%46تخفیف

بررسی ساختار ژنتیکی جمعیت گاوهای بومی ایران با استفاده از نشانگرهای متراکم چند شکل تک نوکلئوتیدی

تعداد197صفحه در فایل word

دکتری رشته علوم دامی گرایش ژنتیک و اصلاح نژاد دام

 بررسی ساختار ژنتیکی جمعیت گاوهای بومی ایران با استفاده از نشانگرهای متراکم چند شکل تک نوکلئوتیدی

چکیده:

شناسایی ساختار وتنوع ژنتیکی جمعیت­ها گامی مهم در جهت توسعه برنامه­های حفاظتی و مدیریت پایدار منابع ژنتیکی محسوب می­شود. در این تحقیق، ساختار ژنتیکی هشت جمعیت مختلف از گاوهای بومی ایران شامل نژادهای سرابی، کردی، مازندرانی، تالشی، سیستانی، کرمانی، نجدی و پارس بر اساس تعیین ژنوتیپ 777962 نشانگر چند شکل تک نوکلئوتیدی مورد بررسی قرار گرفت. فواصل ژنتیکی، روابط فیلوژنتیک، میزان آمیختگی وسطوح همخونی مولکولی در هر یک از نژادها مورد بررسی قرار گرفت. همچنین اندازه موثر هر یک از جمعیت­ها و سطوح عدم تعادل پیوستگی در آنها تعیین شد. تفاوت­های ژنتیکی گاوهای بومی ایران به خوبی توسط داده­های حاصل از نشانگرهای متراکم سرتاسر ژنوم شناسایی شدند. تحلیل مولفه­های اصلی موجب گروه­بندی هر یک از جمعیت­ها در خوشه­های متمایزی شد.تحلیل ساختار ژنتیکی جمعیت­ها نشان داد که در اولین سطح خوشه­بندی، جمعیت­های سرابی و کردی در خوشه مشترکی قرار گرفته­اند و نژاد سیستانی نیز خوشه متمایز دیگری را به خود اختصاص داده است، در حالی­که سایر نژادها آمیخته­ای از این دو خوشه بودند. تعداد سه خوشه به بهترین شکل تعداد گروه­های ژنتیکی موجود در مجموعه داده­ها را توجیه کرد. نتایج این مطالعه نشان­دهنده وجود یک شیب تدریجی از کاهش سهم اثرات تایورین در بین گاوهای بومی ایران از مناطق شمال غرب کشور به سمت جنوب شرق کشور بودند.نژادهای کردی و سرابی بالاترین سهم از اثرات تایورین را در میان گاوهای بومی ایران به خود اختصاص دادند، در حالی­که نژاد سیستانی بیشترین اثرات ایندیسین را در میان جمعیت­های مورد بررسی داشت. کمترین اندازه­های موثر جمعیت به ترتیب در نژادهای سرابی (13) و سیستانی (17) یافت شدند، در حالی که بیشترین مقدار این آماره در جمعیت گاو مازندرانی (107) برآورد شد. نرخ همخونی بالایی در برخی از جمعیت­ها نظیر پارس، سیستانی و تالشی مشاهده شد. این نتایج ثابت کردند که نژادهای سرابی، سیستانی، پارس، تالشی و کرمانی در معرض خطر جدی انقراض قرار گرفته­اند. ترکیب ژنتیکی متمایز و وجود وضعیت حفاظتی بحرانی در نژادهای سرابی و سیستانی ثابت کرد که می­بایست اولویت بالاتری به برنامه­های حفاظت ژنتیکی در این دو نژاد داده شود.

واژه­های کلیدی: گاوهای بومی ایران، چند شکلی تک نوکلئوتیدی، ساختار ژنتیکی، اندازه موثر جمعیت

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                               صفحه

