%31تخفیف

دانلود: تبیین مرز میان سبب مدنی و سبب کیفری در حقوق ایران

تعداد163صفحه در فایل word

چکیده

   یکی از مباحثی که قانونگذار در هر یک از دو نظام حقوقی و کیفری در خصوص آن حکم صادر کرده است، بحث تسبیب می­باشد. سبب در لغت به معنای ریسمان، پیوند و آنچه چیزی را پدید می­آورد، آمده است. بدیهی است که مفهوم اصطلاحی سبب از معنای لغوی خود دور نمانده است. به گونه­ای که سبب در اصطلاح حقوقی عاملی است که ضرر از فعل وی ناشی شده است. طوری­که اگر آن فعل نبود، قطعا آسیب و خسارتی رخ نمی­داد. گاه ممکن است سبب در کنار مباشر موجب وقوع حادثه­ای شود و گاه نیز حادثه ناشی از اجتماع اسباب مختلف می­باشد. مسئولیت اسباب در هریک از این حالات به حدی پیچیده بوده است که فقها و حقوقدانان با ارائه تئوری­های مختلف در صدد پیدا کردن قاعده­ای عادلانه بوده­اند. اگرچه در خصوص مفهوم سبب و ارائه تئوری­های یاد شده چندان تفاوتی میان دو نظام حقوقی و کیفری وجود ندارد ، لیکن میان دو مفهوم سبب مدنی و سبب کیفری از حیث تقسیم­بندی­ها ، استثنائات و در نهایت آثار و مسئولیت­ها تفاوت اساسی وجود دارد. مع ذلک حقوقدانان در نظریات مشورتی گوناگون ماهیت همه اسباب موجود در قانون مجازات اسلامی را حقوقی می­دانند.

   گفتنی است که اگرچه دکترین حقوقی هرگز به صورت روشن تقسیم­بندی تحت عنوان سبب مدنی و سبب کیفری نداشته است، لیکن با استفاده از تقسیم­بندی جرم به سه دسته: 1- جرم کیفری2- جرم مدنی3- شبه جرم، می­توان علاوه بر دست­یابی به تعریفی صحیح از سبب مدنی و سبب کیفری و یافتن مرز میان آن دو، ماهیت هریک از اسباب موجود در قانون مجازات اسلامی را مشخص کرد و از این طریق موجبات کاهش تورم در مواد این قانون را فراهم کرد.

وازه­های کلیدی:

سبب کیفری، سبب مدنی، تقصیر، جبران خسارت.

ث

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                           صفحه

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………1

فصل اول: کلیات …………………………………………………………………………………………………………………………………..5

1-1- مفهوم سبب و مقایسه آن با مفاهیم مشابه …………………………………………………………………………………………….5

1-1-1- مفهوم سبب ……………………………………………………………………………………………………………………………….5

1-1-1-1-  مفهوم لغوی سبب …………………………………………………………………………………………………………………5

1-1-1-2-  مفهوم اصطلاحی سبب در فقه …………………………………………………………………………………………………6

1-1-1-3- مفهوم اصطلاحی سبب در حقوق……………………………………………………………………………………………….8

1-1-2- مفاهیم مشابه سبب……………………………………………………………………………………………………………………….10

1-1-2-1- مقایسه سبب و شرط ……………………………………………………………………………………………………………….10

1-1-2-2- مقایسه سبب و علت …………………………………………………………………………………………………………….12

1-2- ارکان سبب و نقش تقصیر در آن ……………………………………………………………………………………………..13

1-2-1- عناصر تسبیب ………………………………………………………………………………………………………………..13

1-2-1-1- فعل یا ترک فعل عدوانی ………………………………………………………………………………………………14

1-2-1-2- ورود ضرر به غیر ……………………………………………………………………………………….18

1-2-1-3- لزوم انتساب فعل زیان­بار به مسبب ……………………………………………………………………..21

1-2-2- نقش تقصیر در تسبیب ………………………………………………………………………………………..22

1-2-2-1- مفهوم تقصیر ……………………………………………………………………………………………….22

1-2-2-2- نقش تقصیر در رابطه سببیت ……………………………………………………………………………..24

1-3- اجتماع در تسبیب …………………………………………………………………………………………………25

1-3-1- اجتماع سبب و مباشر ………………………………………………………………………………………25

1-3-1-1- فروض مختلف در اجتماع سبب و مباشر ………………………………………………………………29

1-3-1-2- قلمرو سبب اقوا از مباشر ……………………………………………………………………………….30

1-3-1-3- اجتماع سبب و مباشر به صورت اشتراکی و مستقل ………………………………………………….33

1-3-2- اجتماع چند سبب …………………………………………………………………………………………….33

1-3-2-1- انواع اجتماع اسباب ……………………………………………………………………………………..39

1-3-2-2- مسئولیت اسباب متعدد ……………………………………………………………………………………42

1-3-3- ضمان در اجتماع اسباب طولی …………………………………………………………………………….42

1-3-3-1- ضمان در اجتماع اسباب طولی از دیدگاه فقها ………………………………………………………….47

1-3-3-2- ضمان در اجتماع اسباب طولی از دیدگاه حقوقدانان …………………………………………………..52

1-3-3-3- ضمان در اجتماع اسباب طولی از دیدگاه قانونی ………………………………………………………53

فصل دوم: تفکیک سبب کیفری از سبب مدنی ………………………………………………………………………57

2-1- قلمرو اسباب مدنی و کیفری …………………………………………………………………………………….57

2-1-1- وجوه تمایز مسئولیت­ در دو نظام حقوقی و کیفری………………………………………………………..57

2-1-1-1- مبنای تمیز مسئولیت کیفری از مسئولیت مدنی………………………………………………………….61

2-1-1-2- وجوه اشتراک مسئولیت کیفری و مسئولیت مدنی……………………………………………………….63

2-1-2- تفاوت اسباب کیفری و مدنی…………………………………………………………………………………64

2-1-2-1- تفاوت در نوع مسئولیت اسباب مدنی و کیفری………………………………………………………….69

2-1-2-2- نقش تقصیر در مسئولیت اسباب حقوقی و کیفری……………………………………………………….75

2-1-2-3- مقایسه مصادیق زوال مسئولیت در اسباب مدنی و کیفری………………………………………………78

2-2- ماهیت سبب………………………………………………………………………………………………………79

2-2-1- انواع جرم در حقوق کیفری و مدنی ……………………………………………………………………….80

2-2-1-1- مقایسه مفهوم جرم کیفری و جرم مدنی………………………………………………………………….83

2-2-1-2- شبه جرم……………………………………………………………………………………………………85

2-2-2- رابطه میان سبب و جرم……………………………………………………………………………………..86

2-2-2-1- رابطه میان سبب و جرم کیفری (سبب کیفری)………………………………………………………….93

2-2-2-2- عمد احتمالی………………………………………………………………………………………………..97

2-2-2-3- رابطه میان سبب و جرم مدنی (سبب مدنی)……………………………………………………………..99

2-2-3- ماهیت اسباب مبهم در قانون…………………………………………………………………………………99

2-2-3-1- رابطه میان سبب و شبه جرم……………………………………………………………………………..102

2-2-3-2- ماهیت سبب در جرایم ناشی از تصادفات رانندگی در ایران……………………………………………106

2-2-3-3- ماهیت سبب در ورود خسارت به سایر اموال…………………………………………………………..111

فصل سوم: نتیجه­گیری و پیشنهادات………………………………………………………………………………..111

منابع و مواخذ…………………………………………………………………………………………………………..111

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo