رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
93 |
شکل 4-20 تغییرات آهن فعال در تیمار کودی مختلف در رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
95 |
شکل 4-21 تغییرات پتاسیم(%)اندام هوایی در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
95 |
شکل 4-22 تغییرات پتاسیم(%)ریشه در تیمار کودی مختلف رقم گلی(مقاوم) |
96 |
شکل 4-23 مقدار پتاسیم قابل جذب عصاره گیری شده با استات آمونیوم بعد از برداشت، رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
97 |
شکل 4-24 تغییرات روی اندام هوایی در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
97 |
شکل 4-25 تغییرات روی ریشه در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
99 |
شکل 4-26 تغییرات منگنز اندام هوایی در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
99 |
شکل 4-27 تغییرات منگنز ریشه در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
101 |
شکل 4-28 تغییرات مس اندام هوایی در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
101 |
شکل 4-29 تغییرات مس ریشه در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
104 |
شکل 4-30 تغییرات فسفر اندام هوایی در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
105 |
شکل 4-31 تغییرات فسفر ریشه در تیمار کودی مختلف رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |
106 |
شکل 4-32 مقدار فسفر قابل جذب عصاره گیری شده با بی کربنات سدیم بعد از کشت، رقم گلی(سمت چپ)، رقم پاک(سمت راست) |