فصل اول: مقدمه

-1-1مقدمه. 1

-2-1اهداف. 4

فصل دوم: بررسی منابع

-1-2مروریبرتاریخچهاهلیشدنگاو. 5

-2-2معرفیزیرگونه­هایاصلیگاو. 5

-1-2-2زیرگونهبوستایروستایروس. 5

-2-2-2زیرگونهبوستایروسایندیکوس. 6

-3-2-2زیرگونهاحتمالیبوستایروسآفریکانوس. 6

-3-2گاوهایبومیایران. 7

3-2-1- گاوسرابی. 9

3-2-2- گاوسیستانی. 10

3-2-3- گاونجدی. 11

3-2-4- گاومازندرانی. 12

3-2-5-گاوهایتالشی. 13

3-2-6- گاوهایبومیاستانفارس. 14

3-2-7- گاوکردی. 15

3-2-8- گاوکرمانی. 15

2-4- اهمیتتنوعژنتیکیدام­هایاهلی. 16

2-5- حفاظتازمنابعژنتیکی. 17

2-6- شیوه­هایحفاظتازذخایرژنتیکی. 19

2-7- چگونگیانتخابیکنژادجهتحفاظت. 20

2-8-اهمیتنشانگرهایمولکولیدربرآوردتنوعژنتیکی. 22

2-9- نشانگرهایمولکولی. 23

2-9-1- چندشکلی­هایتکنوکلئوتیدی. 24

2-9-2- فناوریتعیینژنوتیپSNPهادرچیپ­هایایلومینا. 26

2-10- معیارهایتنوعژنتیکی. 29

2-10-1- اندازه­گیریتنوعژنتیکیدرداخلجمعیت­ها. 29

2-10-1-1- میزانچندشکلی. 30

2-10-1-2- میزانهتروزیگوسیتی. 30

2-10-2- اندازه­گیریتنوعژنتیکیدربینجمعیت­ها. 32

2-10-2-1-  FST 33

2-10-2-2- آمارهFSTویروکوکرهام. 35

2-10-2-3- GSTنئی. 37

22-10-2-4- تجزیهواریانسمولکولی (AMOVA). 39

2-10-3- ماتریسروابطخویشاوندیژنومیک. 40

2-10-4- فاصلهژنتیکی. 41

22-10-4-1- فاصلهاقلیدسیبینجمعیت­ها. 43

2-10-4-2-  فاصلهژنتیکیاستانداردنئی. 43

2-10-4-3- فاصلهژنتیکیرینالدز. 44

2-10-4-4- تشکیلماتریسفاصلهبراساسیکسانحالتبودنآلل­ها   44

2-10-4-5- آزمونبوتاستراپ. 45

2-11- تشخیصساختارژنتیکیدرجمعیت­ها. 46

2-11-1- کاهشابعادداده­ها. 46

2-11-1-1- تحلیلمولفه­هایاصلی. 46

2-11-1-1-1- اصولوویژگی­هایتحلیلمولفه­هایاصلی. 47

2-11-1-1-2- چگونگیمحاسبهویژهمقدارهاوویژهبردارها. 48

2-11-1-1-3- تفسیرنتایجتحلیلمولفه­هایاصلی. 49

2-11-1-2- تحلیلعاملی. 49

2-11-1-2-1- مدلعاملی. 50

2-11-2- خوشه­بندی. 51

2-11-2-1- خوشه­بندیسلسهمراتبی. 52

2-11-2-1- 1- خوشه­بندیسلسلهمراتبیمتراکمشونده. 53

2-11-2-1- 1- 1- روشپیوندتکی. 53

2-11-2-1- 1- 2- پیوندکامل. 54

2-11-2-1- 1- 3- پیوندمتوسط. 54

2-11-2-1- 1- 4- خوشه­بندیبهروشپیوندمجاورین. 55

2-11-2-1- 2- خوشه­بندیسلسلهمراتبیتقسیمشونده. 56

2-11-2-1- 2- 1- خوشه­بندیبهروشK-میانگین. 57

2-11-2-2- خوشه­بندیمبتنیبرمدل. 58

2-11-2-2- 1- حلمدل­هایمختلطبهکمکالگوریتم- EM.. 59

2-11-2-2-2- خوشهبندیمبتنیبرمدلبراساسروشبیزین. 61

2-11-2-2-3- مزایاومعایبخوشه­بندیمبتنیمدل. 62

2-12- درخت­هایفیلوژنتیکی. 62

2-13- مروریبرمطالعاتساختاروتنوعژنتیکیدرگاو. 64

2-14- ضریبهمخونیمولکولی. 70

2-15- عدمتعادلپیوستگی. 72

2-16- اندازهموثرجمعیت. 74

فصل سوم: مواد و روش­ها

3-1- مراحلانجامتحقیق. 77

3-2- جمع­آورینمونه­ها. 77

3-3- استخراجدی.ان.ایوتعیینژنوتیپنمونه­ها. 79

3-4- کنترلکیفینمونه­هایتعیینژنوتیپشده. 81

3-5- تعیینمیزانتفرقژنتیکیبینجمعیت­ها. 84

3-7- تحلیلمولفه­هایاصلی. 86

3-8- تحلیلعاملی. 87

3-9- خوشه­بندیمبتنیبرمدل. 87

3-9-1- خوشه­بندیگاوهایبومیایران. 88

3-9-1-1- فرضیاتوساختارمدل. 88

3-9-1-2- تعیینساختارژنتیکی. 90

3-9-2- خوشه­بندیگاوهایبومیایرانهمراهباگروه­هایخارجی. 91

3-10- تعییناندازهموثرجمعیت­ها. 92

3-11- بررسیسطوحعدمتعادلپیوستگیدرژنومنژادهایمختلف. 92

3-12- بررسیسطوحهمخونیبراساسروش­هایمولکولی. 93

فصل چهارم: نتایج

4-1- کنترلکیفیتنمونه­ها،سطحهتروزیگوسیتیوتوزیعفراوانیآلل­هاینادر   95

4-2- میزانتفرقژنتیکیبینجمعیت­ها. 98

4-3- فواصلژنتیکیجمعیت­هاوترسیمدرخت­هایفیلوژنتیکی. 100

4-4- تحلیلمولفه­هایاصلیوتحلیلعاملی. 103

4-5- خوشه­بندیمبتنیبرمدل. 105

4-5-1- خوشه­بندیگاوهایبومیایران. 105

4-5-2- خوشه­بندیگاوهایبومیایرانهمراهباگروه­هایخارجی. 109

4-6- اندازهموثرجمعیت­ها. 113

4-7- سطوحعدمتعادلپیوستگیدرژنومنژادهایمختلف. 113

4-8- بررسیسطوحهمخونیبراساسروش­هایمولکولی. 119

فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری

5-1- ساختارژنتیکیجمعیت گاوهایبومیایران. 124

5-2- تنوعژنتیکیدرگاوهایبومیایران. 127

5-3- عدمتعادلپیوستگی. 135

5-4- نتیجه­گیریکلی. 139

فهرستمنابع. 141

 

 

 

 

 

 

فهرست جدول­ها

عنوان                                                                                                               صفحه

جدول3-1: نمایشتعدادنمونه­ها،مکانجغرافیایی،تیپتولید،سیستمپرورشونواحیاکولوژیکدرنژادهایموردمطالعه. 78

جدول4-1: معیارهایاجرایکنترلکیفیبررویداده­هادردورویهمختلفوتعدادجایگاه­هایباقیماندهبهازایهررویه. 95

جدول4-2: نمایشسطوحچندشکلی،متوسطفراوانیآللنادر،سطوحهتروزیگوسیتیودرصدانحرافازتعادلهاردی-وینبرگدرگاوهایبومیایران. 96

جدول4-3: مقادیرFSTجفتیبراساسروش­هایرایت (بالایقطر) وویروکوکرهام (پایینقطر) میانهشتنژادگاوبومیایران. 98

جدول 4-4: ماتریسجفتیآمارهGSTنئیبینکلیهجفتجمعیت­هایگاوبومیایران   99

جدول4-5: آنالیزواریانسمولکولیدرجمعیتگاوهایبومیایران. 99

جدول4-6: ماتریسجفتیفاصلهژنتیکیاستانداردنئی (1972) بینکلیهجفتجمعیت­هایگاوبومیایران. 100

جدول4-7: ماتریسجفتیفاصلهژنتیکیرینالدزبینکلیهجفتجمعیت­هایگاوبومیایران   100

جدول4-8: نمایشمقادیرمربوطبهدرستنماییداده­ها (L(K))،انحرافاستانداردمقادیردرستنماییدراجراهایمختلف،میزانتغییرتابعدرستنمایینسبتبهK،مرتبهدومتغییرL(K)نسبتبهKومقدارΔKبهازایهریکازمقادیرKجهتتعیینبهترینمقدارK.. 107

جدول4-9: میزانعضویتهریکازجمعیت­هادرسهخوشهاستنباطشده(3K=)   108

جدول4-10: مقادیرFstبرآوردشدهمیانهریکازجفتخوشه­هایاستنباطشدهدر 3K=   108

جدول4-11: اندازهموثرجمعیتبرآوردشدهبهازایهریکازکروموزوم­هایاتوزومدرگاوهایبومیایران. 114

جدول4-12: نمایشتعدادنمونه­ها،تعدادSNPهایمورداستفادهدرمحاسباتعدمتعادلپیوستگی،متوسطفاصلهبیننشانگرهایمورداستفادهوتعدادجفتمقایساتانجامگرفتهبینSNPهابهازایهریکنژادهایگاوبومیایران. 115

جدول4-13: میانگینمقادیرr2و±انحرافاستانداردآنهادرفواصلفیزیکیمختلفدرهفتنژادازگاوهایبومیایران. 116

جدول4-14:نمایشمقادیرضرایبهمخونیمولکولیدرجمعیت­هایگاوهایبومیایران   119

جدول4-15: مقادیربدستآمدهبرایمعیارFROHدردسته­هایتعریفشدهبراساسطولوتعدادSNPهایموجوددریکROH.. 123

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شکل­ها

عنوان                                                                                                               صفحه

شکل2-1: گاومادهسرابی. 9

شکل2-2: گاونرسیستانی. 10

شکل2-3: گاونرنجدی. 12

شکل2-4 : گاونرمازندرانی. 13

شکل2-5: گاومادهتالشی. 14

شکل2-6: گاومادهبومیاستانفارس. 14

شکل2-7: جوانهنرکردی. 15

شکل2-8: گاونرکرمانی. 16

شکل2-9: نمایشتغییراتتکنوکلئوتیدیدرتوالیدی.ان.ایبینافرادمختلفیکجمعیت   25

شکل2-10: نمایشاتصالتوالیکاوشگربهمهرهبهواسطهیکتوالیشاخص   27

شکل2-11 : اتصالتوالیهدفبهکاوشگرونمایشنوکلئوتیدهدفدراینتوالی   27

شکل2-12: اتصالتکنوکلئوتیدهاینشاندارشدهتوسطدینتروفنلوبیوتینبهنوکلئوتیدهدف   28

شکل2-13: اضافهکردنآنتیاسترپتوآویدین-بیوتینوanti-Ab-DNTواتصالتوامباتششعآنهابهاسترپتوآویدینوآنتیدینتروفنل   28

شکل2-14 : مثال­هاییازشکلکلیکلادوگرام (الف) ودندروگرام (ب)   63

شکل3-1: بستهمخصوصجمع­آورینمونهوچگونگیقرارگرفتننمونه­هادرآن   78

شکل3-2: توزیع جغرافیایی گاوهای بومی در ایران………………………………………….79

شکل4-1: توزیعفراوانیآلل­هاینادردرنژادهایگاوبومیایران. 97

شکل4-2: درختفاقدریشهاتصالمجاورین (NJ) براساسفاصلهژنتیکیاستانداردنئیجهتنمایشارتباطاتژنتیکیمیانجمعیت­هایگاوبومیایران. 101

شکل4-3: درختفیلوژنتیکحاصلازالگوریتمجفتگروه­هایوزننیافتهبامیانگینحسابی (UPGMA) براساسفاصلهژنتیکیاستانداردنئیجهتنمایشارتباطاتژنتیکیمیانجمعیت­هایگاوبومیایران. 101

شکل 4-4: نمایشارتباطژنتیکیمیانکلیهنمونه­هایموردبررسیبراساسدرختفیلوژنتیکحاصلازروشحداکثردرستنمایی   102

شکل4-5: درختفیلوژنتیکحاصلازماتریسفاصلهژنتیکیمبتنیبریکسانحالتیآللها   103

شکل4-6: تحلیلمولفه­هایاصلیداده­هایSNPدرگاوهایبومیایران   104

شکل4-7: تحلیلعاملیداده­هایSNPدرگاوهایبومیایران.. 104

شکل4-8: میزانانتساببهخوشه­هایمختلفدرهشتمقدارمختلفبررسیشدهازK.   106

شکل4-9: نمایشتغییراتمقادیرΔKبهازایمقادیرمختلفK.. 108

شکل4-10:نسبت­هاینژادیهشتجمعیتگاوبومیایرانبههمراهسهنژادخارجیبراساسفرضوجود 2 تا 11 جمعیتاجدادیدرهریکازاجراهاینرمافزارADMIXTURE. 110

شکل4-11:الف) نمایشنسبت­هاینژادیبراساسفرضوجود 3، 4 و 5 جمعیتپایهدرمجموعهداده­هادرنرمافزارADMIXTUREب) توزیعجغرافیایینژادهایایرانیونسبت­هایتایورینوایندیسیندرآنهابراساسمقادیرحاصلازسطحدومخوشه­بندی (2=K)   111

شکل4-12: تحلیلمولفه­هایاصلیداده­هایهشتنژادگاوبومیایرانوسهنژادخارجیهلشتاین،جرسیوبرهمن   112

شکل4-13: درختفیلوژنتیکحاصلازداده­هایهشتجمعیتگاوبومیایرانوسهنژادخارجیهلشتاین،جرسیوبرهمنبراساسفاصلهژنتیکینئی (1972) والگوریتمUPGMA.. 112

شکل4-14:نمایشکاهشمیزانعدمتعادلپیوستگیدرسهکلاسفاصله­ایمختلفدرژنوم   117

شکل4-15: مقایسهمیزانعدمتعادلپیوستگیدربینکروموزوم­هایمختلفدرجمعیتگاوهایبومیایران. 118

شکل 4-16: روندتغییراتمقادیرFROHدرجمعیت­هایمختلفگاوهایبومیایرانبرحسبطولوتعدادSNPهایمشخصشدهدرتعریفROH   121

شکل4-17: مقایسهطولROHوتعدادROHهاییافتشدهدردسته­هایتعریفشدهبراساسآستانه­هایطولیمختلفدرمیانگاوهایبومیایران   122

شکل4-18: روندضرایبهمبستگیبینFROHهایحاصلازدسته­هایمختلفآستانه­هایطولیدرنظرگرفتهشدهدرتعریفROHباFHOM (خطمنقطع) وFML(خطممتد)   123

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo