دانلود: بررسی فقهی قاعده سوق المسلمین و موارد تطبیق آن

فهرست مطالب

عنوان…………………………………………………………………………………………………………………صفحه

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………….1

فصل اول: کلیات تحقیق و مفاهیم

1-1. تعریف و بیان مسأله……………………………………………………………………………………………..3

1-2. اهمیت و ضرورت انجام پژوهش……………………………………………………………………………3

1-3. سوالات پژوهش…………………………………………………………………………………………………4

1-4. اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………..4

1-5. مرور پژوهش‌های گذشته……………………………………………………………………………………..5

1-6. روش انجام پژوهش…………………………………………………………………………………………….6

1-7. اصطلاحات و تعاریف………………………………………………………………………………………….6

1-8. تفاوت قاعده فقهی و اصولی……………………………………………………………………………….12

1-9. تقسیم‌بندی قواعد فقهی………………………………………………………………………………………12

1-10. منابع قواعد فقهی…………………………………………………………………………………………….13

1-11. تاریخچه قواعد فقهی……………………………………………………………………………………….15

1-12. تأثیر فقه بر بازار………………………………………………………………………………………………17

فصل دوم: بررسی مبانی و ادله فقهی قاعده سوق المسلمین

2-1. اهمیت قاعده سوق­المسلمین………………………………………………………………………………..20

2-2. مفاد قاعده……………………………………………………………………………………………………….21

2-3. مدارک و مستندات قاعده…………………………………………………………………………………..22

2-3-1. روایات………………………………………………………………………………………………………..22

2-3-2. سیره متشرعین………………………………………………………………………………………………34

2-3-3. اجماع…………………………………………………………………………………………………………35

2-3-4. لزوم عسر و حرج و بروز اختلال نظام………………………………………………………………..35

2-4. قلمرو قاعده……………………………………………………………………………………………………..37

2-5. اماره یا اصل بودن قاعده……………………………………………………………………………………..38

2-6. آثار اماره سوق­المسلمین…………………………………………………………………………………….48

2-7. نسبت قاعده سوق با دیگر دلایل در مقام تعارض…………………………………………………….49

2-8. شرایط صحت اجرای قاعده سوق­المسلمین…………………………………………………………….50

2-9. رابطه قاعده سوق با دیگر قواعد…………………………………………………………………………..52

2-9-1. رابطه قاعده سوق با قاعده ید……………………………………………………………………………52

2-9-2. رابطه قاعده سوق با قاعده طهارت…………………………………………………………………….56

2-10. فروعات قاعده………………………………………………………………………………………………..58

جمع­بندی………………………………………………………………………………………………………………..60

فصل سوم: ویژگی­های سوق مسلمین و موارد تطبیق و کاربرد آن…………………….60

فصل سوم: ویژگی‌های سوق‌المسلمین و کاربرد قاعده آن

3-1. بازار مسلمانان و اصول حاکم بر آن………………………………………………………………………62

3-1-1: تظابق بازار با شرع………………………………………………………………………………………….62

3-1-2. اصل کرامت انسانی……………………………………………………………………………………….63

3-1-3. اصل نفی سلطه خارجی………………………………………………………………………………….63

3-1-4. اصل وفای به عهد و پیمان……………………………………………………………………………….64

3-1-5. اصل عدالت…………………………………………………………………………………………………64

3-1-6. اصل ارزش کار…………………………………………………………………………………………….65

3-1-6-1. کسب و کار از دیدگاه قرآن……………………………………………………………………….66

3-1-6-2. کسب و کار از دیدگاه روایات…………………………………………………………………….67

3-1-7. اصل عدم مخالفت با ارزش­های اخلاقی…………………………………………………………….69

3-2. باید­های بازار مسلمانان……………………………………………………………………………………….70

3-2-1. ملزم بودن فروشنده به احکام تجارت…………………………………………………………………70

3-2-2. پرهیز از غش در معامله…………………………………………………………………………………..72

3-2-3. رعایت انصاف و بخشندگی…………………………………………………………………………….73

3-2-4. عرضه­ی کالای با کیفیت………………………………………………………………………………..74

3-2-5. رعایت مساوات در قیمت­گذاری بین مشتریان…………………………………………………….74

3-2-6. پرهیز از احتکار…………………………………………………………………………………………….75

3-2-7. پرهیز از پنهان کردن عیب کالا………………………………………………………………………..75

3-2-8. پرهیز از کم­فروشی………………………………………………………………………………………..76

3-3. موارد تطبیق قاعده……………………………………………………………………………………………..77

3-3-1. حکم اولیه کالا و فرآورده­های غیر دامی……………………………………………………………77

3-3-2. شمول و تطبیق قاعده سوق بر این دسته از کالا­ها…………………………………………………79

3-3-3. کیفیت حکم فرآورده­های حیوانی……………………………………………………………………81

3-3-4. تطبیق قاعده سوق بر فرآورده­های حیوانی………………………………………………………….81

3-3-5. حکم گوشت­های وارداتی………………………………………………………………………………82

3-3-6. حکم چرم وارداتی………………………………………………………………………………………..84

3-4. اقسام سوق­المسلمین…………………………………………………………………………………………..86

3-5. اشتراک ید مسلم و کافر در بازار………………………………………………………………………….89

3-6. فوائد قاعده سوق………………………………………………………………………………………………90

3-6-1. افزایش اعتماد عمومی در جامعه……………………………………………………………………….90

3-6-2. اشاعه فرهنگ اسلامی…………………………………………………………………………………….91

3-6-3. وحدت و همبستگی بین مسلمانان……………………………………………………………………..91

3-6-4. رونق اقتصاد مسلمانان…………………………………………………………………………………….92

نتیجه­گیری……………………………………………………………………………………………………………..93

منابع و مأخذ……………………………………………………………………………………………………………97